Ateşli Sabır
Ateşli Sabır, Şilili yazar Antonio Skármeta'nın ilk kez Berlin'deyken 1982 yılında tiyatro oyunu olarak yayımladığı[2] eserinin adıdır. özgün adı Ardiente Paciencia (sonradan El Cartero de Neruda) olan oyun İngilizce konuşulan ülkelerde Türkçe olduğu gibi özgün adının tam çevirisiyle Burning Patience adıyla yayımlanmıştır.
| Ardiente Paciencia El Cartero de Neruda (sonraki baskılarında)[1] | |
.jpg) | |
| Yazar | Antonio Skármeta |
|---|---|
| Çevirmenler | Tülin Şenruh (Afa) Aziz Çalışlar (Can) |
| Ülke | Şili |
| Dil | İspanyolca |
| Konular | Senaryo-Oyun Çağdaş Drama Dizisi (Can) |
| Tür | Oyun |
| Yayım | 1982 (özgün) 1987 (Afa) 1989, 2002, 2003 (Can) (Türkçe) |
| Yayımcı | Afa Yayınları Can Yayınları |
| Sayfa | 64 |
| ISBN | 9789755101347 |
Antonio Skármeta "Ateşli Sabır" adlı eserini önce radyo oyunu, sonra tiyatro oyunu nihayet bir kez de roman halinde yazdı.[3] Eser roman olarak basıldıktan sonra ilerleyen baskılarında Neruda'nın Postacısı adıyla da yayımlandı. Bu isim değişikliğinde eserin sinemaya aktarılmış olmasının da etkisi vardır.
Hırvat kökenli Şilili yazar Antonio Skármeta'nın onlarca ödül alan bu eseri tam otuz dile çevrilmiştir. Diktatör Pinochet'nin baskıcı rejimi yüzünden ülkesini terk etmek zorunda kalmış olan Skármeta yazarlık yaşamını Batı Berlin'de sürdürmüştür. Rejim değişikliğinden sonra ülkesine geri dönen yazar bu kez 2000 - 2003 tarihleri arasında Şili'nin Almanya Büyükelçisi olarak da görev yapmıştı.[4]
Konusu değiştir
Şili'nin Isla Negra (İspanyolcada Kara Ada anlamına gelmekle birlikte bir ada değildir) bölgesindeki küçük balıkçı kasabasında yaşayan 17 yaşındaki içine kapanık, sıradan köylü Mario Jimenez, orada yaşayan bütün balıkçılar gibi yoksul bir insandır. Baba mesleği olan balıkçılıktan haz etmeyen Mario bir gün tesadüfen bir postacılık işi bulur ve bütün yaşamı değişir. Görevi o bölgede sürgünde bulunan ünlü şair Pablo Neruda'nın mektuplarını günü gününe kendisine iletmektir. Neruda'nın dış dünyayla bağlantısını sağlayan tek kişi olarak zamanla şair ve saf genç arasında sıcak bir dostluk gelişir. Mario, Neruda' nın sayesinde şiirle tanışır ve yaşama bakış açısı derinden etkilenir. Kendi duygularının da farkına varmaya başlayan postacı kendi şiirlerini de yazmaya başlar.
Baskıları değiştir
Skármeta'nın eserinin kendi ülkesi ve diğer bazı ülkelerdeki baskıları şunlardır:[5]
| Yıl | Ülke | Adı | Çevirmen | Yayınevi | ISBN |
|---|---|---|---|---|---|
| 1985 | Şili | "Ardiente Paciencia" | - | Ediciones del Norte | |
| 1995 | Şili | "El Cartero de Neruda" | - | Plaza & Janés | |
| 1994 | ABD | "Burning Patience" | Katherine Silver | Graywolf Press | ISBN 1555971970 |
| 2008 | ABD | "The Postman" | Katherine Silver | W.W. Norton & Co | ISBN 0393330397 |
| 1987 | Türkiye | "Ateşli Sabır" | Tülin Şenruh | Afa Yayınları | ISBN 975-414-311-0 |
| 1989 | Türkiye | "Ateşli Sabır" | Aziz Çalışlar | Can Yayınları | ISBN 975-510-134-9 |
| 1998 | Türkiye | "Neruda'nın Postacısı" | Zeynep Kumruluoğlu | Aksoy Yayıncılık | ISBN 975-312-141-5 |
| 1996 | Hollanda | "De postbode" | Bakker | ||
| Almanya | "Der Postmann" | ||||
| Fransa | "Une ardente patience" | ||||
| Portekiz | "O carteiro e o poeta" | ||||
| İtalya | "Il postino di Neruda" | Garzanti Libri | |||
| "Postino" | Anna Pavignano |
Sinema uyarlamaları değiştir
Şilili yazar Antonio Skármeta'nın eseri iki kez sinemaya uyarlandı.
