İran İslam Devrimi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Xqbot (mesaj | katkılar)
k r2.7.2) (robot Değiştiriliyor: sco:Iranian Revolution o 1979; Kozmetik değişiklikler
BIYIKLI (mesaj | katkılar)
37. satır:
[[Dosya:Persepolis-Panorama.jpg|thumb|200px|left|[[Persepolis]]: Iran iparatorluğunun simgesi olan ve günümzüde de sık sık halk tarafından özgürlüklerinin simgesi olarak kabul edilen yapıt özellikle [[Sadegh Khalkhali]] ve günümüzde onun yolunun takipçisi olan mollaların sevmediği yapılardan biridir. [[Sadegh Khalkhali]] gücü elde ettiği dönemde yeni kurulan [[Devrim Muhafızları]]ndan bir birlikle yapıyı yerle bir etmek için yola çıkmış ancak o dönemde daha gücü tam olarak ele geçiremedikleri ve sayılarının yetersiz olduğu nedeniyle [[Shiraz]] valisi ve yerel halkın direnişine karşı geri çekilmek zorunda kalmışlardı. İddialara göre günümüzde yapının yeni kazı çalışmalarında ortaya çıkan bir çok eser [[Devrim Muhafızları]]nın mafyalaşmış makamlarınca yurtdışındaki tarihi eser kaçakçılarına satılmaktadır.]]
[[Dosya:Hoveyda.jpg|Devrim önce 13 yıl başbakanlık görevini yürüten [[amir Abbas Hüveyda]]. Hüveyda aleyhine hiç bir delil bulunamamasına rağmen ve hukukçulara göre yaptığı savunmanın en azından ikinci celseyi görmesine yeteceğine rağmen tek celsede avukat tutma hakkının olmadığı, Savcı, Jüri ve Hakimin [[Sadegh Khalkhali]]den oluştuğu bir mahkemede idama mahküm edilmiş. arelacele boynuna sıkılan iki kurşun ile idam edilmiştir.|thumb|right]]
Devrimin 11 Şubat 1979'da [[Shapour Bakhtiar]]ın istifasıyla zafere ulaşmasını takiben, 24 Şubat 1979'da , Halkali Humeyni tarafından Şeriat Uygulayıcısı (حاکم شرع ) ve yeni kurulan Devrim Mahkemeleri Başkanı olarak seçildi. Devrimin ilk günlerinde yeryüzünde sapkınlığı yayma(Arapça: مفسد فی الارض) ve Allah'a karşı savaşma (Arapça: محارب) suçlamalarıyla "yüzlerce eski hükümet görevlisini" idama mahkum etti . Sanıkların çoğu avukat tutma hakları yoktu. Khalkhalinin mahkemelerde kullandığı uslupüslup hukukçularca mahkeme kurallarına aykırı olarak nitelendirilmiştir. günümüze kadar gelen bazı görüntülerde Savcı, Hakim ve jüri görevini tek başına üstlendiği mahkemede Sanık hakaretlere maruz kalmaktadır. <ref>http://www.youtube.com/watch?v=JUq2ek2eZ78&feature=related</ref> Devrimden önce 13 yıl Iranİran başbakanlığı görevini yapan [[Amir Abbas Hüveyda]]'nın idam kararı onun başlıca yaptığı işlerdendir. Hüveyda herhangi bir avukat tutma hakkından yoksundu ve kendi başına göstermelik mahkemede yaptığı savunmaya rağmen idam kararını aldı ancak idamı diğerlerinden biraz farklı oldu. humeynininHumeyninin arelacelealelacele idam edilmesiyle muhalif olmasına rağmen idam sahasına gelmeden önce o dönem güce kavuşan mollalardan biri olan [[Hadi Ghaffari]] tarafından boynuna sıkılan 2 tabanca kurşunu tarafından öldürülmüş daha sonra idam hükmü okunarak idam edilmiştir. Khalkhali 20yıl20 yıl sonra yazdığı anılarda itiraf ettiği gibi en az 2000 kişiyi sadece 1979'da idama mahküm etmiştir. bazıBazı yazarlar verdiği idam hükümlerini 8000e8000'e aşkın olduğunu yazmaktadır aynı zamanda birebir tanıklara göre sadece bir kişi ondan muabbetmüebbet hapis hükümü giymiş geri kalan herkes idama mahkümmahkum olmuştur. <ref>http://www.youtube.com/watch?v=Qn7EoeJSzUo</ref>. 23 yıl sonra 2002'de Pervin dergisiyle röportajında şöyle demiştir: 1980'de imam (humeyni)nin yanında Solcuları nasıl durduracağımızı tartıştık ve daha sonra eve gitmek için çıktım eve giderken 15-16 yaşlarında iki çocuğun birşeyi gizlice birbirine verdiklerini gördüm onları yakalamalarını emrettim. hatırlıyorumHatırlıyorum yakalanan çocuğun soyadı "Şeriati" idi. hemenHemen mahallinde sorguladım ve çocuk solcu gazeteleri birbirlerine verdiklerini itiraf etti. anındaAnında silahımı çıkardım, kafasına sıktım ve çevremdekilere dedim ki "işte bu hayvanlarla böyle mücadele edilir." <ref>http://news.gooya.com/politics/archives/002728.php</ref> BBC ile yaptığı röportajda da hiç bir şekilde yaptığından pişman olmadığını ve aynı kişiler tekrar dünyaya gelseler tekrar onları idam edeceğini açıklamış kendi anılarında geriğe dönüp baktığında idama mahküm ettiklerinden bazılarının idam edilememesinden üzüntü duyduğunu ifade etmiştir.<ref>http://www.ettelaat.net/03-11/a_k_az_e_g_t_e.htm</ref> verdiği sayısız idam hükmü ve tüm bunları böylesine soğuk kanlı karşılamasına karşılık Iranİran halkı ona "Devrim Kasabı" ve "Devrim Celladı" lakabı vermiştir.
