Gurmukhi (Pencapçaਗੁਰਮੁਖੀ), Landa alfabesinden geliştirilen ve ikinci Sih gurusu Guru Angad tarafından standartlaştırılan ve kullanılan bir abugidadır. Yaygın olarak Sih alfabesi olarak kabul edilen Gurmukhi, Hindistan'ın Pencap eyaletinde Pencapça'nın resmi yazısı olarak kullanılır.[1]

Gurmukhi
ਗੁਰਮੁਖੀ
Geleneksel Gurmukhi harfleri
TürAbugida
DillerPencapça, Sant Bhasha, Sindhî
Dönem16. yüzyıl-günümüze
Aile sistemi
Kardeş alfabelerKudabadi, Kocki, Mahacani, Multani
ISO 15924ltr, Gurmukhi
YönSoldan sağa
Unicode adıGurmukhi
Unicode aralığıU+0A00–U+0A7F
Bu sayfa UFA fonetik Unicode semboller içerir. Doğru bir görüntüleme desteğiniz bulunmadığı takdirde, soru işaretleri, kutular veya diğer Unicode karakterleri görebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak için, bakınız Yardım:IPA.

Modern Gurmukhi'nin otuz beş orijinal harfi, dolayısıyla ortak alternatif terimi painti veya otuz beş, artı altı ek ünsüz, dokuz sesli aksan, burun sesleri için iki aksan, ünsüzleri ikizleyen bir aksan ve üç alt simge bulunmaktadır.[2]

Karakterler değiştir

Ünsüzler değiştir

Adı Oku. Adı Oku. Adı Oku. Adı Oku. Adı Oku.
uːɽaː  – ɛːɽaː ə iːɽiː  – səsːaː ɦaːɦaː ɦə
kəkːaː kʰəkʰːaː kʰə gəgːaː ɡə kə̀gːaː kə̀ ŋə̀ŋːaː ŋə
t͡ʃət͡ʃːa t͡ʃə t͡ʃʰət͡ʃʰːaː t͡ʃʰə d͡ʒəd͡ʒːaː d͡ʒə t͡ʃə̀d͡ʒːa t͡ʃə̀ ɲəɲːa ɲə}
ʈɛŋkaː ʈə ʈʰəʈʰːaː ʈʰə ɖəɖːaː ɖə ʈə̀ɖːaː ʈə̀ ɳaːɳaː ɳə
t̪ət̪ːaː t̪ə t̪ʰət̪ʰːaː t̪ʰə d̪əd̪ːaː d̪ə t̪ə̀d̪ːaː t̪ə̀} nənːaː nə}
pəpːaː pʰəpʰːaː pʰə bəbːaː pə̀bːaː pə̀ məmːaː mə}
jəjːaː ɾaːɾaː ɾə ləlːaː ʋɑʋːaː ʋə ɽaːɽaː ɽə

Ünlüler değiştir

Ünlü Çeviri IPA
Kar. İşa. con /k/ Adı Oku.
(nessuno) Muktā a [ə]
ਕਾ Kannā ā [aː], [äː]
ਿ ਕਿ Sihārī i [ɪ]
ਕੀ Bihārī ī {[iː]
ਕੁ Onkaṛ u [ʊ]
ਕੂ Dulenkaṛ ū [uː]
ਕੇ Lāvā̃ ē [eː]
ਕੈ Dulāvā̃ e [ɛː]
ਕੋ Hōṛā ō [oː]
ਕੌ Kanoṛā o [ɔː]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Harjeet Singh Gill (1996). Peter T. Daniels; William Bright (Ed.). The World's Writing Systems. Oxford University Press. ss. 395-399. ISBN 978-0-19-507993-7. 
  2. ^ "Let's Learn Punjabi: Research Centre for Punjabi Language Technology, Punjabi University, Patiala". learnpunjabi.org. Punjabi University, Patiala. 30 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021. 

Dış bağlantılar değiştir