Deccal (film, 2009)
Deccal ya da orijinal adıyla Antichrist, Danimarkalı yönetmen Lars von Trier tarafından yazılıp yönetilen 2009 yapımı deneysel korku filmidir. Başrollerinde Willem Dafoe ve Charlotte Gainsbourg yer almaktadır.[5][6][7] Çocuklarının ölümünden sonra adamın tuhaf vizyonlar yaşadığı, kadının git gide saldırgan cinsel davranışlarda bulunduğu ve sadomazoşist ruh haline girdiği ormanın içinde bir kulübeye çekilen çiftin hikâyesini konu alan filmin anlatısı önsöz, dört bölüm ve bir son söz olarak bölünmüştür. Film esas olarak Danimarka yapımı bir projeydi, ancak Avrupa'daki altı ülkede bulunan şirketler ile işbirliği yapılarak üretildi. Çekimler Almanya ve İsveç'te gerçekleşti.
| Antichrist | |
 Film afişi | |
| Yönetmen | Lars von Trier |
|---|---|
| Yapımcı | Meta Louise Foldager |
| Yazar | Lars von Trier |
| Oyuncular | Willem Dafoe Charlotte Gainsbourg |
| Müzik | Kristian Eidnes Andersen |
| Görüntü yönetmeni | Anthony Dod Mantle |
| Kurgu | Anders Refn Åsa Mossberg |
| Stüdyo | Zentropa Entertainments Arte France Cinéma Canal+ Danmarks Radio Film i Väst Svenska Filminstitutet Sveriges Television |
| Dağıtıcı | Nordisk Film Distribution (Danimarka) IFC Films (ABD) Artificial Eye (BK) |
| Çıkış tarih(ler)i | 20 Mayıs 2009 (Danimarka) 10 Eylül 2009 (Almanya) |
| Süre | 108 dakika[1] |
| Ülke | Danimarka Fransa Almanya İtalya Polonya İsveç[2] |
| Dil | İngilizce |
| Bütçe | $11 milyon[3] |
| Hasılat | $2.5 milyon[4] |
Gainsbourg'un En İyi Kadın Oyuncu dalında ödül kazandığı bu film, 2009 Cannes Film Festivali'nde galasını gerçekleştirdi. Eleştirmenler genellikle filmin sanatsal icrasını övdüler, ancak bağımsız değeriyle ilgili olarak fikir ayrılığına düştüler ve bu fikir ayrılıkları tartışmalara neden oldu. Filmin kazandığı ödüller arasında En İyi Danimarka Filmi Robert Ödülü, En İyi İskandinav Filmi İskandinav Kurulu Film Ödülü ve En İyi Görüntü Yönetmeni Avrupa Film Ödülü yer aldı. Bu film Sovyet yönetmen Andrei Tarkovsky'ye (1932-86) adanmıştır.
Deccal filmi von Trier'in "Depresyon Üçlemesi" olarak adlandırılan serisindeki ilk eserdir, Melankoli (2011) ve İtiraf (2013) filmlerinden önce gelmektedir.[8]
Konu değiştir
Önsöz değiştir
Bir çift seks yaparken (film boyunca adam ve kadının isimlerinden hiç bahsedilmez), Nic adındaki küçük çocukları odanın penceresine tırmanır ve düşerek ölür.
Bölüm Bir: Keder değiştir
Anne cenaze töreni esnasında bayılır ve alışılmamış keder hissiyle bir ayını geçirir. Bir terapist olan baba, eşinin aldığı psikiyatrik bakımdan kuşkulanır ve böylece onu kişisel olarak psikoterapiyle tedavi altına alır. Ancak bu başarılı olmaz ve eşinin ikinci en büyük korkusunun doğa olduğu ortaya çıktığında adam eşine maruz bırakma terapisini denemeye karar verir. Kadın ve adam, kadının geçen yaz mevsiminde kadın katliamı üzerine yazdığı tez esnasında çocukları Nic ile beraber zaman geçirdiği Eden adında bir ormanda izole edilmiş kulübeye yerleşmeye karar verir. Kulübeye varmadan önce yürüyüş esnasında adam, vücudundan ölü doğmuş geyik yavrusunun sarktığı dişi bir geyikle karşılaşır.
