Vikipedi

Hiram Bingham III: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
ZéroBot (mesaj | katkılar)
95.803 değişiklik
k r2.7.1) (robot Ekleniyor: ca:Hiram Bingham
Comert92 (mesaj | katkılar)
1.559 değişiklik
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Bilimadamı bilgi kutusu
[[Dosya:HirambinghamIII.jpg|thumb|right|Hiram Bingham III]]
| isim = Hiram Bingham
'''Hiram Bingham III''' ([[19 Kasım]] [[1875]], [[Honolulu]] - [[6 Haziran]] [[1956]], [[Washington D.C.]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]), [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'li [[arkeolog]] ve senatör. [[1911]]'de, [[Peru]] [[Andlar]]ı'nın ulaşılması neredeyse olanaksız bir kesiminde yer alan [[Machu Picchu]]'da [[İnka]] başkenti [[Vilcabamba]]'yı bulmuştur.▼
| resim_adı = HirambinghamIII.jpg
 
| resim_boyutu = 200px
| resim_başlığı = Hiram Bingham III
| doğum_adı = Hiram Bingham
| doğum_tarihi = 19 Kasım 1875
| doğum_yeri = [[Honolulu, Hawaii]], [[A.B.D.]]
| ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1956|6|6|1875|11|19}}
| ölüm_yeri = [[Washington, D.C.]], [[A.B.D.]]
| ölüm_sebebi =
| vatandaşlığı = [[Amerika Birleşik Devletleri]]
| milliyeti = [[Amerikan]]
| dini = [[Protestanlık|Protestan Hristiyanlık]]
| dalı = [[Tarih]], [[Politika]], [[Arkeoloji]]
| çalıştığı_yerler =
| alma_mater = [[Yale Üniversitesi]]<br>[[Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley]]<br>[[Harvard Üniversitesi]]
| doktora_hocası =
| doktora_öğrencileri=
| etkilendikleri =
| etkiledikleri =
| önemli_başarıları= [[Machu Picchu]]'nun keşfi
| ödüller =
| imza =
| ek_bilgi =
}}
 
▲'''Hiram Bingham III''' ([[19 Kasım]] [[1875]], [[Honolulu]] - [[6 Haziran]] [[1956]], [[Washington, D.C.]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]), [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'li [[arkeolog]] ve [[senatör]]. [[1911]]'de, [[Peru]] [[Andlar|Andları]]ı'nın ulaşılması neredeyse olanaksız bir kesiminde yer alan [[Machu Picchu]]'da antik [[İnka]] başkentiyerleşimini [[Vilcabamba]]'yıkeşfetmiştir. bulmuştur.
 
==Yaşamının ilk yılları==
Bingham, [[Hawaii Krallığı]]'ndaki ilk [[protestan]] [[misyoner|misyonerlerden]] Hiram Bingham II'nin oğlu olarak Honolulu'da doğdu. Bir diğer misyoner olan Hiram Bingham I'in torunudur. Bingham, [[1882]]'den [[1892]]'ye kadar O'ahu College'de (şimdiki adıyla Punahou School'da) eğitim gördü. Daha sonra eğitimini tamamlamak üzere Birleşik Devletler'e gitti. Andover, [[Massachusetts]]'teki Phillips Academy'ye girdi ve bu okuldan [[1894]] yılında mezun oldu. [[1898]]'de [[Yale Üniversitesi]]'nden Bachelor of Arts derecesi aldı. [[1900]]'de [[Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley]]'den bir başka derece aldı. [[1905]] yılında ise [[Harvard Üniversitesi]]'nde [[doktora]] eğitimini tamamladı. Harvard'da tarih ve politika eğitimi alan Bingham, [[Princeton Üniversitesi]]'nde [[Woodrow Wilson]]'un yanında çalıştı. [[1907]] yılında Yale Üniversitesi'nde [[Güney Amerika]] tarihi üzerine dersler vermeye başladı. Yale'de [[1924]] yılına kadar ders vermeye devam etti.
== Arkeoloji ==
[[File:Hiram Bingham at Machu Picchu ruins 1911.jpg|thumb|left|200px|Hiram Bingham Machu Picchu kalıntılarında, 1911]]
Bingham III, arkeoloji eğitimi almamıştı. Fakat Yale'deki [[öğretim üyesi|öğretim üyeliği]] ve [[profesör|profesörlüğü]] sırasında İnka uygarlığını araştırdı ve Machu Picchu'nun keşfi üzerine çalıştı.
 
