İsmail Hakkı Okday

Ahmet Tevfik Paşa'nın oğlu, asker, diplomat

İsmail Hakkı Tevfik Okday (1881, Atina - 11 Ekim 1977, İstanbul), son Osmanlı sadrazamı Ahmet Tevfik Paşa'nın oğlu, son Osmanlı Padişahı Mehmed Vahdettin'in eski damadı, asker, diplomat, filatelist.

İsmail Hakkı (Tevfik) Okday
Doğum1881
Atina, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm11 Ekim 1977 (96 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Bağlılığı Osmanlı (1899-1922)
 Türkiye (1922-1924)
Hizmet yılları1899-1924
RütbesiKaymakam
Komutası16. Tümen Kurmay Başkanı
Çatışma/savaşlarıBalkan Savaşları
I. Dünya Savaşı
Türk Kurtuluş Savaşı
ÖdülleriMecidiye Nişanı Osmaniye Nişanı İmtiyaz Madalyası Liyakat Madalyası Harp Madalyası Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası
Sonraki işiMoskova Başkonsolosu, Anvers Başkonsolosu, Filibe Başkonsolosu, Bari Başkonsolosu, Basra Başkonsolosu, ve Viyana Başkonsolosu

Hayatı değiştir

Babası Osmanlı İmparatorluğu'nun Atina sefiri Ahmet Tevfik Paşa, annesi İsviçre doğumlu bir Protestan hanım olan Afife Hanım'dır (doğuşu Elisabeth Tschumi).

Eğitim Hayatı değiştir

İlk gençlik yıllarında Galatasaray Lisesi'nde başlayan eğitimini, Sultan II. Abdülhamid kendisini ve kardeşi Ali Nuri'yi yaver yapınca yarım bıraktı ve öğrenim hayatına Harp Okulu'nda devam etti. Harp Okulu'nu bitirip subay olduktan sonra Prusya Harp Akademisi'nde eğitim görmeye başladı. Prusya Harp Akademisi Dragon Alayı'na kayıt olurken ismine baba adı da eklenerek "İsmail Hakkı Tevfik" olarak kayıt edildiği için daha sonraları bu adı kullandı.

Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı değiştir

1912 yılında başlayan Balkan Savaşı sırasında eğitimine ara verdi ve Yanya Kalesi'nin savunulmasında görev aldı. Balkan Savaşı sonrasında Almanya'ya dönerek Harp Akademisi'nde eğitimini tamamladı ve kurmay oldu. I. Dünya Savaşı başlayınca Karargâh-ı Umumî'de kurmay subay olarak görev yaptı.

Dâmâd-ı Şehriyârî (Padişah Damadı) değiştir

Şehzade Mehmed Vahdettin Efendi tarafından kızı Fatma Ulviye Sultan için damat olarak seçildi ve onunla evlendirildi. Bu evlilikten kızı Suade Hümeyra Hanım dünyaya geldi. Vahdettin'in padişah olmasından sonra sarayın Erkan-ı Harb şubesini yönetti.

Türk Kurtuluş Savaşı değiştir

Mustafa Kemal Paşa tarafından başlatılan Kurtuluş Savaşı'na katılmak için Anadolu'ya geçince Vahdettin onu yapılan evlilik kontratındaki bir maddeye dayanarak kızı Ulviye Sultan'dan boşadı.

Kurtuluş Savaşı sırasında 16. Tümen Kurmay Başkanı olarak görev aldı ve Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi.

Diplomatlık Hayatı değiştir

 
Edirnekapı Şehitliği'ndeki mezarı. (solda).

Savaştan sonra Dışişleri Bakanlığı'na girdi; sırası ile Moskova, Anvers, Filibe, Bari, Basra ve Viyana Başkonsolosu olarak görev yaptı. İkinci evliliğini Bülent Ecevit'in annesi Nazlı Ecevit'in teyzesi olan Ferhunde Hanım ile yaptı. Atina Başkonsolosluğundan emekli oldu.

Emekliliğinden sonra sahibi olduğu Ayaspaşa'daki Park Otel'de yaşadı ve 1977 yılında orada vefat etti.

Filateliye ilgisi değiştir

Gençlik yıllarındaki hobisi filateli'ye ilgisi hayatı boyunca devam etti. Savaşlar sırasında yolladığı ilgi çekici kartlara ve zarflara bugün bile filatelik sergilerde ve yarışmalarda rastlanmaktadır. İstiklal Savaşı sırasında yeterli pul olmadığı gerekçesi ile İsfila pul kataloğunda yer verilen, ancak resmi yetki ile bastırıldığı tartışılan 1338(1922) üst baskılı (sürşarjlı) pulları bastırdı. "Postada kullanılmış Osmanlı Duyun-u Umumiye Pulları" isimli bir kitap yayınladı ve bu kitabında 1338 üst baskılı pullara da yer verdi. Kaynak kitap niteliğindeki bu eser, Türk filatelistlere fiskallerin postada kullanımı konusunda bilgi sağladı.

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir