|
'''Keten tohumu''' özellikle [[omega 3]]'den zengin bir bitki türüdür. Özellikle kandaki kollesterol ve trigliserit oranı yüksek kişilerin tercih etmesi gerekir. Kandaki HDL kollesterolu yükselttiği için LDL kollesterol ve trigliserit oranını düşürür. Keten tohumları bu şekli ile veya öğütülerek yenir. Öğütülen tohumlar haftalık olarak tüketilmeli ve sabah aç karna biraz yoğurt veya meyve suyu ile alınmalıdır.
{{Taksobitki
| ad = Keten
| resim = Koeh-088.jpg
| resim_bilgisi =
| alem = [[Plantae]]
| bölüm = [[Magnoliophyta]] <br /><small>(Kapalı tohumlular)</small>
| sınıf = [[Magnoliopsida]] <br /><small>(İki çenekliler)</small>
| takım = [[Malpighiales]]
| familya = [[Linaceae]]
| cins = Linum
| altbaşlık = [[Tür]]ler
| açıklama =
Metne bakınız
| dış_bağlantılar = {{commons-species|Linaceae}}
}}
'''Keten''' ([[Latince]] ''Linum''), [[Ketengiller]] familyasından, [[Haziran]]-[[Ağustos]] ayları arasında ipek gibi, mavimsi veya sarı renkli [[çiçek]]ler açan bir [[bitki]]dir.
Latince adı Graine de Lin 'dir.
15-60 cm boylanabilir. [[Tohum]]u ve [[lif]]i için yetiştirilen doğal ve kültür formu bulunur. Yaprakları sapsız, grimsi-yeşil renkli, dik veya yatık gövde üzerinde sıralanmışlardır. Ketenin kimyasal yapısında; %80 [[selüloz]], %3 [[pektin]], %10 su bulunur.
Keten denilen kireçli topraklarda yetişen otsu bir bitkinin tohumudur. İçeriğinde sabit yağ, müsilaj, protein, siyanogenetik bir glikozit olan linamarin vardır. Ketenyağında asitler vardır. Boya ve muşamba sanayiinde kullanılır.
[[Tohum]]ları %40-45 yağ içeririr ve yağ eldesinde kullanılır. "[[Bezir yağı]]" olarak bilinen bu yağ boyacılıkta kullanılır. Yağı alınan tohumlar hayvan yemi olarak kullanılır.
Faydası: Akciğer hastalıkkları bronşit ve soğuk algınlığında faydalıdır. Lavman olarak kullanılırsa kabızlığı giderir. Müzmin öksürüğü keser. Dolama, köpekmemeleri ve her türlü çıbanın tedavisinde faydalıdır.
Keten her çeşit toprakta yetişebilir. [[Lif ketenleri]] nemli havayı, [[yağ ketenleri]] ise güneşli havayı sever. Anadolu'da keten yazlık ve güzlük olarak ekilmektedir. Kışlık ketenler Ağustos-Eylül, yazlık ketenler ise Mart ve Nisan aylarında ekilir. Lif ketenlerinin uzun boylu olanları makbuldür ve gübreli toprakta yetişir. Yağ ketenleri, iyice olgunlaştıktan sonra toplandığı halde, lif ketenleri olgunlaşmadan toplanır. Keten tohumları kapsülden dövülerek çıkarılır ve elenerek temizlenir. Gövdeler iyice ezilerek içinden lifleri çıkarılır. Demet haline getirilerek havuzlara daldırılır. Bir müddet bekletildikten sonra çıkarılıp kurutulur. Taraklardan geçirilerek düzeltilir ve yumaklar halinde hazırlanır.
