İsmail Fazıl Paşa
İsmail Fazıl Paşa (Cebesoy) (1856, Kandiye, Girit Vilayeti - 18 Nisan 1921, Ankara) Türk asker ve siyasetçidir.
| İsmail Fazıl Paşa | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1856 Kandiye, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1921 (64-65 yaşlarında) Ankara, Türkiye |
| Bağlılığı |  Osmanlı İmparatorluğu |
| Branşı | Osmanlı ordusu |
| Hizmet yılları | 1873-1914 |
| Rütbesi | Ferik |
| Komutası | II. Abdülhamid'in Başyaveri, 4. Ordu Erkân-ı Harbiye 1. Şube Müdürü, Harbiye Mektebi Nazırı, 14. Redif Fırkası, Adana Divân-ı Harb-i Örfi Reisi, Suriye Valisi, 6. Redif Müfettişi, 7. Kolordu, İzmir Umumî Kuvvetleri, Harbiye Nazırlığı Süvari Dairesi Reisi |
| Çatışma/savaşları | 93 Harbi Balkan Savaşları |
| Ailesi | |
| Eşi | Zekiye Hanım |
| Çocukları | Ali Fuad ve Mehmed Ali |
| Sonraki işi |
|
Hayatı değiştir
Babası İbrahim Ağa'dır. Aslen Sökeli olup Söke'den Girit'e yerleşen Cebecioğulları ailesindendir.
Askeri Hayatı değiştir
1870 yılında Harp Okulu'na girdi. 1873 yılında Süvari Teğmen rütbesiyle mezun olarak Erkân-ı Harbiye sınıfına geçti. 12 Temmuz 1876 tarihinde Erkân-ı Harbiye Mektebi'ni bitirerek Kurmay Yüzbaşı oldu. Harp Akademisi'nden mezun olduktan sonra "Erkân-ı Harbiye Sınıfları Yüksek Riyâzîye ve Tâbiye-i Cesime Muallimliği"ne tayin edildi.
93 Harbi başlamadan önce Osmanlı-Karadağ Savaşı'nda görev aldı. 93 Harbi sırasında 1878 yılında İşkodra-Hersek Fırkalarında Kurmay Yüzbaşı ve Kolağası rütbelerinde görev aldı.
Savaş bitiminde İstanbul'a döndü. 21 Temmuz 1880 tarihinde II. Abdülhamid'in yaverliğini üstlendi. 3 Ağustos 1882 tarihinde Kaymakam rütbesine terfi etti. Ancak aleyhine verilen jurnallerin etkisiyle 13 Mart 1884 tarihinde görevinden alınarak 17 yıl sürgünde kalacağı Erzincan'daki 4. Ordu'nun Erkân-ı Harbiye 1. Şube Müdürlüğüne atandı.
4. Ordu ve İran sınırındaki görevlerini 1901 yılına kadar sürdürdü. 28 Şubat 1901 tarihinden itibaren İstanbul'a geri dönmesine izin verildi. 7 Ağustos 1894 yılında Miralay, 30 Mart 1901 tarihinde Mirliva rütbesine terfi etti. Erkân-ı Harbiye-i Umûmiyye Dairesi'nin 4. Şubesindeki memuriyetinden sonra 25 Ağustos 1908 tarihinde Harbiye Mektebi Nazırlığı'na atandı. 28 Ağustos 1908 tarihinde Ferik rütbesine terfi etti.
26 Mart 1909 tarihinde Aydın vilayetindeki 14. Redif Fırkası Komutanlığı görevindeyken 14 Temmuz 1909 tarihinde Adana Olayları'ndan dolayı Vali Cevad Bey ve kumandan Ferik Mustafa Remzi Paşa ile diğer kimselerin yargılandığı Adana Divân-ı Harb-i Örfi Reisliği görevine atandı.
Daha sonra kısa bir süre Suriye Valiliği yaptı. 25 Kasım 1911 tarihinde Müretteb İzmir Kolordusu Komutanlığı'na atandı. Ardından 6. Redif Müfettişliği'nde görevlendirildi. 1 Şubat 1912 tarihinde 7. Kolordu Komutanı olarak atandı. 8 Şubat 1913 tarihinde İzmir'de toplanacak askeri kuvvetlerin komutanlığına atandı. "İzmir Kuvve-i Mütehaşşidesi Kumandanlığı" görevindeyken 12 Şubat 1913 tarihinde Padişah V. Mehmed'in iradesiyle "Harbiye Nezâreti Süvârî Dairesi Riyâsetine" atandı.
Aldığı sağlık raporu gereğince, Avrupa kaplıcalarında tedavi olmak ve istirahat etmek üzere iki ay müddetle izinli sayılması uygun görüldü. Avrupa'ya gidip gitmediğine dair bilgiye ulaşılamadı. Ancak iki ay sonra 16 Ekim 1913 tarihinde İzmir'de teşkil edilecek ordu kumandanlığına tayin edildiyse de bundan vazgeçilerek yerine Pertev Paşa getirildi
6 Ocak 1914 tarihinde yaş haddinden emekliye sevk edildi.[1]
Siyasi Hayatı değiştir
1920 yılında Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı ve TBMM 1. Dönem'de Bozok Mebusu seçildi.[2]
I. İcra Vekilleri Heyeti'nde 26 Mayıs 1920 tarihinde TBMM Nafia Vekili olarak seçildi. Vekillikten 27 Aralık 1920 tarihinde sağlık sorunları nedeniyle ayrıldı.
18 Nisan 1921 tarihinde öldü.
Özel hayatı değiştir
Müşir Mehmed Ali Paşa'nın kızı Zekiye Hanım ile evlendi. Bu evlilikten Ali Fuad ve Mehmed Ali isminde iki oğlu oldu.
Şair Nâzım Hikmet ile ve Türkiye'de kanser tedavisini ilk başlatmış kişi olan Dr. İsmail Fazıl Cebesoy'un dedesidir.
Eserleri değiştir
- Meşâhîr-i Askeriyemizden Bir Sahîfe: Beraber çalıştığı subaylarla ilgili olarak kaleme aldığı bu eserinde "1292-93 Muhârebesi Kahramânlarından Ferîk Mustafâ Celâleddin Paşa, Ferîk İskender Paşa, Kaymakam İbrahim Bey, Kolağası Hüseyin Ağa, Karadağ Efrâd-ı Hududiyesinden İbrahim Çavuş, Onbaşı Ramo" hakkında bilgi vermektedir.
- 92-93 Osmanlı-Karadağ Seferi: Bu eserinde Karadağ Seferi esnasında Osmanlı ordusunun durumunu, eksikliklerini ve alınması gereken önlemleri ele almaktadır.
Kaynakça değiştir
- ^ Tülay Ercoşkun, İsmail Fazıl Paşa'nın (Cebesoy) Islahata Dair Görüşleri 3 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, XXVI. Cilt, 42. Sayı, Ankara, Eylül 2007, ss. 181-201.
- ^ Türk Parlamento Tarihi Araştırma Grubu, Türk Parlamento Tarihi, Millî Mücadele ve TBMM I. Dönem 1919-1923 - III. Cilt: I. Dönem Milletvekillerinin Özgeçmişleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları, Ankara, 1995, ISBN 975-7291-06-4, ss. 969-970.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Yeni makam |
TBMM Nafia Vekili 26 Mayıs 1920 - 27 Aralık 1920 |
Sonra gelen: Ömer Lütfi Argeşo |