Ahîzâde Hüseyin Efendi
Ahîzâde Hüseyin Efendi (1572 - 1634), Osmanlı şeyhülislâmı. Osmanlı tarihinde idam edilen ilk Osmanlı şeyhülislâmı olarak bilinir.
| Ahîzâde Hüseyin Efendi | |
|---|---|
| Osmanlı Şeyhülislamı | |
| Görev süresi 1632-1634 | |
| Hükümdar | IV. Murad |
| Yerine geldiği | Zekeriyazade Yahya Efendi |
| Yerine gelen | Zekeriyazade Yahya Efendi |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1572 |
| Ölüm | 1634 |
| Mesleği | Din alimi |
| Dini | İslam |
II. Selim döneminin kazaskerlerinden Ahîzâde Mehmed Efendi'nin oğlu, Osmanlı âlimi Ahîzâde Abdülhalîm Efendi'nin kardeşidir. Ahîzâde Hüseyin Efendi, 1589’da mülâzım oldu. Birçok medresede müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık mesleğine geçerek 1604-1632 yılları arasında Bursa ve İstanbul kadılığının yanı sıra Rumeli kazaskerliği görevinde bulundu. 1632'de sipahilerin ayaklanması ve Hâfız Ahmed Paşa’nın idamı ile sonuçlanan olaylar esnasında Şeyhülislâm Yahyâ Efendi görevinden alınarak şeyhülislamlık Ahîzâde Hüseyin Efendi'ye verildi.[1]
IV. Murad'ın 1634 yılında Bursa'ya giderken yoldaki karları temizletmediği gerekçesiyle soruşturma yapmadan İznik kadısını astırmasına tepki göstermesi, yaklaşık iki yıl şeyhülislamlık yapan Ahizade Hüseyin Efendi'nin sonu oldu. İznik kadısının öldürülmesi İstanbul'da duyulunca Şeyhülislam Ahîzâde Hüseyin Efendi bu olayı şiddetle eleştirdi. Ayrıca, padişah hakkında meclislerde olumsuz eleştirilerini sürdürünce bu eleştirinin cezası başta oğlu İstanbul kadısı Seyid Efendi ile Kıbrıs'a sürgün kararı oldu[2] ancak IV. Murad'ın öfkesi o kadar büyüktü ki sürgünle yetinmedi ve Şeyhülislam Ahîzâde Hüseyin Efendi'yi yarı yolda geri çevirterek bir kumsalda boğdurtarak öldürttü.[3] Cesedi bulunmaması için bir kumsala gömüldü. Ahizade Hüseyin Efendi'nin oğlu Seyid Efendi ise bindiği farklı gemi denize açılmış olduğundan dolayı kurtuldu. Bu olaydan sonra, ulemanın padişah korkusundan sağlıklı kararlar veremeyeceğinden endişelenilmiştir.
Popüler kültürdeki yeri değiştir
Muhteşem Yüzyıl Kösem adlı tarihi-kurgu dizisinde Metin Belgin tarafından canlandırılmıştır.