Gırtlaksıl ünsüz

Gırtlaksıl ünsüzler, eklemleme yerinin [en] gırtlakta bulunan ünsüzlerdir. Eklemleme sürecinde ses tellerinin arasındaki açıklık hareket eder. Bazı fonetikçiler bu tür gırtlaksıl seslerinin aslında ünsüz olmayıp sırf gırtlağın geçiş hâlleri teşkil ettiklerini savunurlar. Buna rağmen, bu sesler birçok dilde sesbirim veya altsesbirim [en] teşkil ederler. Örneğin, Fasih Arapçada, çoğu sözcük üç ünsüzden oluşan köklerden türer; bu bağlamda /h/ ile /ʔ/ sesleri de Arapçadaki diğer ünsüzler gibi bu tür sözcük köklerinde yer alırlar.[a]

Gırtlaksıl ünsüz eklemlemesi

Örnekler değiştir

Uluslararası Fonetik Alfabe'ye (IPA) çevrilmiş gırtlaksıl ünsüzler şunlardır:

IPA Tanım Örnek
Dil Ortografi IPA Anlam
[ʔ] Gırtlaksıl patlamalı ünsüz Arapça ماء [maːʔ] 'su'
[ɦ] Ötümlü gırtlaksıl sürtünmeli ünsüz Çekçe Praha [ˈpra.ɦa] 'Prag'
[h] Ötümsüz gırtlaksıl sürtünmeli ünsüz İngilizce hat [ˈhæt] 'şapka'

Dipnot değiştir

  1. ^ Bazı örnekler: /d͡ʒ/-/h/-/d/ üçlüsünden oluşmuş "cihat" (جهاد) ve "ictihad" (اجتهاد) kelimeleri, ya da /ʔ/-/b/-/d/ üçlüsünden oluşmuş "ebedi" (أبدي) sözcüğü