Ali Abdullah Salih
Ali Abdullah Salih (Arapça:علي عبدالله صالح), (21 Mart 1942, Bayt al-Ahmar - 4 Aralık 2017[1][2]), Yemen Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 2012 yılında kadar görev yapmıştır. Daha önce devlet başkanı görevine 1978'den 1990 yılına kadar Yemen Arap Cumhuriyeti'nin (Kuzey Yemen) Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Yemen'in en uzun görevde kalan devlet başkanıdır. 2 Şubat 2011'de 2013 yılındaki seçimlerde yeniden aday olmayacağını açıkladı. Silahsız protestoculara karşı hükûmetin şiddetli yanıt vereceğini açıkladı. Partisinin milletvekilleri 23 Şubat 2011 tarihinde istifa etti. 10 Mart 2011'de Salih yasama ve yürütme yetkilerini ayırarak, yeni bir anayasa konusunda bir referandum yapacağını ilan etti.
| Ali Abdullah Salih | |
|---|---|
| |
| Ali Abdullah Salih, 2004 | |
| Yemen cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 22 Mayıs 1990 - 21 Şubat 2012 | |
| Başbakan | Haidar Abu Bakr al-Attas Muhammad Said al-Attar Abdul Aziz Abdul Ghani Faraj Said Bin Ghanem Abd al-Karim al-Iryani Abdul Qadir Bajamal Ali Muhammad Mujawar |
| Başkan Yardımcısı | Ali Salim al-Beidh Abd Rabbuh Mansur al-Hadi |
| Yerine geldiği | Yeni makam |
| Yerine gelen | Abd Rabbuh Mansur al-Hadi |
| Kuzey Yemen Cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 18 Temmuz 1978 - 22 Mayıs 1990 | |
| Başbakan | Abdul Aziz Abdul Ghani Abd al-Karim al-Iryani Abdul Aziz Abdul Ghani |
| Yerine geldiği | Abdul Karim Abdullah al-Arashi |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 21 Mart 1942 Al-Ahmar, Kuzey Yemen (şimdi Yemen) |
| Ölüm | 4 Aralık 2017 (75 yaşında) San'a, Yemen |
| Partisi | Genel Halk Kongresi |
| Evlilik(ler) | Asama Salih |
| Mesleği | Asker ve siyasetçi |
| Dini | Sünni İslam |
17 Temmuz 1978 tarihinde Salih, Meclis tarafından Cumhurbaşkanı ve silahlı kuvvetlerin başkomutanı seçildi. Salih Yemen'in en yüksek rütbeli askeri görevlisidir (Mareşal).
1990'da Ali Abdullah Salih, Saddam Hüseyin'in uzun süredir müttefiki olarak Kuveyt'in işgalini destekledi. Irak Körfez Savaşını kaybettikten sonra, Yemenliler Kuveyt hükûmeti tarafından topluca sınır dışı edildi. 22 Mayıs 1990 tarihinde Kuzey ve Güney Yemen birleşti.
Salih 1999'daki başkanlık seçimlerinde oyların %91.2'sini alarak Yemen'in ilk doğrudan seçilmiş başkanı oldu.
20 Eylül 2006 tarihinde yapılan başkanlık seçimlerinde, Salih oyların %77.2 sini alarak seçimi kazandı. Onun başlıca rakibi Faysal bin Shamlan (1934-2010), %21,8 oy aldı. Salih 27 Eylül'de yeni dönem için yemin etti.
Artan protestolar sonucu görevini yardımcısı Abd Rabbuh Mansur al-Hadi'ye devrederek ABD'ye tedaviye gitti.
Ölümü değiştir
4 Aralık 2017'de Sana'a'da Husiler ile Salih'in destekçileri arasında yapılan bir savaş sırasında Husiler Salih'i "ihanet" ile suçladı ve Salih bir Husi keskin nişancı tarafından öldürüldü.[3][4] Raporlar, Saleh'in bir arabada yerleşkesinden kaçmaya çalışırken öldürüldüğü yönündeydi; ancak bu, onun evinde idam edildiğini söyleyen parti yetkilileri tarafından reddedildi.[5][6][7] Ölümü The Economist tarafından Muhammed bin Selman yönetimindeki Suudi dış politika başarısızlıklarının bir utancı olarak tanımlandı. Bir yetkiliye göre, 9 Aralık 2017'de Sana'a'da gömüldü.[8] Bir Husi komutanı, cenaze töreninin katı koşullar altında yapıldığını ve 20'den fazla kişinin katılmadığını bildirdi.[9]
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ "Yemen eski devlet başkanı öldürüldü". 5 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ "Yemen'in eski devlet başkanı Salih öldürüldü". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ Ahmed, Zayd (5 Aralık 2017). "Deposed strongman Ali Abdullah Saleh killed after switching sides in Yemen's war". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020.
- ^ "Ali Abdullah Salih çatışma sonucu hayatını kaybetti". 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ Browning, Noah (8 Aralık 2017). "The last hours of Yemen's Saleh". Reuters. 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2018.
- ^ "Analysis: Yemen's ex-president Saleh's killing was 'revenge'". Al Jazeera. 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ Hakim Almasmari, Tamara Qiblawi and Hilary Clarke. "Yemen's former President Saleh killed in Sanaa". CNN. 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ "Yemen's slain ex-President Saleh buried". Business Standard. 9 Aralık 2017. 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021.
- ^ "Yemen rebels bury Saleh in closed funeral: family source". Business Standard. 9 Aralık 2017. 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021.
 | Yemenli bir siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Dış bağlantılar değiştir
- President Ali Abdullah Saleh Yemen Ulusal Bilgi Merkezi profili, Fransızca
- President Ali Abdullah Saleh Al-batel28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yemen hükûmeti İnternet sitesi (Arapça)
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Abdul Karim Abdullah al-Arashi |
Kuzey Yemen Cumhurbaşkanı 1978–1990 |
Makam kaldırıldı |
| Yeni makam | Yemen cumhurbaşkanı 1990–2011 |
Sonra gelen Abd Rabbuh Mansur al-Hadi |