Gauss Kulesi
Gauss Kulesi, (Almanca: Gaußturm), Dransfeld, Almanya'da yer alan Hoher Hagen'nin zirvesinde bulunan, güçlendirilmiş betondan inşa edilmiş bir iletim ve gözlem kulesidir. Doğrudan otomobil ile ulaşılabilir. Kulenin içinde manzaranın görülebileceği bir restoran vardır.
Almanca: Gaußturm | |
 Gauss Kulesi | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Durum | Faal |
| Tür | Gözetleme kulesi |
| Konum | Hoher Hagen |
| Şehir | Dransfeld |
| Ülke |  Almanya |
| Koordinatlar | 51°28′27″K 9°45′58″D / 51.47417°K 9.76611°D |
| Rakım | 528 metre (1.732 ft) |
| Adını aldığı | Carl Friedrich Gauss |
| Temel atma | 29 Temmuz 1909) |
| Açılış | 31 Temmuz 1911) |
| Yenileme | 1964 |
| Yıkılma | 1963 |
| Maliyet | 51.000 altın mark |
| Yenileme maliyeti | 300.000 DM |
| Yükseklik | |
| Yükseklik | 51 metre (167 ft) |
| Seyir terası | 1 |
| Ölçüler | |
| Çap | 5 metre (16 ft) |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Betonarme |
| Yenileme bilgileri | |
| Mimar | Hermann Mattern |
Gauss Kulesi, Dransfeld'in güneyindeki Dransfeld şehir ormanının en yüksek dağı olan Hohen Hagen'in zirve bölgesinin güneyinde yer almaktadır. Kule, ismini Hohen Hagen'den Inselsberg'e uzanan büyük üçgeni Hannover yerölçümünün temeli haline getiren kişi olan Carl Friedrich Gauss'tan alır.
Eski kule değiştir
1909'dan 1963'e kadar yakınlarda zaten bir Gauss kulesi vardı. Eski Gauss Kulesi, Kassel mimarları Ludloff ve Stieger'in tasarımına dayanarak bazalt kayadan inşa edilmişti. Temeli 29 Temmuz 1909'da atılmıştı. 31 Temmuz 1911'de kulenin açılışı 2.000'den fazla ziyaretçinin önünde yapıldı.[1] 32,3 metre yüksekliğindeydi ve 22 metre yüksekliğinde kapalı bir izleme platformu taşıyordu. İnşaat maliyeti 51.000 altın marktı. Belediye araziyi sağladı. Kaiser II. Wilhelm, devlet hazinesinden 4.000 mark transfer etti. Göttingen'den Profesör Eberlein, Gauss Odası'na beyaz mermerden yapılmış bir Gauss büstü bağışladı.
Kule, bazalt ocağının hemen üst kuzeyinde, neredeyse 506 m yüksekliğe dikilmişti. Ancak yıllar geçtikçe madenin sınırı kuleye giderek yaklaştı. Bölge hükûmeti, İkinci Dünya Savaşı sırasında taş ocağının kuleye doğru genişletilmesini yasaklamıştı. O zamanlar kulenin korunmasına, savaş açısından önemli olan bazalt madenciliğinden daha fazla önem veriliyordu. Ancak 1950'lerden 1970'lere kadar yapılara ve anıtlara halkın ilgisi azdı. Ayrıca bazalt tesisi Dransfeld kasabasının en büyük işgücüydü. Ekonomik yönler belirleyiciydi ve kulenin hemen altından bazalt çıkarılmaya başlandı. Kuledeki ilk çatlaklar 1950'li yıllarda ortaya çıktı. Maden ocağı yine de devam etti ve 1963 yılında toprağın gevşemesi nedeniyle kule çöktü. Celle Yüksek Bölge Mahkemesi'nin 22 Haziran 1962 tarihli kararına göre bazalt fabrikası 300.000 DM karşılığında yeni bir bina inşa etmek zorunda kaldı.