[[Dosya:Jahanbani-1.jpg|Field Mareşal [[Nadir Jahanbani]](Sağda) Iranİran Hava Kuvvetleri Komutanı, Khalkkhali tarafından tek celsede idama mahküm edilen generallerden biridir. 1979'da devrimden sonra iranıİran'ı terketme olanağı olmasına rağmen iranı terketmek istemedi. göstermelikGöstermelik mahkemeye çıkartıldığı zaman "ben bu ülkeye hizmet dışında hiç bir şey yapmadım ama ne olursa olsun idama hazırım" demiştir. Annesi Rusya göçmeni olduğundan solayı mavi gözlü ve avrupalı tipindeydi. Khalkhalinin tipini kastederek yabancı ve casus diyerek hakaret etmesininin cevabında "Sen arapsın ama ben senden çok daha fazla iranlıyım" demiştir. onun hakkındaHakkında da hiç bir delil bulunmamasına rağmen Khalkhali onu "Allaha karşı ve allahın hükümetine karşı savaşma" suçundan idama mahküm etmiş kurşuna dizdirmiştir. yıllarYıllar sonra Khalkhali anılarını anlattığı kitapta onun ve hüveydanın hakkında hiç bir delil olmadığını ve sırf ellerinde güç bulunduğu halde islam devrimine yardım etmedikleri ve (Devrimden önce mollalar ve solcular tarafından geniş çaplı itirazlara neden olan) turist çekmek için her yıl [[Büyük Kirosu]]un tahta oturduğu gün düzenlenen festival; "2500 yıllık kutlamalar"a destek verdiği için idam hükmü verdiğini söylemiştir.<ref name="ref408">Ayetullah Khalkhalinin Anıları(خاطرات آیت الله خلخالی), Sadegh Khlakhali, 11. baskı;ISBN: 9645918049</ref>|thumb|left]]
Khalkhali 1979-80'de [[Mehdi Bazargan]] ve [[Ebu'l-Hasan Beni Sadr]] hükümetinin tek celsede verdiği idam kararlarına itirazı üzerine verdiği cevapta şöle demiştir: "Sorun değil hata yaptıysak cennete giderler". Khalkhalinin idamlarına itirazın artmasıyla birlikte Humeyni'de küçük bir itiraz sunmuş ve muhalefetini dile getirmiş ancak asla onu oturduğu koltuktan almamıştır. o dönemde muhaliflere verdiği cevapta şöyle demiştir: "Muhalifini aynen böyle yakasından tutup bir kenara atıyorsun. ben aynen bu himayelere sığınarak kendi işime devam edeceğim ve görevimi yerine getirmekten bir an bile geri çekilmeyeceğim". bu sözüyle aslında devrimin dinci kesiminde aslında devleti tek elden yönetmek için gizli ve eski bir anlaşma olduğunun anlaşıldığı iddea edilmektedir. Ayrıca Khalkhali [[Mehdi bazargan]]ın Liberal bir devlet kurma çabalarını bir çok diplomat ve siyasetçinin idam kararıyla yıkmıştır.
[[Sadegh Khalkhali]] devrimin ilk günlerinde devrik Iran şahı [[Muhammet Rıza Pehlevi]]yi tek celsede idama mahküm etmiş ancak iranda bulunmadığı için mediadan Şahı öldürmek için [[Çakal Carlos]] ile anlaştıklarını duyurmuştu. 27.06.1979'da Çakal Carlosa bağlı teröristler o dönem meksikada bulunan şaha yönelik helikopter ile suikast düzenlemiş ancak başarılı olamamıştır başarısızlığın ardından kimi kaynağa göre milyonlarca dolar paraya konan [[Çakal Carlos]] tüm vaatlerine rağmen bir daha şaha karşı suikast düzenlememiştir. <ref>http://www.etemaad.ir/Released/86-04-07/228.htm</ref> ve takibinde Khalkhali Şahhın öldürülmesi için Hazine kaynaklarından 140.000$ ödül tayin ettiğini açıklamıştır. Khalkhali Aralık 1979'da aynı yöntem ancak kendi bünyelerinde yetişen teröristler(Islamın fedaileri) ile şahın yeğeni [[şehriyar şefik]]i Pariste terör ettirmiş ve bunu açıklamaktan çekinmemiştir.<ref name="ref408" />