Bölüm İki: Acı (Kaos Egemenliği) değiştir
Psikoterapi seansları süresince kadın, acıdan kurtulmak için sık sık zorla cinsel ilişki talep eden sıkıntılı ve manik bir hale gelir. Kulübenin metal çatısına her gece düşen meşe palamutları, adamın şişmiş kenelerle kaplı bir elle uyanması ve kendi kendisini yiyen bir tilkinin adama "Kaos egemen oluyor." demesi dahil bulundukları alan adam için gittikçe tekinsiz bir yer olmaya başlar.
Bölüm Üç: Umutsuzluk (Kadın Katliamı) değiştir
Karanlık çatı katında adam, kadının korkunç cadı avı resimleri ve yazısının giderek çılgınca ve okunmaz hale geldiği bir karalama defterini içeren tez çalışmalarını bulur. Kadın tezini yazarken, tüm kadınların doğasında kötülük olduğuna inanmaya başlamıştır. Adam bundan iğrenir ve onu başlangıçta eleştirmeye teşvik ettiği kadın katliamı inançlarına karşı kapıldığı için suçlar. Çılgın bir anda, vücutların gün yüzüne çıkmış köklerin içinde iç içe girdikleri, uğursuz ölü bir ağacın altında şiddetli bir cinsel ilişkiye girerler. Adam, kadınının en büyük ve en gizli korkusunun Şeytan olduğunu düşünmeye başlar.
Adam otopsiyle ve eski fotoğraflarla, kadının Nic'in ayakkabılarını sistematik bir şekilde yanlış ayaklara soktuğunu ve bunun ağrıya ve şekil bozukluğuna neden olduğunu fark eder. Kadın adama saldırır, onu terk etmeyi planlamakla suçlar, onu bağlar ve sonra testislerine büyük bir tahta bloğu ile vurur. Adam bilinci kaybeder ve kadın adamın bacağından bir delik açar, ağır bir değirmentaşını yaranın içine sokar ve kulübenin altına aldığı İngiliz anahtarını fırlatarak atar. Adam yalnız uyanır; cıvatayı gevşetemez, böylece ölü ağacın altındaki derin, karanlık tilki deliğine sürüklenerek gizlenir. Kadın ise adamın delikte canlı bir şekilde gömülü bulduğu karganın sesini takip ederek onu bulup saldırır ve onu kürekle gömer.
Bölüm Dört: Üç Dilenci değiştir
Karanlık çöker; şimdi pişman olan kadın, adamı gün yüzüne çıkarır ancak anahtarın nerede olduğunu hatırlamaz. Kabine geri dönmesine yardım ederek adama "henüz" onu öldürmek istemediğini söyler ve "üç dilenci geldiğinde birisinin ölmesi gerektiğini" belirtir. Adamın eliyle kendisine mastürbasyon yaptırdığı sırada Nic'in pencereye tırmanışını ve düşüşünü hatırlayarak ağlamaya başlar. Ardından kadın eline aldığı makasla klitorisini keser. Karga, geyik ve tilki tarafından ziyaret edilirler. Dolu fırtınası başlar; döşeme tahtalarının altında İngiliz anahtarını bulan adam, kadın tarafından makasla bıçaklanır, ancak değirmentaşını çıkarmayı başarır. Sonunda serbest kalan adam, acımasız bir yüz ifadesi ile kadını boğarak öldürür. Kadının cesedini ölülerin yakıldığı odun yığınıyla ateşe verir.
Son söz değiştir
Kulübenin bulunduğu bölgeyi terk etmiş olan adam, giderken gördüğü yaban çileklerini yemeye başlar ve bu sırada üç dilencinin onu izlediğini fark eder. Parlak bir ışık altında bir tepeye ulaştığında, yüzlerce yüzü bulanık kadının eski giysileriyle ona doğru geldiğini görür.
