48.025
değişiklik
({{Birleş|Keten tohumu}} Yalnızca sayfa geçmişi aktarılırsa yeterlidir) |
|||
| takım = [[Malpighiales]]
| familya = [[Linaceae]]
| cins = [[Linum]]
| tür = L. usitatissimum
| ikili_ad = Linum usitatissimum
| ikili_ad_yazar =
| dış_bağlantılar = {{commons-species|
}}
'''Keten''' ([[Latince]] ''Linum usitatissimum''), [[Ketengiller]] familyasından
15-60 cm boylanabilir. [[Tohum]]u ve [[lif]]i için yetiştirilen doğal ve kültür formu bulunur. Yaprakları sapsız, grimsi-yeşil renkli, dik veya yatık gövde üzerinde sıralanmışlardır. Ketenin kimyasal yapısında; %80 [[selüloz]], %3 [[pektin]], %10 su bulunur.
Keten her çeşit toprakta yetişebilir. [[Lif ketenleri]] nemli havayı, [[yağ ketenleri]] ise güneşli havayı sever. Anadolu'da keten yazlık ve güzlük olarak ekilmektedir. Kışlık ketenler Ağustos-Eylül, yazlık ketenler ise Mart ve Nisan aylarında ekilir. Lif ketenlerinin uzun boylu olanları makbuldür ve gübreli toprakta yetişir. Yağ ketenleri, iyice olgunlaştıktan sonra toplandığı halde, lif ketenleri olgunlaşmadan toplanır. Keten tohumları kapsülden dövülerek çıkarılır ve elenerek temizlenir. Gövdeler iyice ezilerek içinden lifleri çıkarılır. Demet haline getirilerek havuzlara daldırılır. Bir müddet bekletildikten sonra çıkarılıp kurutulur. Taraklardan geçirilerek düzeltilir ve yumaklar halinde hazırlanır.
[[Dosya:Grand-Reng_JPG01.jpg|thumb|left|200px|Keten tarlası ([[Belçika]])]]
Keten en eski kültür bitkilerindendir. [[Mısır]]'da [[M.Ö. 4. yüzyıl]]da keten yetiştirildiği, mabetler ve mezarlar üzerine yapılan resimlerden anlaşılmıştır. Keten, 4000-5000 yıldan beri [[Yakın Doğu]] ve Akdeniz bölgelerinde [[lif]]i ve tohumları için yetiştirilmekte; dünyanın çok yerinde üretilmektedir. Dünya'da keten üretiminde ilk sırayı [[Rusya]] ve ikinci sırayı [[Polonya]] alır {{kaynak belirt}}. Memleketimizde bazı keten türleri tabii olarak yetişir. Türkiye'de yetiştiği yerler, Batı ve İç Anadolu ve Karadeniz'de fazla olmak üzere Anadolu'nun çoğu yeridir.
== Ayrıca bakınız ==
* [[Keten yağı]]
* [http://kitap.hakikatkitabevi.com/cgi-bin/cgi.exe/rehber/query=keten+/doc/{@49832}? Rehber Ansiklopedisi]
[[Kategori:Ketengiller]]
|