Millî marş: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Millî Marş sayfasına yönlendirildi |
k Millî Marş sayfasının yeni adı: Ulusal marş |
||
1. satır:
{{Kaynaksız}}
'''Millî marş''' ya da '''ulusal marş'''; bir [[ülke]]nin bağımsızlığının ve gücünün simgesi olan, yurtseverlik duygusunun ifadesi olarak hükümet tarafından onaylanmış ya da halk arasında benimsenmiş, genellikle bestelenmiş haliyle çeşitli etkinliklerde seslendirilen sözlü müzik parçası.
== Tarihçe ==
Millî marşların yazım amacının eski uygarlıklarda savaşta karşı tarafı ürkütmek, kaçırmak olduğu bilinir. İlk çağlarda sadece sözlü ve danslı olan marş, ileriki yıllarda Peru ve Yeni Zelanda yerlilerinin sesli müzik aletlerini kullanmasıyla,başka ülkeleri de teşvik etmiş ve birçok ülke aynı anda besteciler bularak marşlarını bestelemiştir.
En eski millî marş; [[İngiltere]]'de 18. yüzyılın ortalarından beri kraliyet törenlerinde söylenen ve [[1825]]'te millî marş ilân edilen [[God Save the Queen]]"(Tanrı Kraliçeyi Korusun)" adlı marştır. 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın başlarında Avrupa ülkelerinin çoğunda millî marşlar bestelenmiş ya da var olan ezgiler bu amaca uyarlanmıştır.
Millî marşlar, müzik değerleri bakımından büyük farklılıklar gösterir; ayrıca söz ya da müzik yazarı, bazen yabancı bir milletten olabilir. Siyaset ya da uluslararası ilişkilerdeki değişiklikler de sözlerin değiştirilmesine ya da yeni bir millî marşın benimsenmesine yol açabilir. Örneğin 1944'te [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]]'de ''Gimn [[Enternasyonal]]'in yerini almıştır.
Marşın yazarı, ünlü bir şair ya da bestecidir. Bunlardan Avusturya'nın ilk millî marşı olan Gott erhalte Fransz den Kaiser'in (1797; Tanrı İmparator Franz'ı Korusun) bestecisi Haydn'dır ve sözleri, 1929'da değiştirilmiştir. Haydn'ın bestesiyle 1922'de Alman millî marşı olarak kabul edilen Deutschland, Deutschland über Alles (Almanya, Her Şeyin Üstünde Almanya) Einigkeit und Recht und Freihet (Birlik ve adalet ve özgürlük) sözleriyle başlayan üçüncü kıt'ası; bugün Almanya'nın millî marşıdır (Alman Millî Marşı) . 1922'den önce [[Alman Millî Marşı]] olan Heil dir im Siegerkranz'ın (Selam Sana Zafer)
== Kullanım ==
Millî marşlar, pekçok yerde kullanılabilir; özellikle millî bayram ve kutlamalarda yaygın olarak kullanıldığı gibi spor etkinliklerinde de çalınır. Başta [[Olimpiyat Oyunları]] olmak üzere çoğu sportif mücadele sonunda yapılan madalya törenlerinde altın madalya kazanan takımın veya sporcunun ülkesinin millî marşı çalınır.
Bazı ülkelerde okullarda dersler başlamadan önce millî marş okunur; radyo ve televizyonların yayınlarına başlamadan önce hatta bir tiyatro ya da sinema gösteriminden önce bile marş çalınabilir.
Bazı okullarda pazartesi günleri derslere başlamadan önce ve cuma günleri okul bittikten sonra tören yapılır. Bu, millî bütünlüğü destekleyici bir eylemdir.
== Uluslararası marşlar ==
[[Enternasyonal]], dünya [[sosyalist]] hareketinin marşı sayılır. [[Neşeye Övgü]] [[Ludwig van Beethoven]]'ın 1824 yılında tamamladığı 9. senfonisinin dördüncü ve sonuncu bölümlerini bu şiire uyarlamasından dolayı tanınmıştır ve [[Avrupa Konseyi]] ile [[Avrupa Birliği]] tarafından [[Avrupa Marşı]] olarak kabul edilir. [[Olimpiyat Marşı]]; ilk kez 1896'daki ilk olimpiyat oyunlarında çalınmıştır, 1964'ten beri düzenlenen bütün [[Olimpiyat Oyunları]]'nda evsahibi ülkenin dilinde seslendirilir.
