Hür b. Yezid Riyahi

Hür b. Yezid b. Naciye Temimi Yerbui Riyahi (Arapça: حر بن یزید بن الناجیة التمیمي الیربوعي الریاحي, ö. 61/680), Kerbelâ Olayı’nda Hüseyin’in safına geçen Emevî kumandanı.

Hür b. Yezid Riyahi
حر بن یزید بن الناجیة التمیمي الیربوعي الریاحي
Kerbela'da Hür b. Yezid Riyahi'nin türbesi
ÖlümHicrî 10 Muharrem 61
Kerbela, Emevî Devleti
Ölüm sebebiKerbelâ Olayı'nda şehit edilme
Defin yeriKerbela,  Irak
MilliyetArap
Dinİslam
AileTemîm, Hanzala, Yerbui

Nesebi değiştir

Irak'ın meşhur olan Temîm kabilesine mensuptur. Hür bu kabilenin eşrafından ve ileri gelenlerinden biridir. Hanedanı hem Cahiliyet ve hem de İslam döneminde ileri gelenlerden sayılmaktadır.[1]

Hayatı değiştir

Hür b. Yezid’in doğum tarihi hakkında bilgi bulunmamaktadır. Tövbesi ve Hüseyin’in kafilesine katılması için şiiler arasında ün kazanmaktadır. Hür’ün bundan önceki hayatına dair pek çok bilgi bulunmamaktadır. Sadece bazı kaynaklarda Hür'ün, hicri 60 yılında Kufe’nin en meşhur cengaverlerinden biri olduğunu zikretmiş.[2] Hicri 61 yılında, Irak Valisi Ubeydullah bin Ziyâd, Hüseyin’in, Kufe’ye doğru yola çıktığını duyunca, bin kişilik bir kuvvetin başına getirdiği Hür b. Yezid'i Hüseyin’e karşı gönderdi. Hür'ün ordusu Hüseyin’in kafilesiyle Zu-Husam'da karşı karşıya geldi. Onun görevi Hüseyin'le savaşmak değil, Hüseyin'i Ziyad'ın yanına götürmekti. Hüseyin, yolculuğunun nedenini Kûfeliler’in kendisine gönderdiği davet mektuplarını anlatarak açıklamaya çalıştıysa da Hür böyle bir şeyden haberinin bulunmadığını söyledi. Bunun üzerine Hüseyin geri dönmek istedi, fakat Hür ancak Medine ve Kufe dışındaki bir yere gitmesine izin verebileceğini duyurdu. Anlaşma sağlanamayınca kafile önde, askerler arkada tekrar yola çıktılar ve 2 Muharrem 61 tarihinde Ninevâ bölgesindeki Kerbelâ’ya ulaşıp burada konaklamaya mecbur edildiler. Ömer bin Sa'd, Aşûre Günü'nde Hür'ü "Temîm" ve "Hamedan" aşiretlerinin komutanı olarak tayin etti.[3][4] 10 Muharrem 61 tarihinde Hür, anî bir kararla saf değiştirip Ömer bin Sa'd’ın ordusundan ayrılmış, nedamet getirip tövbe ederek Hüseyin’in safına katılmıştır. O, ilk savaşçı olarak Hüseyin’den meydana gitmek için izin istedi. Sonunda meydana girip, vuruşarak şehid düştü.[5]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ (Farsça) Muhammed b. Tahir Semavi, Ebsaru’l Ayn fi Ensari’l Hüseyin, tercüme: Abbas Celali, s. 203
  2. ^ Muhammed b. Cerir Taberi, Tarihu’l Umem ve’l Muluk (Tarih-i Taberi), tahkik: Muhammed Ebu’l Fazl İbrahim, c.5 , s. 392, 427
  3. ^ "TDV İslam Ans. ilgili madde". 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020. 
  4. ^ (Arapça) El-Seyyid Muhsin el-Emin, [1]
  5. ^ "Hür b. Yezid Riyahi". Ehlibeytalimleri.com. 7 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020.