Anna İlyiniçna Elizarova-Ulyanova, (Rusça: Анна Ильинична Елизарова-Ульянова; 26 Ağustos 1864, Nijni Novgorod - 19 Ekim 1935, Moskova) Rus kadın devrimci ve siyasetçi. Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi. Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir İliç Lenin'in ablası.

Anna Ulyanova
Kişisel bilgiler
Doğum 26 Ağustos 1864(1864-08-26)
Nijni Novgorod, Rus İmparatorluğu
Ölüm 19 Ekim 1935 (71 yaşında)
Moskova, Sovyetler Birliği
Milliyeti Rus
Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi
Evlilik(ler) Mark Timofeyeviç Elizarov
Dini Yok (ateist)

Biyografi değiştir

Millî eğitim müfettişi İlya Nikolayeviç Ulyanov ile öğretmen Maria Ulyanova'nın ilk çocuğu olarak 1864'te Nijni Novgorod'da dünyaya geldi. Ulyanov ailesi 1869 yılında Simbirsk (Ulyanovsk)'e taşındı.

Anna Kasım 1880'de Simbirsk Mariinsky Gramer okulunu başarıyla bitirdi. Diplomasını Millî Eğitim Bakanlığı'ndan gümüş madalya ve öğretmenlik sertifikası ile birlikte aldı. 1883 yılında Petersburg'da Bestujev Üniversitesi'ne eğitime başladı.

1886'da devrimci ve edebiyat eleştirmeni Nikolay Aleksandroviç Dobrolyubov'un ölümünün 25. yıldönümünde öğrenciler tarafından düzenlenen bir yürüyüşe katıldı. Kardeşi Aleksandr İlyiç Ulyanov'un 13 Mart 1887'de Çar III. Aleksandr'a suikast düzenleyen örgüte üye olmaktan tutuklanmasının ardından Anna da Kazan yakınlarındaki Kokushkino köyüne sürgüne gönderildi. Temmuz 1889'da Mark Elizarov ile evlendi.

1893'te sosyal-demokrat hareketlere katılabilmek için eşiyle beraber Moskova'ya taşındı. Bu arada Alman yazar Gerhart Hauptmann'ın Dokumacılar adlı eserini Rusça'ya çevirdi. Bu eser Rusya'da çok ilgi gördü ve binlerce işçi tarafından okundu.

1896'da Lenin, Petersburg'da "İşçi Sınıfının Kurtuluşu İçin Mücadele Birliği" adlı örgüt üyeliğinden tutuklanmıştı. Anna İlyiniçna kardeşi Lenin ile cezaevinde iletişime geçerek kriptografi uzmanlığıyla parti belgeleri ve mektuplarını gerekli mercilere ulaştırdı.

1897'de yurt dışına giderek Plehanov ve diğer "Emeğin Kurtuluşu" üyeleriyle temas kurdu. 1898'de Mihail Vladimirski, Anatoli Lunaçarski gibi sosyalistlerle çalışarak Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin kuruluşunda yer aldı ve ilk üyelerinden oldu. Lenin'in sürgünde iken yazdığı "Rusya'da Kapitalizmin Gelişmesi" adlı eserinin yayınlanmasını sağladı.

Berlin ve Paris'te "İskra "(Kıvılcım) gazetesinin çalışmalarını yürüttü. Gazetenin 1900-1902 yılları arasında Rusya'da yayınlanmasına öncülük etti. 1905 Devrimi sırasında Petersburg'da bulundu. Bu dönemde "Vperyod" (İleri) adlı yayın evinin kurucu üyeleri arasında yer aldı. Batıda yayınlanmış 1848 devrimi ile ilgili eserleri ve Alman sosyalist Karl Liebknecht'e ait bazı eserleri Rusçaya tercüme ederek bu yayın evinde yayınladı.

1909'da Lenin'in yazdığı "Materyalizm ve Ampiryokritisizm" adlı eseri editörü olduğu yayınevinde bastırdı. 1913 yılında Sankt-Peterburg'da RSDİP'nin yayın organı olan "Pravda" gazetesinin yayın kurulunda çalıştı. RSDİP ve Pravda gazetesinin maddi ihtiyaçları için bağış kampanyaları düzenledi.

Anna tüm bu devrimci faaliyetleri süresince birçok kez tutuklandı ve serbest bırakıldı. 1904, 1907, 1912, 1916 ve 1917 yıllarında pek çok kez hapse atıldı.

1917 Şubat isyanından sonra RSDİP Merkez Komitesi üyesi ve "Pravda" (Gerçek) gazetesi editörü olarak görev yaptı. 1917 Ekim Devrimi hazırlıklarına katıldı.

 
Anna Ulyanova'nın Sankt-Peterburg mezarlığındaki Ulyanov ailesi anıtındaki büstü.
 
Ulyanov ailesinin mezarında Yelizarova-Ulyanova adını taşıyan bilgi plaketi.

.

1918-1921 yılları arasında Halk Eğitim Komiserliği'ne bağlı Çocuk Koruma Departmanı başkanı olarak görev yaptı. Komsomol ve Pioner örgütlerinin kuruluşunda Lenin'in karısı Nadejda Krupskaya ile birlikte aktif rol oynadı. Lenin'in ölümünden sonra 1932 yılında Marksizm-Leninizm Enstitüsü'nde araştırmacı olarak çalıştı. Bu dönemde İçişleri Bakanlığı'nın izniyle kendisinin de mensup olduğu Ulyanov ailesinin soyu hakkında arşivleri inceleyerek bir makale yayınladı.[1][2]

Anna Elizarova, 19 Ekim 1935'te Moskova'da öldü. Vasiyeti üzerine annesi Maria Ulyanova, kardeşi Olga ve kocası Mark Elizarov'un naaşlarının da bulunduğu Leningrad'daki Volkov aile mezarlığına defnedildi.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Подтверждающий еврейские корни Ленина документ выставлен в Москве" (Rusça). Jewish.ru Глобальный еврейский онлайн-центр. 24 Mayıs 2011. 7 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2012. 
  2. ^ Костырченко, Геннадий Васильевич (2003). Тайная политика Сталина: власть и антисемитизм. Библиотека российского еврейского конгресса. Москва: Международные отношения. s. 784. ISBN 5-7133-1071-X. 21 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2017.