{{Edebiyat-taslak}}
[[Kategori:Millî marşlar| ]]
[[af:Volkslied]]
[[als:Nationalhymne]]
[[ar:نشيد وطني]]
[[arz:نشيد وطنى]]
[[ast:Himnu nacional]]
[[az:Dövlət himni]]
[[bar:Nationalhymne]]
[[bat-smg:Valstībėnis himnos]]
[[be-x-old:Дзяржаўны гімн]]
[[bg:Национален химн]]
[[bn:জাতীয় সঙ্গীত]]
[[br:Kan broadel]]
[[bs:Državna himna]]
[[ca:Himne nacional]]
[[ckb:سروودی نیشتمانی]]
[[cs:Hymna]]
[[cu:Дрьжавьно славопѣниѥ]]
[[cy:Anthem genedlaethol]]
[[da:Nationalsang]]
[[de:Nationalhymne]]
[[el:Εθνικός ύμνος]]
[[en:National anthem]]
[[eo:Nacia himno]]
[[es:Himno nacional]]
[[et:Riigihümn]]
[[eu:Ereserki]]
[[fa:سرود ملی]]
[[fi:Kansallislaulu]]
[[fiu-vro:Riigihümn]]
[[fr:Hymne national]]
[[fy:Folksliet]]
[[ga:Amhrán náisiúnta]]
[[gd:Laoidh Nàiseanta]]
[[gl:Himno Nacional]]
[[gv:Arrane ashoonagh]]
[[he:המנון לאומי]]
[[hi:राष्ट्रगीत]]
[[hr:Državna himna]]
[[hu:Nemzeti himnusz]]
[[hy:Պետական օրհներգ]]
[[id:Lagu kebangsaan]]
[[ilo:Nailian a kanta]]
[[is:Þjóðsöngur]]
[[it:Inno nazionale]]
[[ja:国歌]]
[[jv:Lagu kabangsan]]
[[ka:სახელმწიფო ჰიმნი]]
[[kg:Muyimbu ya nsi]]
[[kk:Ұлттық әнұран]]
[[kl:Inuiaqatigiinni erinaq]]
[[kn:ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತೆ]]
[[ko:국가 (노래)]]
[[krc:Кърал гимн]]
[[ks:राष्ट्रिय गीत]]
[[la:Hymnus nationalis]]
[[lb:Nationalhymn]]
[[li:Volksleed]]
[[ln:Loyémbo la lokúmu]]
[[lo:ເພງຊາດ]]
[[lt:Valstybinis himnas]]
[[lv:Valsts himna]]
[[map-bms:Lagu kebangsaan]]
[[mg:Hiram-pirenena]]
[[mk:Национална химна]]
[[ml:ദേശീയഗാനം]]
[[mn:Төрийн дуулал]]
[[mr:राष्ट्रगीत]]
[[ms:Lagu kebangsaan]]
[[nds:Natschonalhymne]]
[[nds-nl:Volkslaid]]
[[ne:राष्ट्रगान]]
[[nl:Volkslied (nationaal symbool)]]
[[nn:Nasjonalsong]]
[[no:Nasjonalsang]]
[[nrm:Antienne]]
[[oc:Imne nacional]]
[[pap:Himno nacional di Aruba]]
[[pl:Hymn państwowy]]
[[ps:ولسي لاره]]
[[pt:Hino nacional]]
[[qu:Llaqta taki]]
[[ru:Государственный гимн]]
[[rw:Indirimbo y’igihugu]]
[[scn:Innu nazziunali]]
[[sco:Naitional anthem]]
[[se:Našunallávlla]]
[[sh:Državna himna]]
[[simple:National anthem]]
[[sk:Štátna hymna]]
[[sl:Državna himna]]
[[so:Heesta qaranka]]
[[sq:Himni kombëtar]]
[[sr:Химна]]
[[stq:Nationoalhymne]]
[[su:Lagu kabangsaan]]
[[sv:Nationalsång]]
[[sw:Wimbo wa Taifa]]
[[ta:நாட்டுப்பண்]]
[[te:జాతీయ గీతం]]
[[th:เพลงชาติ]]
[[tl:Tala ng mga pambansang awit]]
[[tt:Дәүләт гимны]]
[[uk:Державний гімн]]
[[ur:قومی ترانہ (اصطلاح)]]
[[vi:Quốc ca]]
[[wa:Ime nåcionå]]
[[yo:Orin-ìyìn orílẹ̀-èdè]]
[[zh:国歌]]
[[zh-yue:國歌]]
| |||