[[BüyükBabası Okyanus]]sayesinde kıyısınındağcılık ünlübecerileri misyonerlerindenedinen birBingham, olan babasından küçük yaşta [[dağcılık]] öğrendi. [[İnka]] araştırmasıuygarlığına sırasındayaptığı buyolculuklarda becerisindenbundan çok yararlandıfaydalandı. [[Latin Amerika1906]] üzerine verdiği derslerde yararlanabilmek içinyılında, [[Simon Bolivar]]'ın [[1819]]'da [[Venezuela]]'dan [[Kolombiya]]'ya giderken [[And Dağları|And Dağlarında]]nda izlediği yol üzerinde [[1906]]'da bir yolculuğa çıktı. [[1908]]'de de And Dağları arasındaki eski [[İspanyol]] ticaret yolunu izleyerek [[1908Buenos Aires]]'deten de[[Lima]]'ya ulaştı. Aynı yıl [[BuenosŞili]]'nin Aires[[Santiago]] kentindeki Pan Amerikan Bilimsel Kongresi'tennde delegelik yaptı. Peru üzerinden ülkesine geri dönüşü sırasında bir [[LimaKolomb öncesi Amerika]] kenti olan Choquequirao'yayu ulaştıziyaret etti. Bu gezide edindiği izlenimlerini 1911'de yayımladığı ''Across South America; an account of a journey from Buenos Aires to Lima by way of Potosí, with notes on Brazil, Argentina, Bolivia, Chile, and Peru'' adlı makalesinde yazdı.
 
Bingham, [[1911]]'de Yale Peru keşif grubu ile birlikte And Dağlarına gitti. [[24 Temmuz]] [[1911]]'de Melchor Arteaga adlı bir çiftçi Bingham'ı Machu Picchu'ya götürdü. Machu Picchu, o bölgede yaşayan birkaç kişiden (muhtemelen, 1906'da yıkıntıları keşfettiklerini iddia eden iki misyoner, Thomas Payne ve Stuart McNairn de dahil) başka hiç kimse tarafından bilinmiyordu.
 
Bingham, [[1912]] ve [[1915]] yıllarında [[Yale Üniversitesi]] ve [[National Geographic Cemiyeti]]'nin destekleriyle Peru'yu tekrar ziyaret etti.
[[1909]]-[[1924]] arasında [[Yale Üniversitesi]]'nin tarih bölümünde öğretim üyeliği yaptı. [[1911]]'de [[Vilcabamba]]'yı bulmak amacıyla yola çıkan Yale arkeoloji grubunun keşif gezisinin yönetti.Gezisinin başarılı olması çok zordu. İspanyol conquistador'lar (fatih) bile bu eski kenti bulmayı başaramamıştı. Kentin, Peru'da Andlar'ı aşmanın çok güç olduğu [[Cuzco]] yöresinde bulunduğu sanılıyordu. [[İnka]] tarih kayıtlarında da pek az ipucu vardı. Sonuçta ulaşılan başarının kaynağı, büyük ölçüde Bingham'ın kararlılık ve cesaretiydi. Bingham gezi sırasında bazen yaşamını tehlikeye atarak birçok eski İnka yerleşme alanına ulaştı.
 
Bingham, [[Güney Amerika]] ile ilgili ''Inca Land'' ([[1922]]; İnka Toprakları), ''Machu Picchu'' ([[1930]]) ve ''Lost City of the Incas'' ([[1948]]; İnkaların Kayıp Kenti) gibi kitaplar da yayımladı.
 
<br><br>
[[24 Temmuz]]'da [[Vilcabamba]]'ya geldi.Kentteki taş işi kalıntılar çok iyi korunmuştu. En çarpıcı bulgu, yapılardan birinin, Cuzco'daki [[Güneş Tapınağı]]'na çok benziyor olmasıydı. Ama Bingham ulaştığı yerin Vilcabamba olduğunu henüz bilmiyordu. Ağustosta, başka bir İnka yerleşmesi olan Vitcos'u buldu. [[1912]]'de Vilcabamba kazı grubunu yönetti.Bingham, [[Güney Amerika]] ile ilgili ''Inca Land'' ([[1922]]; İnka Toprakları), ''Machu Picchu'' ([[1930]]) ve ''Lost City of the Incas'' ([[1948]]; İnkaların Kayıp Kenti) gibi kitaplar da yayımladı.
 
