Nusretiye Camii: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k r2.6.4) (Bot değişikliği Ekleniyor: mrj:Нусретие мечеть |
içerik genişletildi, düzenlendii; kaynakça eklendi |
||
31. satır:
| malzeme =
}}
'''Nusretiye Camii''',
1823’teki Firuzağa yangınında yanmış olan “''Arabacılar Kışlası Camii''”’nin yerinde [[II. Mahmut]] tarafından yaptırılan ve “''Nusretiye''” adı verilen camii, 1826’da ibadete açıldı. Mimarı [[Krikor Balyan]]'dır. Yapı, tarihi İstanbul’un sınırları dışında inşa edilmiş en büyük camilerden birisidir<ref name=muftu>[http://istanbulmuftulugu.gov.tr/tarihi-camilerimiz/1133-nusretiye-camii, İstanbul Müftülüğü web sitesi, Nusretiye Camii sayfası, Erişim tarihi:03.06.2011]</ref>
Yapıldığı yıllarda İstanbul'da etkin olan ampir ve [[barok]] üslup etkisindeki caminin sebil,
▲Yapıldığı yıllarda İstanbul'da etkin olan ampir ve [[barok]] üslup etkisindeki caminin sebil, [[muvakkithane]] ve şadırvanı da Tophane'yi süslemektedir.
== Tarihçe ==
18. yüzyılın sonlarında Tophane yakınlarında [[III. Selim|Sultan III. Selim'in]] yaptırdığı
Caminin mimarlığını Osmanlı'ya sonradan saraylar, köşkler inşa edecek Balyan ailesinin ilk kuşağından Meremetçi Bali Kalfa 'nın oğlu [[Krikor Balyan|Krikor Amira Balyan]] üstlenmişti. İnşaat üç yıl sürdü ve 8 Nisan 1826'da Sultan II. Mahmut, saltanat kayığı ile Tophane İskelesi'ne çıkıp yere serilmiş değerli kumaşların üzerinde at sırtında ilerleyerek camiye gelerek, açılışı yaptı<ref name=nusret>[http://www.arkitera.com/haberler/2004/02/09/nusretiye.htm Nusret’ten Nusretiye, Arkitera.com, 09.02.2004]</ref>. Açılış töreninde topçu birliklerini selamlayıp yeniçerileri selamlamadığı görülen II. Mahmut’un birkaç ay sonra [[Vaka-i Hayriye|yeniçeri ocağını kaldırması]] üzerine yeniçerilere karşı kazandığı zaferin anısına camiye ''“Nusretiye''” denilmeye başlandığı da söylenir<ref name=mostar>[http://www.mostar.com.tr/Detay.aspx?YaziID=770 Neşe Gürallar, Sultan II. Mahmut ve İstanbul’da Dönüşüm, Mostar Dergisi, Sayı:74, Nisan 2011]</ref>
Caminin açılışı nedeniyle bir madalya yaptırılmıştır. Madalyanın ön yüzünde tuğra, ay içinde ''Nişanı Iftihar'', arka yüzünde ''Camii Nusret, 1247'' yazısı bulunmaktadır <ref name=madalya>[http://www.ahmeterol.com.tr/makaleler/MUHUR.pdf Nadir Osmanlı Madalya ve Nişanlar Kataloğu, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü]</ref>
=== Minarelerin yeniden yapılması ve diğer onarımlar===▼
Nusretiye Camii’nin açıldığı 8 Nisan 1826 günü gerçekleşen törene II. Mahmud deniz yoluyla gelmiş, kubbenin mahyaları örttüğünü fark etmişti. Bunun üzerine 14 Mayıs 1826’da minareler alt şereflere kadar yıktırıldı ve üst şerefeler daha yükseğe aldırılarak baştan yapıldı. Hacı Mıgırdiç Çarkyan (1799-1899) ikinci kalfa ve resimcibaşı olarak çalıştı. 1960’lara doğru minarelerden birinin petek kısmı tehlikeli bir biçimde eğrilmiş olduğundan bütünüyle sökülerek tekrar yapılmıştır<ref name=muftu/>.
