Demirhindi

baklagiller familyasından bir bitki türü

Demirhindi (Arapça تمر هندي temr hindi «Hint hurması») (Tamarindus indica), baklagiller (Fabaceae) familyasından Afrika kökenli olmakla birlikte öteden beri bütün tropikal ülkelerde, özellikle de Hindistan ve Mısır'da yetiştirilen ağaç türü.

Demirhindi
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Magnoliopsida
(İki çenekliler)
Takım: Fabales
Familya: Fabaceae
(Baklagiller)
Alt familya: Caesalpinioideae
Oymak: Detarieae
Cins: Tamarindus
Tür: T. indica
Tamarindus indica
L.

Demirhindi, 20–25 m boyunda büyük bir ağaçtır. Çiçekleri, dalların ucunda sarı ya da kırmızımsı salkımlar halinde bulunur. Yaprakları yem olarak kullanıldığı gibi kaynatılarak içilen suyu solucan düşürücü olarak da kullanılır. Meyveleri yenebilir ve iç yumuşatıcıdır; ayrıca reçel ve içit yapımında da yararlanabilir.

Kullanımı değiştir

 
Demirhindi meyvesi
 
Demirhindinin yapısı

Demirhindi ağacının olgunlaşmış meyveleri baharat olarak kullanılır. Tadı ekşi olan bu baharat çok besleyicidir. Birçok yemeğe, salatalara, çorbalara, turşulara katılır. Üzerine toz şeker serpiştirilerek çiğ olarak da tüketilebilir. Ayrıca içki üretiminde, reçel ve şerbet yapımında da kullanılır.

Demirhindi meyvesinin müshil ve iç yumuşatıcı bir etkisi vardır. Tahriş edici olmadığından tehlikesizce ve kolaylıkla kullanılabilir. 20-60 gramı müshil etkisi gösterir. Çoğu zaman macun halinde alınır ve demirhindi macunu yapmak için 3 gr papatya tozu, 30 gr sinameki, 50 gr demirhindi yeterince şeker şurubuyla karıştırılır.[kaynak belirtilmeli]

Afrika, Asya ve Latin Amerika mutfaklarında yemeklere verdiği ekşi tadı ve koyu rengi ile yer almaktadır.

Demir hindi Asya ülkelerinde çoğunlukta yemeklerde kullanılır.[1] Bir süre (2-3 saat) ılık suda bekletilince yumuşayan ve kullanımı kolaylaştığı gibi siyaha yakın bir renk veren Demir hindi baharatının suyu sınırlı ölçüde kullanılır.[2] osmanlı saray mutfağında şerbetlerde ve yemeklerde kullanılmıştır.[3] Şerbetlerde ve şuruplarda (demir hindi şerbeti)[4] kullanımı için uzun süre (kısık ateşte 2-3 saat) kaynatmak ve bazı dinlendirme ve ayrıştırma işlemleri gerekir. En çok kullanılan ülke mutfakları ise Arap ülkeleri ve Asya ülkeleridir. Şerbet yapımında Osmanlı şerbetleri en çok kullanıldığı ülke ise Türkiyedir.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Demirhindi Şerbetinin Biyoaktivitesinin Belirlenmesi.pdf". Google Docs. 23 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 
  2. ^ "Osmanlilarda_Serbet_Kulturu_ve_Tatlihane.pdf". Google Docs. 23 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 
  3. ^ "OSMANLI_SARAY_MUTFAGI.pdf". Google Docs. 23 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 
  4. ^ "Erbil'in Şamlı seyyar demirhindi şerbetçisi". Anadolu Ajansı. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 

Dış bağlantılar değiştir