Oyuncu kadrosu değiştir
|
| |
Deccal filminin oyuncu kadrosu (2009). Toronto Uluslararası Film Festivali'nde Willem Dafoe ve Cannes Film Festivali'nde Charlotte Gainsbourg.
| ||
- Willem Dafoe – "Adam": Daha önceden 2005 yılında Manderlay filminde Lars von Trier ile çalışmış olan Dafoe, Trier ile temas kurup şu an üzerinde ne çalıştığını sorduktan sonra kadroya katıldı. Trier'in karısının böylesine "ağır" bir rolü oynamak için Dafoe gibi tanınmış bir aktörün kadroya alınmasından kuşku duyduğu söylenmesine rağmen, sanatçı Deccal'ın senaryosunu okumak için aldı. Dafoe, rolü kabul ettikten sonra, rolü neden kabul ettiğini açıklıyor: "Bence karanlık şeyler, konuşulmayan şeyler bir aktör için daha güçlüdür. Böyle şeyler hakkında konuşamadığımız şeylerdir, dolayısıyla, kendinizi bu şeylere eğlenceli ve yaratıcı bir şekilde verebilmek için fırsatınız varsa, evet bu bana cazip geliyor."[9] Filmdeki tilkinin konuşması yoğun biçimde manipüle edilmiş olsa da, seslendirilmesi Dafoe tarafından yapılmıştır.[10]
- Charlotte Gainsbourg – "Kadın": Fransız aktris Eva Green'in bu karakteri canlandırması planlanmıştı. Ancak Trier'e göre Green filmde yer almak istediği halde ajansı buna izin vermedi. Başarısız oyuncu seçimi yapım öncesi aşamasının iki ayını aldı. Sonunda Gainsbourg geldi ve Trier'in sözlerine göre kadroya alınmak için çok hevesliydi: "Charlotte içeri girdi ve 'Ne olursa olsun rolü almak için can atıyorum' dedi. Sanırım çok erken bir karar aldı ve ona sadık kaldı. Ondan sonra hiç sorunumuz olmadı."[11]
- Storm Acheche Sahlstrøm – Nic: "Adam" ve "Kadın" karakterlerinin çocuğu.
Eleştirel görüşler değiştir
Danimarka'da film, hem eleştirmenler hem de izleyiciler tarafından hızla başarılı oldu.[12][13] Politiken filmi "garip bir başyapıt" olarak nitelendirdi, mükemmel bir puan olan 6 üzerinden 6 verdi, tamamen alışılmadık olduğu için ve aynı zamanda "üzüntü, ölüm, cinsiyet ve her şeyin anlamsızlığı gibi küçük şeylerle ilgili son derece ciddi, çok kişisel bir eser." olduğu için filmi övdü.[14] Berlingske Tidende filmi 6 üzerinden 4 ile derecelendirdi, "eşsiz görüntüleri" ve "görüntü yönetmeni Anthony Dod Mantle'nin Dogme benzeri el tipi sahneleri ve muhteşem stilize tabloları arasında oldukça etkili bir şekilde geçiş yaptığını" belirterek övdü.[15] İstisna, Danimarkalı film dergisi Ekko'un editörü Claus Christensen'dan geldi. Christensen, diğer Danimarkalı eleştirmenleri filmi gözünde büyütmeleriyle suçladı; kendisi ise filmi "usta bir yönetmenin başarısız çalışması" olarak nitelendirdi.[16] Film Danimarka'da gösterimde kaldığı süre boyunca yaklaşık 83.000 bilet satıldı, böylece ülkede Dogville'den bu yana Lars von Trier filminin en iyi performansı oldu.[17]
Ancak, Deccal filmi Amerika Birleşik Devletleri'nde eleştirmenlerden karışık yorumlar aldı. 163 incelemenin değerlendirildiği eleştiri topluluğu sitesi Rotten Tomatoes'ta %50'lik bir yüzde yakaladı ve 10 üzerinden 5.5 puan aldı. Eleştirilerin ortak kanısı kısmına "Ürkütücü, açık seçik ve tartışmalı; Lars von Trier'in arthouse-dehşeti, güzelce çekilmiş olsa da, kolay bir seyirlik değil." yazıldı.[18] Chicago Sun-Times'dan Roger Ebert filme 4 üzerinden 3.5 verdi ve şunları yazdı:
