Cekliler: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
18. satır:
== Tarihçe ==
Ataları [[Albanya|Kafkasya Albanları]] ihtimal olunuyor<ref>'''Алиев К.''' ''«К вопросу о племенах Кавказской Албании. Исследования по культуры народов Востока»''. Москва-Ленинград, 1960, s. 18</ref><ref>'''Гейбуллаев Г.А'''. ''«Топонимия Азербайджана»''. Баку, «Элм», 1986, стр. 93</ref>. Özellikle yaşadıkları [[Cek]] köyü Azerbaycanın en eski yerleşim yerlerinden biridir.
Ceklilerin etnoqrafik özelliklerine bakınca, onların [[Azerbaycan]]'ın diğer halklarına, özellikle de [[Oğuz Türkleri]]ne<ref>'''T. Paşazadə'''. ''«Azərbaycanın milli etnik nümayəndələri – ceklilər»'', «Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun Хəbərləri», № 1, Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu, Bakı, «Müəllim», 2009, s. 39</ref> özgü pek benzer yanları sahip olmakla beraber, hem de lokal özelliklerini koruyup sakladıklarını da görmek mümkündür.
XIX yüzyılın 80'li yıllarına ait bir belgede ceklilerin sayısı 1277 kişi gösterilmiştir<ref>[http://www.edebiyyatqazeti.com/cgi-bin/edebiyyat/index.cgi?id=1594 '''İmaməddin Zəkiyev'''. ''"Naməlum xınalıqlı alimlər"''. "Ədəbiyyat" qəzeti] {{az}}</ref><ref>'''H. Həvilov.''' ''Azərbaycan etnoqrafiyası.'' Bakı. Elm. 1991. səh. 40</ref>.
Uzun yıllar gidiş-gelişin zor olduğu mekanlarda yaşayan Ceklilerin diğer [[Şahdağ halkları]] gibi çağdaş günümüze kadar kendi varlıklarını koruyup saxlamalarının temel nedeni, işte başka uluslarla bütünleşme olmamalarıdır. Fakat buna rağmen, diğer [[Şahdağ halkları]] gibi Cekliler'de hiç de Azerbaycan'da ve dünyada cereyan eden başlıca küresel olaylardan dışında kalmamış, ülkenin diğer halkları kadar bu olayların taraf olmuş ve sorunların çözümüne katkıda bulunmakla birlikte, bu sorunların yarattığı fesatlardan da kendi nasiplerini almışlar<ref name="T.P. 7 may 2010">'''T.Ə.Paşazadə'''. ''«Böyük Vətən Müharibəsində və digər müharibələrdə Şahdağ хalqlarının iştirakının öyrənilməsi problemləri»''. «Böyük Vətən Müharibəsində qələbənin təmin olunmasında Azərbaycan хalqının rolu» mövzusunda keçirilmiş Respublika Elmi Konfransının Materialları, Sumqayıt Dövlət Universiteti, Sumqayıt, 7 may 2010, s. 89 {{az}}</ref>.
Diğer [[Şahdağ halkları]] gibi Cekliler'de [[I. Dünya Savaşı|Birinci]] ve [[II. Dünya Savaşı|İkinci Dünya]] savaşlarında, ayrıca [[Karabağ Savaşı]]′nda yer almıştır. Savaşların diğer katılımcıları gibi onlar da ağır kayıplara uğramış, vatanın özgürlüğü uğruna canlarını feda etmişlerdir. Özellikle, 1941-1945 yıllarında yaşanan Büyük Vatan Savaşı Şahdağ halklarının demografik gelişimine ciddi etkilemiştir. Öyle ki, özellikle Kuba - Kusar - Şabran bölgesinde 1941 yılının Ekim ayında düzenlenen 223 saylı divizyonun yönetiminde savaşa yollanmış yüzlerce Cekliler'in çok büyük çoğunluğu cepheden kendi öz yurtlarına dönmemiştir. Fakat onların savaşta katılımı konusunda yeterli bilgi toplamak çok zordur. Bunun temel nedenleri şimdiye kadar bu alanda hiçbir temel araştırmanın aparılmamasıdır. Özellikle de şahdağlıların kendilerinin konuyu araşdırmaması bu alanda gerçeklerin ortaya çıkmaması ile sonuçlanmış ve boşluqlarla görülen bir düzlem yaratmıştır<ref name="T.P. 7 may 2010"/>.
Cekliler'in demografik gelişimine en ciddi darbe ise Ermeniler tarafından vurulmuştur. Öyle ki, 1918 yılının ilkbaharında Ermeniler tarafından gerçekleştirilen soykırım sırasında [[Kuba Rayonu]]'nda, diğer [[Şahdağ halkları]] gibi Cekliler'de çok ciddi zarar çekmiştir<ref>[http://www.guba1918.com/?cat=16 Указатель географических названий]</ref><ref>[http://www.guba1918.com/?paged=2 Список селений Кубинского уезда, подвергшихся погромам в апреле-мае 1918 г.]</ref><ref>[http://history.az/pdf.php?item_id=20101210031438421&ext=pdf '''Солмаз Рустамова-Тогиди.''' ''«Куба. Апрель-май 1918 г. Мусульманские погромы в документах».'' Баку. 2010.]</ref>.
Cekliler'in büyük çoğunluğu Azerbaycan'ın kuzeyinde, [[Kuba Rayonu|Kuba]], [[Haçmaz Rayonu|Haçmaz]], [[Kusar Rayonu|Kusar]] rayonları toprağında toplu bir halde, [[Bakü]], [[Sumgayıt]] şehirlerinde, [[Şabran Rayonu|Şabran]], [[Siyezen Rayonu|Siyezen]] rayonlarında yaşarlar. [[Rusya]]'da ve diğer bir kaç ülkede de Cekliler bulunmaktadır. Cekcece'yi hala günlük yaşamda konuşurlar. Kendi genelen ve göreneklerini hala sürdürmektedirler.
Cekliler bugün de Azerbaycan Cumhuriyeti'nin sosyal-siyasal, ekonomik ve kültürel yaşamının tüm alanlarında, mümkün olduğu kadar yakından katılıyorlar.
== Dil ==
| |||