Aiol, Antik Yunanistan yaşamış başlıca 4 Yunan kavminden (Akalar, Dorlar ve İyonlar) biridir. Buluntulara göre tarihleri M.Ö 1100 yılına dayanır.[1] Tesalya ve Boeotia bölgeleri ile Batı Anadolu'da Çandarlı Körfezi merkez olmak üzere Kuzey Ege'ye yerleşmişlerdir. Anadolu'da yerleştikleri bölgeye Aiolis[2] denir.

Antikçağ Yunanca Lehçeleri

Mitolojik Kökeni değiştir

İsimlerini diğer ana Yunan kavimleri gibi Hellen'nin soyuna dayanır. Hellen'in oğlu ve Tesalya (Aeolia) kralı olan Aeolus'tan gelirler.

Tarih değiştir

Anadolu değiştir

 
Aiol Kent Birliğinin en önemli kenti Kyme kalıntıları

Kendi içinde 12 Aiol Kenti bir birlik kurmuştur. Smyrna bu birlikte iken, ayrılarak İon Birliğine geçmiştir. En ünlü 12 Aiol kenti şunlardır: Kyme (bugün Nemrutkale), Pitane (bugün Çandarlı), Larissa (bugün Buruncuk), Temnos (bugün Görece), Aigai (bugün Köseler Kalesi), Myrina (bugün Birkitepe), Notion (Ahmetbeyli), Neonteikhos (bugün Yanıkköy), Gryneion (bugün Çıfıt Kalesi), Aigoressa, Elaea ve Smyrna (bugün Bayraklı-Eski İzmir). Frig Krallığı ile iyi ilişkileri vardı. Haklarındaki tarihi buluntular çok azdır.

Kültür değiştir

 
Aiol Düzeni bir sütun başlığı İzmir Arkeoloji Müzesi

Kaynakça değiştir

  1. ^ Hall, Jonathan M. (2013). A history of the archaic Greek world, ca. 1200-479 BCE (2. bas.). Hoboken: Wiley-Blackwell. ISBN 978-1118301272. 
  2. ^ Umar, Bilge (2002). Aiolis Bir Tarihsel Coğrafya Araştırması ve Gezi Rehberi. İnkılap, İstanbul.