== Evlilik yılları ==
[[File:Bingham family in 1908.jpg|thumb|right|200px|Aile fotoğrafı, 1908. Sağdan sola ve arkadan öne: Hiram Bingham II, torunu Hiram IV, oğlu Hiram III, Lydia Bingham Coan (kız kardeşi), Hiram III'ün eşi Alfreda ve Hiram III'ün diğer üç oğlu: Alfred, Charles ve Woodbridge.]]
Hiram Bingham, [[20 Kasım]] [[1899]]'da Tiffany & Co.'nun kurucusu Charles L. Tiffany'nin torunu olan Alfreda Mitchell ile evlendi. Çift, 7 erkek evlat sahibi oldu: Woodbridge Bingham (1901–1986) (profesör), Hiram Bingham IV (1903–1988) (diplomat ve [[II. Dünya Savaşı]] kahramanı), Alfred Mitchell Bingham (1905–1998) (avukat ve yazar), Charles Tiffany (1906–1993) (doktor), Brewster Bingham (1908–1995) (bakan), Mitchell Bingham (1910–1994) (sanatçı) ve Jonathan Brewster Bingham (1914–1986) ([[Demokratik Parti (ABD)|Demokratik Parti]] kongre üyesi). Bingham, ilk eşinden ayrıldıktan sonra Haziran 1937'de Suzanne Carroll Hill ile evlendi.
 
== Askeri yaşamı ==
Bingham, [[1916]]'da Connecticut Ulusal Muhafızları'nda [[Yüzbaşı|yüzbaşılık rütbesi]] elde etti. [[1917]]'de havacılık görevine başladı ve 8 üniversitede Birleşik Devletler Askeri Havacılık Okullarını kurdu. 1920 yılında, [[I. Dünya Savaşı|savaş dönemi]] deneyimlerini ''An Explorer in the Air Service'' adlı kitabında yazdı.
 
== Siyasi yaşamı ==
Daha sonra siyasete atılan Bingham [[1922]]-[[1924]] arasında [[Connecticut]] vali yardımcılığı yaptı. [[1924]]'te valilik seçimlerini kazandıktan hemen sonra, [[ABD Senatosu]]'nda bir sandalyenin boşalması üzerine Senato'ya girmek üzere görevinden istifa etti. 1926'da yeni yasama dönemi için yeniden seçildi ve kendini iş çevrelerinin çıkarlarını korumaya adadı. [[1951]]'de, Başkan [[Harry S. Truman]] tarafından Kamu Görevlilerinin Devlete Bağlılığını Gözetme Kurulu'na atandı; [[Dışişleri Bakanlığı]] çatısı altında var olduğu önesürülenöne sürülen yıkıcı etkinliklerle ilgili tartışmalı davaların soruşturulmasına katıldı.▼
 
== Ölümü ==
▲Daha sonra siyasete atılan Bingham [[1922]]-[[1924]] arasında [[Connecticut]] vali yardımcılığı yaptı. [[1924]]'te valilik seçimlerini kazandıktan hemen sonra, [[ABD Senatosu]]'nda bir sandalyenin boşalması üzerine Senato'ya girmek üzere görevinden istifa etti. 1926'da yeni yasama dönemi için yeniden seçildi ve kendini iş çevrelerinin çıkarlarını korumaya adadı. [[1951]]'de, Başkan [[Harry S. Truman]] tarafından Kamu Görevlilerinin Devlete Bağlılığını Gözetme Kurulu'na atandı; Dışişleri Bakanlığı çatısı altında var olduğu önesürülen yıkıcı etkinliklerle ilgili tartışmalı davaların soruşturulmasına katıldı.
[[6 Haziran]] [[1956]]'da Bingham Washington, D.C.'deki evinde vefat etti. Mezarı [[Virginia]] eyaletindeki [[Arlington Ulusal Mezarlığı]]'ndadır.
 
 
 
== Dış bağlantılar ==
{{Commons|Category:Hiram Bingham III}}
 
* [http://www.labyrinthina.com/bingham.htm Selection from Bingham's ''The Lost City of the Incas'']
* [http://www.isidore-of-seville.com/machu/2.html Machu Picchu on the Web - The Discovery]
Satır 32 ⟶ 68:
[[Kategori:ABD'li kâşifler]]
[[Kategori:ABD'li arkeologlar]]
[[Kategori:Yale Üniversitesi mezunları]]
[[Kategori:Yale Üniversitesi öğretim üyeleri]]
[[Kategori:Connecticut senatörleri]]
[[Kategori:Harvard Üniversitesi mezunları]]
 
[[bn:হাইরাম বিঙাম]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Hiram_Bingham_III" sayfasından alınmıştır