Karahıtaylar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
MerlIwBot (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
138. satır:
'''Kara Hıtay''' ([[Çince]]: 西遼 [[pinyin]]: xī liáo; anlamı: ''Batı Liao'', 黑契丹 ''hēi qìdān''; anlamı ''Kara Kitan'', [[Moğolca]]: Хар Хятад; Kara Kitad, [[Farsça]]: '''قرا ختاى''' Qarā Khitā'ī; 1125 - 1211), [[Orta Asya]]'da Hıtay (Kitan)lar tarafından kurulan [[Moğol]] devleti. Başkenti [[Balasagun]] (Çince: 八剌沙衮 Farsça: '''بلاساغون''' Balāsāghūn, '''غزباليغ''' Ghuzz-Balïğ, başka isimleri; ''Karabalsagun'', ''Koz Ordu'', ''Koz Uluş'') idi.
 
1125'te [[Curçen]]'lerin kurduğu [[Jin Hanedanı (1115-1234)|Jin Hanedanı]] tarafından yıkılan [[Liao Hanedanı]]'nın imparator ailesi mensuplarından [[Yelü Dashi]] (Çince: 耶律大石 yélǜ dàshí) batıya kayarak 1132'de [[Karahoca Uygur Krallığı]]'nı ilhak edip [[Doğu Karahanlı Devleti|Doğu Karahanlı]]'yı egemenliği altına alarak Kara Hıtay Hanlığı'nı kurmuştur. Kara Hıtay Hanları Gur Han ('''كور خان''' Kūr khān, anlamı: Bütün dünya'nın Han'ı) lâkabını kullanmışlardır.
 
Kara Hitaylar [[İpek Yolu|İpek yollarından]] hem "[[Tanrı Dağları|Tanrı Dağ]] kuzey yolu"'nu hem de "Tanrı Dağ güney yolu"'nu kontrol atlına alarak Orta Asya'da ticarî hakimiyetini korumuştur.1137'de [[Batı Karahanlılar]]'ın hükümdarı II. Mahmut'u yenerek orayı da ilhak etmiş ve [[Harezmşah]]larının [[Atsız]]'ı yenerek 30.000 [[dinar]]lık altın'ı ödetmiştir.
 
Kara Hitaylar 1141'de [[Selçuklu]] sultanı [[Ahmed Sencer]] ile yaptıkları [[Katvan Savaşı]]'nı kazandılar. Böylelikle bütün [[Maveraünnehir]]'i ele geçirdiler.1143’te Jin Hanedanı'na karşı intikam seferini düzenlediyse de yol ortasında Yelu Dashi ölmüştür.
 
1208'de [[Cengiz Han]] tarafından yenilerek Kara Hıtay'a sığınan [[Naiman]]'ın Küçülüğ (Çince: 屈出律, Farsça: '''كوچلك خان''' Kūchuluk Khān)'ı prensisi ile evlendirmiştir. Fakat 1211'de Küçülüğ Kara Hıtay ülkesini benimseyerek yıkmıştır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Karahıtaylar" sayfasından alınmıştır