Günümüzün Üç Güzeli

1792-93 arasında Kitagawa Utamaro'nun çizdiği Japon resmi

Günümüzün Üç Güzeli (当時三美人 Tōji San Bijin?Ukiyo-e sanatıyla hazırlanıp tahta bloklarına çizilmiş bir resimdir. 1792-93 yıllarında ukiyo-e sanatçısı Kitagawa Utamaro çizmiştir. Resimde kullanılan üçgen kompozisyonu o zamanın üç güzel ünlüsünü betimlemektedir : Geyşa Tomimoto Toyohina, Garson Naniwa Kita ve Takashima Hisa. Resim ayrıca üç şekilde bilinmektedir: Kansei Çağı'nın Üç Güzeli ve Üç Ünlü Güzel.

Günümüzün Üç Güzeli
Japonca: 当時三美人: Tōji San Bijin
Sanatçı Kitagawa Utamaro
Yıl y. 1793
Boyutlar 37.9 cm  × 24.9 cm  (?? × ??)

Çizer Utamaro 1790'lı yıllarda bijin-ga çizim tekniğine liderlik ediyordu. Utamaro en çok ōkubi-e sanatı eserleriyle tanınmaktadır. Günümüzün Üç Güzeli çiziminde çizilen üç model Utamaro'nun portresinin ana temasıydı. Her figür üzerinde bir armayla süslenmiş vaziyettedir. Her portre ülküleştirilmiştir ve ilk bakışta her yüz birbirine aşırı benzemektedir, fakat yüzlerindeki ifade ve yüz özelliklerinden ince farklılıklar bulunabilir—ukiyo-e'deki alışılmamış realizm ve kontrast daha önceleri çizilmiş güzellerin portresinde görülebilir bunlara örnek olarak Harunobu ve Kiyonaga verilir. Lüks baskı Tsutaya Jūzaburō tarafından farklı tahta bloklarına çizilmiş—her renk—ve arka plan aydınlık, parıltı efekti verilmek için muskovit ile yapılmıştır. Çizer üçlü kompozisyonun popüler olabileceğini düşünmüş, kompozisyon 1790'larda çok rağbet görmüştür. Utamaro aynı düzende aynı üç güzeli tekrar çizmiştir ve bu üç güzel Utamaro'nun ve diğer çizerlerin sayısız çizimlerinde görülmüştür.

Arka plan değiştir

Ukiyo-e sanatı Japonya'da Edo dönemi 17. ve 19. yüzyıllarda çok gelişti ve kortezanların, kabuki sanatçılarının, Yūkaku çalışanlarının arasında birincil konu haline geldi. Çizimlerin yanında, tahta parçaları üzerine resim yapmak çok yaygın hale geldi.[1] 18. yüzyılın ortalarında tamamiyle boyanmış nishiki-e tabloları çok yaygınlaştı, her tahta parçası üzerine tek rengi işlemek de rağbet gördü.[2] 18. yüzyılın sonlarına doğru çizerlerle birlikte bu tabloları toplayanlar da büyük kitleler oluşturdu.[3] Bijin-ga veya "üç güzel tabloları", Geyşaların saygınlığını arttırmak için bu tarz tahta parçalarına Bijin-galar çizilmiştir.[4]

Katsukawa Shunshō 1760'lı yıllarda ōkubi-e sanatını tanıttı ;[5] o ve Katsukawa okulunun öğrencileri yakusha-e adlı sanatçı tablolarını popülerleştirdi, mika adlı alet ile arka plana verilen parlak efekt bu tarz tahta parçalarına yapılan boyamalarda çığır aştı.[6] Kiyonaga 1780'li yıllarda 3 güzel portreleri çiziminde seçkin biriydi. Kendi çizimleri öyle bir etki bırakmıştı ki Kitagawa Utamaro adındaki ukiyo-e sanatçısına ilham da vermiş, sanatçının başarıya ulaşmasını sağlamıştı.[7] Utamaro, Toriyama Sekien'in öğrencisiydi, Kano adlı okulda onu çalıştırmıştı. 1782 civarında Tsutaya Jūzaburō sayesinde iyi satışlar başarmıştır.[8]