Yeni kule değiştir
Yeni Gauss Kulesi, Kassel mimarı ve peyzaj mimarı Hermann Mattern'in[2] tasarımına göre Braunschweig şirketi Lucks & Co. tarafından inşa edildi ve 1964'te tamamlandı. Yeni kule 51 m yüksekliğinde ve 5 m kalınlığında kule şaftı ile inşa edilmiş olup; İnşaat kusurları nedeniyle, birkaç yıl sonra betonda tüm yükseklikte çatlaklar oluştu. Kulenin temeli kayalık zeminin 6 m derinliğine kadar ulaşır ve 13 m çapındadır. 1970'li yıllarda kuleye, o dönemde bazalt fabrikasının yöneticisi olan Klaus Koch'un adını taşıyan "iğrenç Koch tüpü" adı verildi. Bugünkü kule hiçbir zaman selefinin turistik önemine ulaşamadı.
Kulenin 14,5 m yüksekliğinde, yine 13 m çapında, restoranın da bulunduğu ilk (alt) platform bulunmaktadır. Bu oda, sergi alanı olmadan önce, 1988'den beri faaliyet gösteriyordu. Kullanım değişikliği ve restorana dönüştürülme sonrasında alt platform, yangından korunma amacıyla batı tarafından yapay olarak inşa edilmiş bir tepe ve merdiven yapısıyla ulaşılabilen ayrı bir dış girişe kavuştu. Asansörü kullanarak eski ana girişten erişim hâlâ mümkündü; ancak artık orada bilet ve kiosk satışı yapılmıyordu. Ekonomik nedenlerden dolayı Eylül 2012'den sonra günlük kullanıma kapalı olan restoran, birkaç yıl sadece özel etkinlikler için açık kaldı. Şu anda terk edilmiş durumdadır.
Kulenin 45 m yüksekliğindeki ikinci (üst) platform, eski kulenin platformuyla aynı yükseklikte olan 528 m'deki açık seyir platformudur. Restoranın kapanışına kadar çalışma saatlerinde ulaşılabilen bu alana, ancak Dransfelder Güzelleştirme Derneği'nden randevu ve kayıt yaptırarak gruplar halinde girilebiliyordu.
Dransfeld Belediye Meclisi 7 Şubat 2007'de Gauss Kulesi'nin tamamen yenilenmesine karar verdi. Haziran 2008'de kulenin tüm cephesi yenilendi ve Eylül 2008'in sonunda tamamlandı. Brüt maliyetler yaklaşık 450.000 Euro'yu buldu.
Kule artık akşam saatlerinde aydınlatılıyor. Aydınlatma konsepti Münden aydınlatma mühendisi Uta von Schenck tarafında yapıldı.
2009 baharında, stabilite nedeniyle radyo direği kaldırıldı ve bir sonraki sonbaharda yerini yeni bir yapı aldı.
Gauß Müzesi/Gaußzimmer değiştir
Gauss Kulesi'nin yaklaşık 30 m kuzeyinde, başlangıçta Gauss Müzesi veya Gauss Odası'na ev sahipliği yapması amaçlanan küçük, altıgen bir ek bina inşa edildi. Göttingen'deki Gauss Topluluğu bunu Eylül 1977'de kurdu, ancak inşaat kusurları ve aşırı nem nedeniyle tamamen uygun olmadığı ortaya çıktı. Sergiler bu nedenle Dransfeld kasabasındaki Gauss Müzesi'ne devredildi.
Bilgiler değiştir
- İnşa süresi: 11 ay
- Tamamlanma: Eylül 1964
- Gözlem platformu: NN üzerinde 528 m
- Kule yüksekliği: 51 m
- Temel: 6 m derinlik, 13 m çap.
- Kule çapı: 5 m
- 1. platform: 18 m
- Üst platform: 13 m
- Asansör kapasitesi: En fazla 8 kişi
- Ulaşım süresi: 55 saniye
- Acil durum merdiveni: 225 basamak
Kaynakça değiştir
- ^ Ausstellungstafel im Gaußmuseum der Stadt Dransfeld, 30 Eylül 2017
- ^ Vroni Heinrich (2013). Hermann Mattern. Gärten – Landschaften – Bauten – Lehre. Leben und Werk (2 bas.). Berlin: Universitätsverlag der TU Berlin. s. 250. ISBN 978-3-7983-2525-8.
Dış bağlantılar değiştir
- Skyscraper Page, Gauss Kulesi sayfası (İngilizce)26 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Structurae veri tabanı Gauss Kulesi sayfası10 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.