- 1983 - Ardiente Paciencia, İlk uyarlama Şili'li yazarın kendisi tarafından yapıldı. 1983 yılında Şili'de çekilen filmi Antonio Skármeta yönetmiştir. Çekimleri Portekiz'de yapılan bu renkli film İspanyolcaydı ve yönetmenin/yazarın da filmde küçük bir rolü vardı, telgraf memurunu canlandırıyordu.[6]
- 1994 - Il Postino (Postacı), Bu kez 1994'te İtalya - Fransa - Belçika ortak yapımı olarak gerçekleştirilen uyarlamayı İngiliz yönetmen Michael Radford yönetmişti. Fransız aktör Philippe Noiret'nin şair Pablo Neruda'yı canlandırdığı filmde, diğer başrol oyuncuları Massimo Troisi ve Maria Grazia Cucinotta'dı. Aynı zamanda senaryonun yazılmasına da katkısı olan Massimo Troisi çekimlerden hemen sonra kalp krizi geçirerek ölmüştü. İlk gösterimi 1 Eylül 1994'te Venedik Film Festivali'nde yapılan "Postacı", "en iyi film", "en iyi yönetmen", "en iyi senaryo", "en iyi erkek oyuncu" dallarında Oscar'a aday gösterilmiş, "en iyi orijinal şarkı" dalında bu ödülü almıştır. Ayrıca filme çeşitli yarışma ve festivallerde, aralarında 3 BAFTA, 1 David di Donatello ödülünün de bulunduğu tam 20 ödül verilmiş, 10 ödüle de aday gösterilmiştir.[7]
Oyunla filmin farkları değiştir
Filmdeki hayali olaylar 1950'li yıllarda İtalya'da tenha bir adada geçer. Oysa romanda ve romandan uyarlanan 1983 yapımı Şili filminde olaylar 1970'lerde Şili'de Isla Negra adında küçük bir kasabada geçer. Ünlü Şilili şair Pablo Neruda siyasi fikirlerinden dolayı buraya sürgüne gönderilmiştir. Gerçek hayatta Neruda 1952 yılında İtalya'nın Capri adasında İtalyan tarihçi Edwin Cerio'nun villasında bir süre yaşamıştı: Bu olay da filme esin kaynağı olmuştur. Filmin çekimleri ise Sicilya'da Salina adasında yapılmıştır.[8] Kitapta Mario Jimenez 17 yaşında bir gençken filmde Massimo Troisi'nin canlandırdığı Mario Jimenez 35-40 yaşları arasındadır.
Türkiye temsilleri değiştir
- Şilili yazar Antonio Skármeta'nın oyunu Metin Zakoğlu'nun kurucusu olduğu "Zakoğlu Tiyatrosu Kulis Oda Sahnesi"nde Haziran 2011 tarihinde sahnelenmeye başlamıştır. Tiyatro afişinde hem "Il Postino" hem de "Postacı" adlarının kullanıldığı oyunun, Metin Zekoğlu tarafından doğrudan tiyatro tekstinden değil de oyunun 1994 tarihli sinema filminden yeniden sahneye uyarlandığı belirtilmiştir. Zakoğlu aynı zamanda oyunu yönetmiş ve başrolünde (postacı Mario rolü) de oynamıştır. Bu romantik komedinin diğer rollerde Tuncay Beyazıt (Pablo Neruda) ve Nur Ertaş (Beatrice Russo) vardır.[9]
Kaynakça değiştir
- ^ "El cartero de Neruda by Antonio Skármeta". www.goodreads.com (İngilizce). 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ Zatlin, Phyllis (2005). Theatrical Translation and Film Adaptation: A Practitioner's View (İngilizce). Multilingual Matters. s. 161. ISBN 9781853598326.
- ^ "Antonio Skármeta" (İngilizce). 23 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
- ^ Marek, Michael; Gunterman, Saskia (10 Ocak 2013). "Antonio Skármeta, der literarische Botschafter". dw.com (Almanca). Deutsche Welle. 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ "Antonio Skármeta" (İngilizce). books.google.com. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2010.
- ^ "Ateşli Sabır (1983)" (İngilizce). IMDb. 8 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
- ^ "Postacı (1994)". IMDb. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ Feinstein, Adam (2004). Pablo Neruda: A Passion for Life. Bloomsbury. s. 278. ISBN 978-1-58234-410-2.
- ^ Atlas Tarih Dergisi (Haziran-Temmuz 2011). ""Şiir, Yazana Değil İhtiyacı Olana Aittir"". Cilt Sayı 7. ss. Sayfa 16.
Dış bağlantılar değiştir
- Antonio Skármeta hakkında bir yazı 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Antonio Skármeta'nın biyografisi23 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)