Ağız kopuzu

Ağız kopuzu rezonansla çalınan bir müzik aletidir, çıkış yeri Asya olan, Orta Çağdan günümüze kadar gelmiş bir çalgı aletidir. Ağız kopuzu Orta Asya Türk cumhuriyetleri ve Kuzey Moğolistan taraflarında çeşitli alaşım metallerden, Hindistan ve okyanus adalarında ise bambu sıyırmasından yapılan, esas işlevi hem enstrümanın titreşimi hem de ağız boşluğu hacminin ve de nefes yönünün değiştirilerek ses meydana getirilmesi olan, yaklaşık 6000 yıllık bir geçmişe sahip vurmalı-nefesli çalgıdır.

Çeşitli boylarda ve şekillerde bulunan bu çalgıya Avrupa ve Amerika'da ise "jaw harp" yahut "jew's harp" denmektedir.

Özellikle etnik müziklerin ve şaman ayinlerinin vazgeçilmezi olan ağız kopuzu, Türk kültüründe izlerini tarak çalınması olarak gösterir.

Farklı isimleri

Türk dillerinde "kopuz" sözcüğünün farklı söyleniş biçimleri bulunmaktadır. Örneğin Tıva Türklerinde kullanılan "Homus" (Хомус) ya da "demir kopuz" (Демир хомус) sözü ağız kopuzunu ifade eder. Ayrıca şu söyleniş biçimleri de vardır; Komuz, kobuz, homıs, kobız yanı sıra şankobız, kılkobız, hılhomus, çartıhomus vb. Bazıları ağız kopuzunu ifade ederken bazıları farklı müzik enstürmanları için kullanılmaktadır.

Ayrıca bakınız

• Temir komuz

Dış bağlantılar

• Ağız Kopuzuna Hızlı Başlangıç 20 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Caner Başaran blogu. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015.