"Çok güçlü bir film. Willem Dafoe ve Charlotte Gainsbourg'un performansları kahramanca ve korkusuzca... Derinliği ürkütücü... Von Trier beni yakaladı ve derinden sarstı... Her zaman bir provokatör olan Von Trier, seyircisini diğer ciddi film yapımcılarından daha fazla çatışmaya sokuyor. Bunu seks, acı, can sıkıntısı, teoloji ve tuhaf üslup deneyleriyle yapacaktır. Ve neden bunlarla yapamasın? En azından, korkunç bir stüdyo yönetmeninin suladığı bir filmi izlemediğimizden değil, tam da istediği gibi bir film izlediğimizden eminiz. Demek istediğim, bunun Von Trier için ne olduğunu biliyorum. Bunun içinde benim için ne vardı? Her şeyden çok, oyunculuklardan etkilendim. Uzun metraj filmler kurmaca olabilir ancak onlar kesinlikle bir kameranın önündeki oyuncuları gösteren belgesellerdir."[19]
2016 yılının Ağustos ayında BBC'nin düzenlediği ve dünyanın her tarafından 177 film eleştirmeninin oy kullandığı ankette Pulitzer ödüllü Stephanie Zacharek ve Andreas Borcholte tarafından 21. yüzyılın en harika filmlerinden birisi olarak gösterilmiştir.[20]
Ödüller değiştir
| Ödül | Kategori | Aday gösterilen(ler) | Sonuç |
|---|---|---|---|
| Avrupa Film Ödülleri | En İyi Görüntü Yönetmeni | Anthony Dod Mantle | Kazandı |
| En İyi Kadın Oyuncu | Charlotte Gainsbourg | Adaylık | |
| En İyi Yönetmen | Lars von Trier | Adaylık | |
| Belçika Film Eleştirmenleri Birliği | Büyük Ödül | Deccal | Kazandı |
| Bodil Ödülleri | En İyi Danimarka Filmi | Lars von Trier | Kazandı |
| En İyi Kadın Oyuncu | Charlotte Gainsbourg | Kazandı | |
| En İyi Erkek Oyuncu | Willem Dafoe | Kazandı | |
| En İyi Görüntü Yönetmeni | Anthony Dod Mantle | Kazandı | |
| Özel Ödül | Kristian Eidnes Andersen | Kazandı | |
| Cannes Film Festivali | En İyi Kadın Oyuncu | Charlotte Gainsbourg | Kazandı |
| Altın Palmiye | Lars von Trier | Adaylık | |
| Central Ohio Film Eleştirmenleri Birliği | En İyi Kadın Oyuncu | Charlotte Gainsbourg | Adaylık |
| En İyi Görüntü Yönetmeni | Anthony Dod Mantle | Adaylık | |
| Chlotrudis Ödülleri | En İyi Kadın Oyuncu | Charlotte Gainsbourg | Adaylık |
| En İyi Görüntü Yönetmeni | Anthony Dod Mantle | Adaylık | |
| Fangoria Chainsaw Ödülleri | En İyi Kadın Oyuncu | Charlotte Gainsbourg | Adaylık |
| En İyi Sınırlı Sürüm/Video Yayını Filmi | Deccal | Adaylık | |
| Fright Meter Ödülleri | En İyi Kadın Oyuncu | Charlotte Gainsbourg | Adaylık |
| En İyi Yönetmen | Lars von Trier | Adaylık | |
| İskandinav Kurulu | İskandinav Kurulu Film Ödülü | Lars von Trier | Kazandı |
| Neuchâtel Uluslararası Fantastik Film Festivali | Titra Film Ödülü | Lars von Trier | Kazandı |
| Narcisse Ödülü | Lars von Trier | Adaylık | |
| Robert Ödülleri | En İyi Görüntü Yönetmeni | Anthony Dod Mantle | Kazandı |
| En İyi Yönetmen | Lars von Trier | Kazandı | |
| En İyi Kurgu | Anders Refn | Kazandı | |
| En İyi Danimarka Filmi | Lars von Trier | Kazandı | |
| En İyi Senaryo | Lars von Trier | Kazandı | |
| En İyi Ses Tasarımı | Kristian Eidnes Andersen | Kazandı | |
| En İyi Görsel Efekt | Peter Hjorth Ota Bares |
Kazandı | |
| En İyi Erkek Oyuncu | Willem Dafoe | Adaylık | |
| En İyi Kadın Oyuncu | Charlotte Gainsbourg | Adaylık | |
| En İyi Kostüm Tasarımı | Frauke Firl | Adaylık | |
| En İyi Makyaj | Hue Lan Van Duc | Adaylık | |
| En İyi Yapım Tasarımı | Karl Júlíusson | Adaylık | |
| Sant Jordi Ödülleri | En İyi Yabancı Kadın Oyuncu (Mejor Actriz Extranjera) | Charlotte Gainsbourg | Kazandı |
| Scream Ödülleri | En İyi Korku Filmi Kadın Oyuncusu | Charlotte Gainsbourg | Adaylık |
| Zulu Ödülleri | En İyi Film | Lars von Trier | Adaylık |
Kaynakça değiştir
- ^ "ANTICHRIST (18)". British Board of Film Classification. 12 Haziran 2009. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2013.