Camii, 1955-1958 arasında tamir gördü. 1956'da yol çalışması sırasında caddenin karşısında kalan sebil ve muvakkithane sökülerek caminin yanına taşınmıştır. Camii, 1980-1982 arasında kısmen restore edildi<ref name=ibb>[http://www.ibb.gov.tr/sites/ks/tr-TR/1-Gezi-Ulasim/kulliyeler/Pages/nusretiye-camii.aspx İstanbul Belediyesi web sitesi, Nusretiye Camii sayfası, Erişim tarihi:03.06.2011]</ref>
== Mimari Özelikleri==
Yüksek bir kaide üzerine kurulmuş, 7,50x7,50m ölçülerinde kare plan üzerine inşa edilmiş bir camidir.
Camiye barok üslupta inşa edilmiş 4 m yüksekliğinde ve 2,10 m genişliğinde görkemli bir kapıdan girilir. Giriş kapısı üstündeki yazı [[Yesarizade Mustafa İzzet| Yesarizade Mustafa İzzet Efendi]]'ye aittir.
Tek kubbelidir. Kubbesinin yerden yüksekliği 33 metre, çapı 7.5 metredir.
İkişer şerefeli iki minaresi vardır; minareler çok ince ve yüzeyi olukludur.
Doğu ve batı yakasındaki çıkıntılı yapı, hünkâr kasrıdır. Hünkâr mahfili bütünüyle mermerdir ve kafesi pirinç dökme ve altın yaldızlıdır. Hünkâr Kasrına son cemaat bölümündeki odalardan ve dış yan revaklardan da girişler verilmiştir. Sultan girişi ise, denize bakan güney cephededir. Hünkâr Kasrının duvarları renkli bitki motifleriyle süslenmiş ve kemerli kapısında [[Hattat Mustafa Rakım]]’ın yazıtı yer alır<ref name=ibb/>. Caminin içini çevreleyen Amme suresi de Mustafa Rakım Efendi’ye aittir. Camide Recai Şakir Efendi’ye ait hat eserleri de görülür.
Şadırvan avlusu caminin sol yanında bulunur. 10 sütun üzerine oturan kubbeli bir şadırvanı vardır. Değişik üslûba sahip bu şadırvan külâhının tepesinde güneş ışınları biçiminde başka hiçbir şadırvanda olmayan bir alem bulunuyordu. 1855-1860 yıllarına doğru çekilen bir fotoğrafta görülen bu alem bugün yerinde yoktur<ref name=muftu/>. Çok zengin iç ve dış süslemeleri olan camide, yazılar dışındaki süslemeler, Türk motifleri içermez. Avrupa’nın barok ve ampir üslûplarının karma bir şekilde uygulandığı görülür<ref name=muftu/>.
Avluda muvakkithane ve sebil olmak üzere iki yapı daha bulunur. Eskiden caddenin karşısında, kışla kapısı yanında bulunan yapılar, bugünkü yerlerine sonradan taşınmıştır. Caminin mimarisi ve dış süslemesine uygun biçimde tam önüne [[II. Abdülhamid]] tarafından 1901’de İtalyan mimarı [[Raimondo D'Aronco]]’ya çeşme yaptırılmıştır. Sözkonusu çeşme, 1956’da yerinden sökülerek Maçka’da İstanbul Teknik Üniversitesi binasının karşısında kurulmuştur<ref name=muftu/>.
▲=== Minarelerin yeniden yapılması ===
== Dış bağlantılar ==
*[http://istanbulmuftulugu.gov.tr/tarihi-camilerimiz/1132 Nusretiye Camii resimleri]
== Kaynak ==
{{kaynakça}}
{{commonscat|Nusretiye Mosque}}
| |||