1791 yılında yayıncı Tsutaya Santo Kyoden'in 3 kitabını basmıştı; o zamanlar Japon halkı pek de modern olmayan Şarebon diliyle konuştuğu için kitaplarda birçok yerde değişiklik yapıp kitabı daha anlamsız hale getirdi bunun üzerine 50 gün nezarette kelepçeli kaldı. Fakat kendisinden ayrılmış şansı daha sonraları geri geldi: Utamaro adlı çizer ilk okubi-e çalışmalarına yapmaya başlamıştı, obubi-e çalışmalarını bijin-ga türüne çeviriyordu. Çizimlerin satılmasıyla birlikte Tsutaya kötü şansını kırdı[9] ve Utamaro'nun 1790'lı yıllarda çok ünlü olmasını sağladı.[10]

Tanımlama ve Analiz değiştir

Utamaro'nun ilk çizimlerine bakıldığında,[11] Günümüzün Üç Güzeli tablosu 1790'ın Tokyo'sunda en rağbet gören çizimiydi.[12] Ukiyo-e'de beklendiği gibi Utamaro'nun çizimlerinde kortezanlar yoktu, fakat genç kadınlar tablosunda ana karakterlerdi.[13] Ve bulduğu bu üçlü kompozisyon kendi çizdiği resimlerde sık görülen bir şeydi ve bir gün bu üç kadını aynı tabloya koydu.[14] Her kadın bir sembolü temsil ediyordu.[15]

Resimde tasvir edilen Tomimoto Toyohina adlı kadının simgesi bir çuhaçiçeği. Çuhaçiçeği Japonya'da çok yaygın görülen zarif bir çiçektir. Resme ilk bakan kişi bu üç kadını ilk olarak aynı kadın olarak görebilir. Aynı diğer iki kadın gibi Tomimoto Toyohina da Shimada stili bir saça sahip. Shimada bir çeşit çaycı kızı saçıdır ve Japonya'da çok yaygın görülmüştür. Geyşalar gibi giyinmiştir. Simgesini görmek için tuttuğu bezin sol tarafına bakmak gerekir orada bir çuhaçiçeği bulunmaktadır.

Naniwaya Kita'ya bakılırsa,[lower-alpha 2] ayrıca "O-Kita" olarak da bilinir,[12] Senso-ji tapınağının yakınlarındaki Asakusa bölgesinde bir çayevinin sahibinin kızıdır.[20] Portrede[lower-alpha 3] 15 yaşından büyük olmalı ki,[19] desenli[12] bir kimono giyebilsin[17] ve uchiwa tutabilsin.[14]

Solda olan Takashima Hisa,[lower-alpha 4][12] veya "O-Hisa", Ryogoku bölgesinin (ja) Yagenbori kentindendir.[21] Müşterileri cezbetmek için işe alınan[14] bir çayevinde çalışmıştır. Takashima Chobei'nin torunudur.[19] Tablo yapılırken[lower-alpha 5] 16 yaşındaydı ve çaycı kızı olarak çalışıyordu.[22] Sol omzunun tamamında bir çeşit el havlusu tutuyor[17] ve kimono giyiyor.

Üç güzelin portrelerini realist çizmekten çok, Utamaro onların benzerliğini ön plana çıkarmaya çalışmıştır.[12] Çoğu gözlemci, üç güzel portrelerine ilk baktıkları zamanda çok nadir aradaki farkları ayırt edebilirler. Diğer insanlar ise ince ayrıntıların önemini belirterek[14] dudak, burun ve göz büyüklüğünün farkını söyler:[12][20] Kita tombul yanaklara ve masum bir izlenime sahip;[19]gözleri badem şeklinde, burnu dik;[20] Hisa gergin ve gururlu bir izlenime sahip,[23] burnu diğerlerine göre daha kısa ve gözleri Kita'nın gözlerinden daha yuvarlak;[20] Toyohina'nın sanki gözleri düşüyor,[20] ve daha olgun olmanın havası içinde.[19]

Çizilen tahta bloklarının büyüklüğü 37.9 x 24.9 santimetredir.[24] ve nishiki-e sanatını bir tahta parçası için tek renk kullanarak ön plana çıkartmıştır. Mürekkeplenmiş bloklara mürekkep, Japon elyapımı kağıdından sürülmüştür. Bir çeşit mika olan muskovit arka planı puslandırmıştır. Portre bijin-ga denilen üç güzel portreleri çizimi temalıdır. Okubi-e, yani portrede başın büyük oluşu tekniğiyle çizilmiştir.[12]

