Ağabeyim Ağa Cevanşir

Ağabeyim Ağa Cevanşir[1] (AzericeAğabəyim ağa Cavanşir) Azerbaycanlı bir şair, Karabağ'ın ikinci hanı İbrahim Halil Han'ın kızı, İran şahı Fath-Ali Shah Qajar'ın eşi ve şair Khurshidbanu Natavan'ın teyzesi. Ağabacı takma adıyla şiirler yazdı.[2][3][4]

Aghabeyim ağa Javanshir
Aghabeyim agha Javanshir, 1956
Doğum1780
Hankendi, Karabağ Hanlığı, Azerbaycan
Ölüm1832
Tahran
Kariyeri
DalıŞiir

Gençliği değiştir

Ağabeyim ağa, gençliğinde kuzeni Muhammed Bey'e âşık olmuştur. Muhammed Bey, babasının hanlık ordusundan sorumluydu. Evlilik sorununun çözümü için Şuşa'ya İbrahim Halil Han'a dönen Muhammed Bey, o gün bir seyahate çıkması gerekiyordu. Agabeyim ağa bu vesileyle şunları yazdı:

Əfsus ki, yarım gecə gəldi, gecə getdi,
Heç bilmədim ömrüm necə gəldi, necə getdi...

Ne yazık ki benin yarim gece geldi ve gitti,
Hiç fark etmedim hayatım nasıl başladı bitti.

Ağa Mohammad Şah Qajar'ın 1797'de Karabağ'da öldürülmesinden sonra, İbrahim Khalil Han, siyasi ilişkilerin normalleşmesini sağlamak için kızı Aghabeyim ağa ile yeni şah, Ağa Muhammed Şah'ın yeğeni Fath-Ali Şah ile evlendi ve onu Tahran'a gönderdi.[kaynak belirtilmeli]

Kraliçe olarak hayatı değiştir

Fatih Ali Şah'ın eşleri hareme girdiklerinde şahın zengin salonundan herhangi bir elbiseyi seçme hakkına sahipti. Agabeyim ağa, Şah'ın annesinin elbisesinin de orada olduğunu biliyordu. Bu nedenle salona getirildiğinde hemen o elbiseye gitti ve giydi. Agabeyim ağayı annesinin elbisesinin içinde gören Fatih Ali Şah şaşırmış ve ona hiç dokunmamıştı.

Agabeyim ağa, zekası nedeniyle şah tarafından beğenildi ve onu valide sultan olarak atadı ve ona incilerle dolu muhteşem bir elbise hediye etti.

Agabeyim ağa vatan hasreti çekiyordu ve acısını şiirlerinde ifade etti:[5]

Mən aşiqəm, Qarabağ,
Şəki, Şirvan, Qarabağ.
Tehran cənnətə dönsə,
Yaddan çıxmaz Qarabağ

Ben aşığım sana Karabağ,
Şaki, Şirvan, Karabağ.
Tahran cennete dönüşse
Unutamam seni Karabağ.

Aghabeyim ağa Tahran'da, 1832 yılında öldü ve İran'ın Kum şehrine gömüldü.

Sanatta Agabeyim Ağa değiştir

2008 yılında, İbrahim Halil Han döneminde Karabağ Hanlığı'nın tarihini anlatan "Hükmüdarın kaderi" adlı bir film çekildi. Agabeyim Ağa'nın rolünü Günaş Aliyeva oynadı.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Vatan işte bu çiçektir". Oda TV. 2 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Ağabəyim ağa Cavanşir". Adam.az. 17 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2011. 
  3. ^ "Ötən günlərdən səhifələr". 525-ci qəzet. 31 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020. 
  4. ^ War Against Azerbaijan – Targeting Cultural Heritage. 2007. ISBN 978-9952-8091-4-5. 9 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2010. 
  5. ^ "Ayrılığın hekayəti". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.