- ^ McCarthy, Todd (17 Mayıs 2009). "Antichrist". Variety. 5 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2010.
- ^ Rehlin, Gunnar (2008-07-30). "Von Trier's 'Antichrist' moves ahead - Financing complete on English-language film" 8 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Variety. 2008-12-27 tarihinde erişildi.
- ^ Antichrist (2009) 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Numbers. 29 Mayıs 2013 tarihinde erişildi.
- ^ Christie, Ian. "All Those Things That Are to Die: Antichrist". Criterion. 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2013.
- ^ Southern, Nathan. "Antichrist (2009)". Allmovie. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012.
- ^ Shoard, Catherine (17 Temmuz 2009). "'I like the idea of never being too stable'". The Guardian. 9 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012.
- ^ Knight, Chris (20 Mart 2014). "Nyphomaniac, Volumes I and II, reviewed: Lars von Trier's sexually graphic pairing will titillate, but fails to satisfy". National Post. 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2014.
- ^ Bourgeois, David (2009-05-20). "Antichrist's Willem Dafoe: 'We Summoned Something We Didn't Ask For’" 23 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Movieline.com. Retrieved 2009-06-11.
- ^ Goodsell, Luke (23 Kasım 2009). "'I Don't Hate Women': Lars von Trier on Antichrist". Rotten Tomatoes. 29 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2009.
- ^ Crocker, Jonathan (2009-07-22). "RT Interview: Lars von Trier on Antichrist" 21 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Rotten Tomatoes. Erişim tarihi: 2009-07-22.
- ^ Fiil-Jensen, Lars (2009-05-26). "Publikum vil se 'Antichrist’"[ölü/kırık bağlantı] (Danca). FILMupdate. Erişim tarihi 2009-05-28.
- ^ "Nordisk Film & TV Fond: Antichrist Wins Award and Danish Audiences". 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
- ^ Skotte, Kim (2009-05-17). "'Antichrist' er et grotesk mesterstykke" 22 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Danca). Politiken. Erişim tarihi 2009-05-28.
- ^ Iversen, Ebbe (2009-05-18). "Fire stjerner til »Antichrist«" 9 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Danca). Berlingske Tidende. Erişim tarihi 2009-05-28.
- ^ Lindberg, Kristian (2009-05-24). "Danske anmeldere beskyldes for rygklapperi" 9 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Danca). Berlingske Tidende. Erişim tarihi 2009-05-28.
- ^ Monggaard, Christian (2009-12-21). Hvad skulle vi gøre uden "Paprika Steen og Lars von Trier?" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Danca). Dagbladet Information. Erişim tarihi 2010-01-08.
- ^ "Antichrist". Rotten Tomatoes. 9 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2010.
- ^ Ebert, Roger (21 Ekim 2009). "Antichrist" 12 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Chicago Sun-Times. 18 Temmuz 2012 tarihinde erişildi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2017.