Resmin kompozisyonuna bakıldığında bir çeşit üçgen elde edilebilir. Bu nedenle çok ünlü düzenlemeci Tadashi Kobayashi Üç Sirke Tadıcısı adlı portreyle bu resmi karşılaştırır.[lower-alpha 6] Konfüçyus, Gotama Buda ve Laozi bu tabloda Konfüçyusçuluk, Budizm ve Taoizm'i temsil eder.[15]

Yayını ve mirası değiştir

 
Kiyonaga'nın uzun ve zarif güzelleri Utamaro'nun sanatını çok etkilemiştir
Sumidi Nehri önünde bir öğlen, 18. yüzyılın sonları

Bu resim Utamaro tarafından çizilmiş ve tasarlanmış, Tsutaya Jūzaburō tarafından Kanseri çağının beşinci yılında (1792-93) yayınlanmıştır. [14][24] Tsutaya'nın yayıncısının mührü Hisa'nın kafasının solunda bulunmaktadır. Utamaro'nun imzası da ortalarda sol taraftadır.[22]

Fumito Kondō bu resmi devrim olarak düşündü; çok anlamlı, daha önce bu sanatı yapan Harunobu ve Kiyonaga'nın resimlerinden tamamen farklı,[19] ve bu resim ile birlikte ukiyo-e tarihinde ilk defa güzeller kentli kesmin çizimini görmüştür.[25]

Portrede en çok Kita sevilmiş olmalı ki Kita'nın babasının çay evine ziyaretçi akını olmuştur; ve bu olay Kita'nın çağrılmadığı takdirde servis yapmayacak kadar kibirli olmasına yol açtığı söylenilir. Hisa Kita'ya göre daha az popüler olabildi, zaten biraz popülerken—çok zengin bir tüccar 1500 ryō karşılığında Hisa'yı almaya çalışmış, fakat ebeveynleri Hisa'yı vermemiş ve çay evinde çalıştırmaya devam ettirmişlerdir.[26]Utamaro bu rekabetten 2 çay evi güzelinin halat çekme yarışmasını çizecek kadar avantaj elde etmesini sağlamıştır.[27]

Üç figürün bir üçgen kompozisyonunu oluşturması 1790'ların ortasında adeta bir moda haline geldi. "Kanseri Çağının Üç Güzeli" genellikle bu resme kaynaktır; ara sıra, Utamaro Toyohina'yı Kikumoto O-Han ile değiştirir.[14] Utamaro daha sonra bir resim sergisi açacak kadar Üç Güzel portreleri çizmeye devam etti.[lower-alpha 7] Birisinde Hisa çay bardağı tutar, birisinde yelpaze tutar. Eiji Yoshida'ya göre bu tablo önceden çizilenlerden daha ruhsuzdur. Yoshida bunun aşılabilir olduğunu düşünüp bu resmin bir farklısını yapıp ismini Üç Güzel Atıştırmalık Çantalarını Tutuyor koymuştur.[lower-alpha 8]Bu üç güzel orada da bulunuyor fakat çanta tutuyorlar.[11] Üç güzelin popülerliği o kadar artmıştır ki diğer çizerler de bu üç güzeli çizmeye başlamışlardır.[22] [14]

Bu zamanlarda satılan ukiyo-e portrelerinin bir listesi tutulmamıştır. Daha sonra araştıran insanlar portrelerin popülerliğini dolaylı yollardan bulmuşlardır. O zamandan kalan portreleri birbiriyle kıyaslamışlardır.[28] Günümüzün Üç Güzeli adlı tablonun ismini portrenin sağ tarafına, portrenin sol tarafına yazılan kelimelerden anlayabiliriz. Bu portrenin sadece iki kopyası günümüze kadar ulaşabilmiştir; bunlardan ilki Boston'da bulunan Boston Güzel Sanatlar Müzesi'nde, diğeri de Japonya'da bulunan Koishikawa Ukiyo-e Sanatı Müzesi'ndedir.[12]Daha sonra çizilen Günümüzün Üç Güzeli kopyaları ana temayı bozduğundan ve aynı havayı taşımadığından kaale alınmamıştır.[22] Tabloların değişiminin ana nedeni Utamaro'nun dehasının olmayışı, çizerin farklı yerde yaşamaları olabilir.[22] Bu değişime bakılaraktan Utamaro ve Tsutaya'nın tablolarının daha yüksek popülariteye sahip olduğunu söyleyebiliriz.[29]

Notlar değiştir

Kaynakça değiştir