[[Dosya:Grand-Reng_JPG01.jpg|thumb|left|200px|Keten tarlası ([[Belçika]])]]
Keten en eski kültür bitkilerindendir. [[Mısır]]'da [[M.Ö. 4. yüzyıl]]da keten yetiştirildiği, mabetler ve mezarlar üzerine yapılan resimlerden anlaşılmıştır. Keten, 4000-5000 yıldan beri [[Yakın Doğu]] ve Akdeniz bölgelerinde [[lif]]i ve tohumları için yetiştirilmekte; dünyanın çok yerinde üretilmektedir. Dünya'da keten üretiminde ilk sırayı [[Rusya]] ve ikinci sırayı [[Polonya]] alır {{kaynak belirt}}. Memleketimizde bazı keten türleri tabii olarak yetişir. Türkiye'de yetiştiği yerler, Batı ve İç Anadolu ve Karadeniz'de fazla olmak üzere Anadolu'nun çoğu yeridir.
[[Dosya:Linum_pubescens.jpg|left|200 px| Keten çiçeği]]
== Ayrıca bakınız ==
* [[Keten yağı]]
== KaynakçaKaynaklar ==
* [http://www.bitkialemi.com/K/ketentohumu-(graine-de-lin)-227.html Keten Tohumu]
* [http://kitap.hakikatkitabevi.com/cgi-bin/cgi.exe/rehber/query=keten+/doc/{@49832}? Rehber Ansiklopedisi]
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.bitkialemi.com/K/ketentohumu-(graine-de-lin)-227.html Keten tohumu]
* [http://www.bitkialemi.com/?sayfa=makale&id=267 Keten Tohumu Hakkında]
== Dış Bağlantılar ==
<!--
* [http://www.bitkialemi.com/?sayfa=makale&id=267 Keten Tohumu Muzicesi] Makale
[[Category:Linum]]
* [http://www.bitkialemi.com Şifalı Bitkiler]
[[Category:Biodegradable materials]]
* [http://www.xprodoksit.com/yazi/keten-tohumu-ile-zayifla Keten tohumu ile zayıflama]
[[Category:Fiber plants]]
[[Category:Medicinal plants]]
[[Category:Biologically based therapies]]
[[Category:Painting materials]]
[[Category:Underutilized crops]]
-->
[[Kategori:Ketengiller]]
[[Kategori:Tekstil terimleri]]
[[Kategori:Bitkisel lifler]]
{{düzenle|Ocak 2008}}
[[ar:كتان]]
{{bitki-taslak}}
[[bg:Културен лен]]
[[bn:তিসি]]
[[ca:Lli]]
[[chr:ᎤᎦᏔ]]
[[cs:Len setý]]
[[da:Almindelig Hør]]
[[de:Gemeiner Lein]]
[[el:Λινάρι]]
[[en:Flax]]
[[eo:Ordinara lino]]
[[es:Linum usitatissimum]]
[[et:Harilik lina]]
[[eu:Liho]]
[[fa:کتان (گیاه)]]
[[fi:Pellava]]
[[fr:Lin cultivé]]
[[gl:Liño]]
[[gn:Lino]]
[[he:פשתן]]
[[hi:अलसी]]
[[hsb:Prawy len]]
[[hu:Len]]
[[ia:Lino]]
[[id:Flax]]
[[io:Lino]]
[[is:Hör]]
[[it:Linum usitatissimum]]
[[ja:アマ (植物)]]
[[ko:아마]]
[[kv:Шабді]]
[[la:Linum]]
[[li:Vlas]]
[[lt:Sėjamasis linas]]
[[lv:Sējas lini]]
[[ml:ചെറുചണ]]
[[mn:Маалинга]]
[[mr:जवस]]
[[new:सन]]
[[nl:Vlas (gewas)]]
[[nn:Lin]]
[[no:Lin]]
[[pdc:Flax]]
[[pl:Len zwyczajny]]
[[pt:Linho]]
[[qu:Linu]]
[[ro:In]]
[[ru:Лён обыкновенный]]
[[sco:Lint]]
[[sh:Lan]]
[[simple:Flax]]
[[sk:Ľan siaty]]
[[sr:Лан]]
[[stq:Floaks]]
[[sv:Lin (växt)]]
[[uk:Льон]]
[[vls:Vlas]]
[[zh:亚麻]]
| 