Çervyen Katliamı
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Çervyen Katliamı, Sovyetler Birliği tarafından işlenen katliamlardan biriydi. Litvanya, Polonya ve Belarus'tan 1.000'den fazla siyasi mahkûm 25-27 Haziran 1941 tarihlerinde NKVD tarafından Çervyen (bugünkü Belarus) yakınlarında idam edildi.
Arka plan değiştir
Barbarossa Harekâtı'nın 22 Haziran 1941'de patlak vermesi üzerine, NKVD ve NKGB çok sayıda siyasi mahkûmun aceleyle Sovyetler Birliği'nin iç kesimlerine tahliyesini organize etti. Birçok durumda NKVD tahliye yerine toplu infazlar gerçekleştirdi. Aralarında Kaunas Hapishanesi'nden yaklaşık yüz Litvanyalının da bulunduğu tahliye edilen mahkumların bir kısmı,[2] Minsk'teki Pishchalauski Kalesi'nde toplandı ve burada Silahlı Mücadele Birliği üyesi çok sayıda Polonyalı mahkum bulunuyordu.
Katliamlar değiştir
24 Haziran'da, tahliyeden önce ölüm cezası almış olan 15 Litvanyalı idam edildi (aralarında 1929-1934 yılları arasında Litvanya İçişleri Bakanı olan Steponas Rusteika da vardı).
25 Haziran değiştir
25 Haziran'da yaklaşık 2.000 mahkum 42. NKVD tugayına bağlı birlikler tarafından yürüyerek Çervyen'e götürüldü.[2] Yol boyunca yaklaşık 500 mahkum yetişemedikleri için idam edildi.[3] Bir Sovyet raporunda 209 mahkumun karışıklık ve Alman hava saldırısı nedeniyle vurulduğu iddia edildi.[4]
26 Haziran değiştir
26 Haziran'da kalan mahkumlar Çervyen hapishanesine yerleştirildi. Birkaç suçlu mahkum Kızıl Ordu için gönüllü olduklarında serbest bırakıldı.[3]
27 Haziran değiştir
27 Haziran'da Belarus NKVD'si, Moskova'daki NKVD hapishane departmanı başkanı Mikhail Ivanovich Nikolsky'den 400 mahkûmun Çervyen'de bırakılmasını ve geri kalanların infaz edilmesini emreden bir telgraf aldı.[3] Mahkum dosyaları Minsk'teki Alman bombardımanında yok edildiğinden, gardiyanlar 400-750 mahkumu neredeyse rastgele seçtiler.[3] 26 Haziran'ı 27 Haziran'a bağlayan gece, seçilen mahkumlar Çervyen'den Babruysk'a doğru yürütüldü. Başlangıçta NKVD askerleri geride kalan mahkumları vurdu. Daha sonra, Chervyen'den yaklaşık 1.5–2 km uzaklıktaki bir ormanda, NKVD toplu infazı organize etti. Litvanyalı esirlerden yaklaşık 40'ı hayatta kaldı.[2]
Toplamda yaklaşık 200 mahkum kaçmıştır.[5]
Kaynakça değiştir
- ^ "Upamiętnienie więźniów rozstrzelanych przez NKWD" (Lehçe). Gov.pl. 14 Haziran 2021. 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022.
- ^ a b c "Politinių kalinių žudynės Červenėje" (PDF). Atmintinos datos (Litvanca). Lietuvos gyventojų genocido ir rezistencijos tyrimo centras. 17 Haziran 2011. 20 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2018.
- ^ a b c d Anušauskas, Arvydas (1996). Lietuvių tautos sovietinis naikinimas 1940–1958 metais (Litvanca). Vilnius: Mintis. ss. 118-121. ISBN 5-417-00713-7.
- ^ Parrish, Michael (1996). The Lesser Terror: Soviet State Security, 1939-1953. Greenwood Publishing Group. s. 48. ISBN 0-275-95113-8.
- ^ Lietuvos Respublikos Seimo kanceliarijos Parlamentarizmo istorijos ir atminimo įamžinimo skyrius. "Červenės žudynės" (Litvanca). Lietuvos Respublikos Seimo kanceliarija. 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2018.