Ås
Ås (Os diye okunur), Norveç'in Viken vilayetinin Follo bölgesinde, yaklaşık 15000 nüfuslu bir üniversite şehridir.
| Ås | |
|---|---|
Şehir | |
Ås | |
 | |
 Arma | |
  Ås Ås'un Norveç'teki konumu | |
| Ülke |  Norveç |
| İl | Viken |
| Alt idari birimler | |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Johan Alnes (A) |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Resmî site www.as.kommune.no | |
Bir üniversite şehri olması, başkent Oslo'ya sadece 30 kilometre uzaklıkta, yakındaki diğer başkent Stockholm'a giden yol ile, Göteborg, Kopenhag ve Avrupa'nın geri kalan yerlerine giden ana yolun arasında ve kesişme noktalarının yakınında olması, gene Avrupa'ya giden tiren yolunun bir durağının şehir içinde olması hızla gelişmesine sebep olmuştur.
Özellikleri değiştir
Armasındaki üç baklava dilimi Ås sınırları içinde bulunan geç taş devrinden kalma Nøstvedt kültürü baltalarını temsil eder.
Ås adını hemen yakınındaki bir çeşit esker olan moren tepesine ve gene adını ondan almış ama yeri 1859 da kurulan ziraat yüksek okulu için istimlak edilmiş çiftliğe borçludur. Sadece bu moren tepesinde onlarca küçük höyük mezar bulunmaktadır.
Yumuşak engebeli, düzce bir moren arazisi üzerinde kurulmuş, daha çok bu düzlüklerde yapılan tarıma dayalı bir ekonomisi vardır.
Şehrin içinde olup gelişimine katkıda bulunan üniversite (NMBU - Norwegian University of Life Sciences) zaten bu tarım özelliği yüzünden bir ziraat yüksek okulu olarak burada başlamış ve zamanla tam teşekküllü bir üniversite haline gelmiştir. Ås iş hayatında üniversitenin ve ondan türeyen işyerlerinin büyük ağırlığı vardır.
Üniversite Norveçteki en büyük ve en özenilmiş neo-klasik parklardan biri içine dağıtılmış çeşitli dönemlere ait okul binalarından oluşur. 600 dekarlık parkta 800 değişik türden ağaç ve çalı bulunur. Buna bir gül bahçesi ve 200 kadar Çok yıllık bitki dahildir. Hepsi etiketlenmiş ve benzer türler birbirine yakın dikilmiştir. Bahçe halka açık ve ücretsizdir.
Leonardo Da Vinci'nin II. Bayezid'a, sunduğu ve padişah tarafından reddedilen, Haliç için 240 metre uzunluğunda bir taş köprü projesi'nin yaklaşık 500 yıl sonra bir benzerinin daha küçük ölçekte, tahtadan, otoyol yaya geçidi olarak yapıldığı yer olma özelliği de vardır Ås beldesinin.
Şehir merkezinin hemen yakınındaki uzunca Årungen gölü Norveç'in ulusal kürek yarış arenasıdır ve en az bir dünya şampiyonunun antrenman yeridir (Eirik Verås Larsen, 5 altın 2 gümüş, 3 bronz).
Oslo bölge sakinleri açısından Ås, sınırları içindeki Üniversite, Vinterbro Alış Veriş Merkezi ve Tusenfryd Eğlence Parkı sayesinde sık anılır.
Tanınmış kişiler değiştir
- Åslaug Haga (1959 -) - Politikacı, bulunmuş olduğu makamlar: Senterparti lideri, kültür bakanı, belediye ve yöresel idareler bakanı, petrol ve enerji bakanı
- Christian Magnus Falsen (1782–1830) – Norveç anayasasını yazan 1814 Kurucu meclis üyesi 1808–1814
- Hans Haslum (1789–1875) – Norveç anayasasını yazan 1814 Kurucu meclis üyesi 1838–1841
- Solveig Kringlebotn (1963 -) – soprano opera şarkıcısı
- Odd Tandberg (1924-2017) – ressam ve heykeltıraş
- Øystein Wiik (1956 -) – şarkıcı ve sahne oyuncusu
- Simen Agdestein (1967 -) - satranç grandmaster ve futbolcu
- Knut Hjeltnes (1952 -) - atlet
Ayrıca bakınız değiştir
- Viken Ås'un içinde olduğu vilayet
- commons.vikimedia.org 3 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ås ile ilgili bütün görselller (2015-08: yaklaşık 100 görsel)
Dış bağlantılar değiştir
- NMBU - Norwegian University of Life Sciences 16 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Leonardo köprüsü projesi 21 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Vinterbro Alış Veriş Merkezi
- Tusenfryd Eğlence Parkı
Kaynakça değiştir
- Nøstvedt kültürü hakkında[ölü/kırık bağlantı] turistik broşür-sayfa
- Norveççe (bokmål) vikipedide Ås sayfası