Eti Maden İşletmeleri
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Türkiye'de başta bor mineralleri ve türevlerini çıkaran, kamuya ait bir madencilik ve kimya devlet kurumudur. Dünyanın bilinen bor mevduatının %72'sine sahip olan Türkiye'de, bor mineralleri madenciliğini devlet tekelinde tutmaktadır.[1] 2012 yılında, 850 milyon dolar yıllık geliri ile ülkenin 41. en büyük sanayi şirketi oldu.[2][3]
 | |
| Tip | Devlet kuruluşu |
|---|---|
| Endüstri | Bor mineralleri, madencilik ve rafinaj |
| Kuruluş | 1993 |
| Genel merkezi | Çukurambar, Çankaya, Ankara, Türkiye |
| Sahibi | Türkiye Varlık Fonu |
| Web sitesi | etimaden.gov.tr |
2012 yılında küresel borat minerali üretiminde %23'lük pay sahibi olan ana rakibi Rio Tinto Group'u geçerek üretimin %47'sini gerçekleştirdi.[4] 2012 yılında, yıllık 4150 milyon dolarlık ciro ile Türkiye'deki 41 ilk büyük sanayi şirketi oldu.[5]
1935 yılında Türk doğal kaynaklarının çıkarılmasını finanse etmek için kurulan bir banka olan Etibank olarak kuruldu; 1993 yılında şirketin bankacılık işleri özelleştirildi ve madencilik etkinlikleri Eti Holding A.Ş. çatısında birleştirildi. 2004 yılında şirket yeniden yapılandırıldı ve Eti Maden İşletmeleri adını aldı. Bağlı kuruluşları arasında, Finlandiya'da kurulu olan ve İskandinavya, Doğu Avrupa, Rusya, Orta Asya ve Afrika'da Eti Maden İşletmeleri ürünlerini dağıtan Ab Etiproducts Oy bulunmaktadır.
24 Şubat 2017 yılında yayımlanan kararname ile bütün hisselerinin Türkiye Varlık Fonuna devredilmesi kararlaştırılmıştır.[6]
AB Etiproducts OY değiştir
1982'de AB Etiproducts Oy, Fin çoklu metal madencilik şirketi Outokumpu Grubu ve Etibank tarafından ortaklaşa kuruldu. 1993 yılında Outokumpu'nun payı, Batı Avrupa'daki Türk bor ürünlerinin pazarlamasından sorumlu olan Ab Etiproducts Oy'un kardeş şirketi olan Etimine SA'ya devredildi.[7] 2005 yılında Ab Etiproducts Oy, Rusya'da bir yan kuruluş olan Etiproducts Llc'yi kurdu.[8]
Şirket şu anda İskandinavya'da (Finlandiya, İsveç, Danimarka, İzlanda ve Norveç), Baltık ülkelerinde (Estonya, Letonya, Litvanya), Polonya, Rusya, Kazakistan ve diğer BDT ülkelerinde faaliyet göstermektedir.[9]
Depoları, Baltık Bölgesi ve Karadeniz Bölgelerinde bulunmaktadır. Yan kuruluşu olan Etiproducts Llc'nin stokları, Rusya'nın Azov şehrinde bulunmaktadır. Ab Etiproducts Oy, Finlandiya, İsveç, İzlanda, Norveç, Polonya, Letonya, Litvanya, Rusya, Estonya, Kazakistan ve diğer BDT ülkelerinde bor ürünlerinin uluslararası satış ve dağıtımını denetler.
Ürünler değiştir
Bor mineralleri ve rafine edilmiş ürünler:
- Borik asit, Normal Sülfat
- Borik asit, Düşük Sülfat
- Bor oksit
- Etibor-48 (Boraks Pentahidrat)
- Boraks Dekahidrat
- Etibor-68 (Susuz Boraks)
- Etidot-67 (Disodyum Oktaborat Tetrahidrat)
Konsantre bor ürünleri şunlardır:
- Kolemanit
- Ulexit
- Kireçli Tinkal (Sıkıştırılmış)
- Bigadiç Kolemanit
- Kestelek Kolemanit
- Hisarcık Kolemanit
- Espey Kolemanit
- Doğal Zeolit
- Sülfürik Asit (Teknik/Saf)
- Kireçlenmiş Pirit (Toz)
- Boron (Renkli/Beyaz çamaşır temizlik ürünü-Toz)
- Boron (Renkli/Beyaz çamaşır temizlik ürünü-Sıvı)
- Boron (Bulaşık temizlik ürünü ve parlatıcı)
- Borel (El dezenfektanı)
- Bortam (Yüzey dezenfektanı)
Kaynakça değiştir
- ^ Şebnem Önder, Ayşe Eda Biçer ve Işıl Selen Denemeç (Eylül 2013). "Are certain minerals still under state monopoly?" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF). Mining Turkey. 21 Aralık 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ Aydin Albayrak (21 Ocak 2013)
- ^ Şebnem Önder; Ayşe Eda Biçer; Işıl Selen Denemeç (Eylül 2013). "Are certain minerals still under state monopoly?" (PDF). Mining Turkey. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Aralık 2013.
- ^ "Turkey as the global leader in boron export and production" (PDF). European Association of Service Providers for Persons with Disabilities Annual Conference 2013. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2013.
- ^ "Turkey's top 500 industrial enterprises: 2012". İstanbul Sanayi Odası. 19 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2016.
- ^ "Eti Mine Works General Directorate Annual Report 2011" (Basın açıklaması). Eti Maden G.M. Corporation. 1 Şubat 2012.
Dış bağlantılar değiştir
- Resmî site
- Eti Maden Bandirma Termik Santrali 31 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.