Eldar Çamı Devlet Tabiatı Koruma Alanı

Eldar Çamı Devlet Tabiatı Koruma Alanı Azerbaycan'ın kuzeybatısında, Samuh Rayonu içerisinde yer alan bir tabiat koruma alanıdır.

{{{alan_adı}}}
AzericeEldar Şamı Dövlət Təbiət Qoruğu
Eldar Çamı Pinus elderica subsp. eldarica . Dağlık Parkı, Bakü, Azərbaycan
Alan türü Tabiatı koruma alanı
Devlet Azerbaycan
Bölge Samuh Rayonu
Şehir Samuh Rayonu, Elleroyuğu
Kapladığı alan 5 bin ha
Kuruluş tarihi 2004
Kontrol kuruluşu Ekoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (Azerbaycan)

Eldar Çamı 1910 gibi erken bir tarihte 3.500 hektarlık bir alanda koruma altına alındı.[1] Azerbaycan Hükûmeti Samuh Rayonu arazisinde yer alan dünyadaki tek doğal Eldar Çam Ormanını korumak amacıyla 5 Mayıs 1948 tarihinde "Eldar Çamı" koruma alanını kurdu. Eldar Çamı Azerbaycan'ın ve yabancı ülkelerin çeşitli bölgelerindeki kurak alanlara dikildi. Eldar Çamı ile kurak ve az verimli toprakların yeşillendirilmesi ünü her tarafa yayıldı.[2] Koruma alanı sonradan tabiat koruma alanı ilan edildi. 1961'de, 300 hektarlık alan ile Turyançay tabiat koruma alanının bir kolu haline geldi, 1967'de Göygöl Millî Parkı bir kolu oldu. 1978'de koruma alanına 92 hektar daha ilave edildi. Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in 16 Aralık 2004 tarih[3] ve 550 sayılı kararı[4] ile 1686 hektarlık[5] bir alan üzerinde koruma ve bilimsel araştırma dairesi statüsünde Eldar Çamı Devlet Tabiatı Koruma Alanı kuruldu.

Eldar Çamı Devlet Tabiatı Koruma Alanı kuzeybatıdan güneydoğuya uzanan 600 metre yüksekliğindeki alçak dağlık bir arazide yer alır. Koruma alanının ana kısmı orman, geri kalanı ise vadiler ve dik yamaçlardan oluşur.[6] Arazi örtüsü, erozyona uğramış kahverengi kurak orman toprağıdır. Burada yarı çöl ve kuru bozkırların yazı kurak geçen ılıman sıcak iklim tipi hüküm sürer. Olumsuz şartlara büyüme özelliğine sahip Eldar Çamı, kurak ve az verimli toprakların yeşillendirilmesi için paha biçilemez bir ağaç türüdür. Kurak arazilerde orman kurulmasında, tarla koruyucu orman şeritlerinin kurulmasında, dere ve vadilerin erozyona karşı korunmasında, kumların güçlendirilmesinde, dekoratif düzenlemelerde Eldar Çamı kullanılmaktadır. Koruma alnındaki Eldar Çamı ağaçları 100-120 yaşında, 2-6 metre yüksekliğinde ve 10–28 cm çapındadır.[7] Eldar Çamının adı Azerbaycan'da nesli tükenmekte olan ve koruma altına alınan nadir türlerin açıklamalarının ve resimlerinin olduğu; Azerbaycan Cumhuriyeti'nin "Kırmızı Kitabında" yer almaktadır.[8] Koruma alanı hayvan bakımından zengin değildir. Bölgede genel olarak tavşan ve keklik yaşamaktadır.[9]

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Eldar Şamı Dövlət Təbiət Qoruğunun sanitariya-mühafizə zonası təsdiq edilib » Ovqat.com". Ovqat.com. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  2. ^ "Biomüxtəlifliyin qorunub saxlanılması gələcəyimiz üçün çox vacibdir". anl.az. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  3. ^ "ELDAR ŞAMI DÖVLƏT TƏBİƏT QORUĞUNA DİQQƏT ARTIRILMALIDIR". Azertac. 27 Aralık 2006. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  4. ^ "QORUQLAR" (PDF). Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin PREZİDENT KİTABXANASI. 23 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Ekim 2020. 
  5. ^ "Dövlət Təbiət Qoruqları". nationalparks.az (Azerice). 29 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  6. ^ "AZƏRBAYCAN MİLLİ ENSİKLOPEDİYASI". ensiklopediya.gov.az. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  7. ^ "Eldarşamı Dövlət Təbiət Qoruğu". 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020. 
  8. ^ "Azərbaycan qoruq və yasaqlıqları - dövlətin qoruduğu sərvət..." 26 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020. 
  9. ^ "DÖVLƏT QORUQLARI". 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.