AGM-154 Joint Standoff Weapon (JSOW) Raytheon (eski Texas Instruments) tarafından ABD Hava ve Deniz Kuvvetleri için geliştirilen Müşterek Menzil-Dışı Mühimmatı (JSOW) ailesi, düşük maliyetli ancak oldukça etkili bir menzil-dışı (stand-off) silah sistemidir. Tepki motoru bulunmayan JSOW hedefe havada süzülerek ulaşmaktadır.

Diagram of AGM-154A weapon
Diagram of AGM-154A weapon

JSOW Kabiliyetleri değiştir

 
AGM-154 JSOW

Kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılabilen JSOW, pilot 'AT ve Ayril' kabiliyeti sağlamaktadır. Gece, gündüz ve her türlü hava şartında büyük bir hassasiyetle hedef uçmasını sağlayan GPS/INS destekli seyrüsefer sistemi ile terminal (son yaklaşma) safhasında kullanılan kızılötesi arayıcı ve veri bağlantısı (data link) sayesinde JSOW, hedefine nokta vuruşu gerçekleştirebilmektedir. Çok alçak ve çok yüksek irtifalardan bırakılabilen ve düşük radar kesit alanı ve IR izine sahip olan JSOW, pilota tek geçişte birden fazla hedefe, birden fazla mühimmatla taarruz kabiliyeti sağlamaktadır. Hassas hava taarruzlarının düşman hava savunma sistemlerinin etkili menzillerinin çok ötesinden icra edilebilmesine imkân tanıyan bir sistemdir.

Teknik Veriler değiştir

  • Uzunluk: 4,06m
  • Kanat Açıklığı: 2,69
  • Ağırlık: 483–681 kg
  • Azami Etkili Menzili: 130 km
  • Çap: 330 mm
  • İtki Tipi:
    • AGM-154A/B/C: Yok
    • AGM-154D/E: Turbojet Williams J400 itiş gücü 1,1 kn
  • Harp Başlığı
    • AGM-154A/D:145 adet BLU-97/B CEB bombacığı
    • AGM-154A-1:227-kg BLU-111
    • AGM-154B:4x6 BLU-108/B zırh delici
    • AGM-154C/E:250 kg BLU-111/B veya 246 kg Broach

Platformlar değiştir

Sürümler değiştir

Kinematik etkili ve düşük izli bir gövdeye sahip olan AGM-154 JSOW'nın taşıdıkları harp başlıklarına göre A,B ve C olmak üzere üç değişik versiyonu bulunmaktadır.

AGM-154A JSOW (Cluster bomb) değiştir

Temel model olan AGM-154A JSOW, her biri Zirkonyum yanıcı çemberine ve parça tesirli ve yangın çıkarıcı çukur imlalı patlayıcıya sahip 145 adet BLU-97/B CEB (Combined Effects Munitions) taşımaktadır. Yeni geliştirilen ve birim maliyetleri, daha az parça kullanımı ve üretim süreçlerinde gerçekleştirilen iyileştirmeler sayesinde kayda değer oranda (yaklaşık %40) azaltan Block II konfigürasyonunda karıştırmaya mukavemetli yeni Raptor GPS sistemi kullanılmakta ve JSOW A modeli BLU-111 (MK-82) harp başlığı AGM-154A-1 opsiyonu ile sunulmaktadır.

AGM-154B JSOW (Zırhlı Hedeflere Karşı) değiştir

AGM-154B JSOW, tanksavar hedeflere karşı her biri 4 adet mermiye sahip 6 adet BLU-108/B bombacığı ile donatılmıştır.

AGM-154C JSOW değiştir

AGM-154C JSOW ise 250 kg ağırlığındaki BLU-111/B harp başlığına sahiptir. Hassas taarruzlar için görüntüleyici kızılötesi (IIR) arayıcı sensörü ile terminal safhasında hedefe 2 km kala aktive edilen Otomatik Hedef Tespiti (ATA) teknolojilerine sahiptir. Otomatik Hedef Tespiti, JSOW'nın kendi hedefini operatörün müdahalesine gerek kalmadan uçuş öncesinde hafızasına yüklenen referans görüntülerin karşılaştırılmasını yapmak suretiyle hassas bir şekilde bulabilmektedir.

AGM-154C JSOW Broach değiştir

ABD Deniz Kuvvetleri için özel olarak geliştirilen ve Başlangıç Hareket Kabiliyeti (IOC)'ne Şubat 2005 tarihinde ulaşan 468 kg ağırlığındaki AGM-154C Broach (Bomb Royal Ordnance Augmented CHarge) adı verilen ve arka arkaya yerleştirilmiş 2 adet patlayıcıdan oluşan parça tesirli ve zırh delici harp başlığı sayesinde tahkimatlandırılmış hedeflere karşı kullanılabilmektedir.

JSOW'un geliştirme Programı değiştir

Raythoeon ve ABD Deniz Kuvvetleri silahın, bir veri hattı ilavesi ve iyileştirmeler sayesinde, kötü hava şartlarında ve uzun menzillerden hareketli kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılabilmesine imkân tanıyacak Block III mühimmatının 2009 yılında üretilmesi bekleniyor.

JSOW ve Türkiye değiştir

AGM-154A-1 JSOW Block II ve AGM-154C JSOW modernize edilecek F-16C/D uçaklarında kullanılmak üzere Türk Hava Kuvvetleri tarafından sipariş edilmiştir.

Kullanan Ülkeler değiştir

Dış bağlantılar değiştir

Video değiştir

[1] 7 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça değiştir

  • Savunma ve Havacılık Sayı:2005/11 sy.112