Polisiye: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
JAnDbot (mesaj | katkılar)
k r2.5.2) (Bot değişikliği Kaldırılıyor: fr:Roman policier
Koc61 (mesaj | katkılar)
Şablon yardımcısı kullanılarak {{Edebiyat-taslak}} etiketi konuyor
1. satır:
Cinayet, gizem, suç, katil, ceset vb. konuları işleyen roman türüdür.Romanlarda, genelde '''Kapalı Kapı Esrarı''', '''Kim Öldürdü?''' vb. söylemler işlenir.
'''Polisiye''' [[suç]] ve suçlularla ilgili [[edebiyat]]a verilen genel addır. Başlangıç olarak kimilerince [[Gaston Leroux]] tarafından yazılan [[Sarı Odanın Esrarı]] adlı kitap, kimilerince de [[Edgar Allan Poe]] tarafından yazılan [[Morg Sokağı Cinayeti]] kabul edilir. Halk arasındaki popüler kimliğini, [[Sir Arthur Conan Doyle]] tarafından yazılarak, gazetelerde tefrika halinde yayımlanan [[Sherlock Holmes]] ile kazanmıştır. Endüstriyel devrim ve modernizmin en etkili şekilde yaşandığı İngiltere, bu doğuma kaynaklık etmiş sayılsa da, Kıta Avrupası'ndan ve Amerika'dan türe yeni açılımlar kazandırılmış ve yepyeni alttürler eklenmiştir.
 
Polisiye roman yazarları arasında [[Hercule Poirot]] ve [[Miss Marple]]'ın yaratıcısı '''Polisiye Roman Kraliçesi''' [[Agatha Christie]], [[Sherlock Holmes]]'ın yaratıcısı [[Arthur Conan Doyle]], [[Edgar Allen Poe]], [[P. D. James]], [[Georges Simenon]], [[Umberto Eco]], [[Dan Brown]] gibi isimler yer alır.
Özellikle [[1929 Dünya Ekonomik Bunalımı|Büyük Bunalım]] dönemleri, polisiye yazınında [[Altın Çağ]] diye tabir edilen dönemle kesişmektedir. Bu dönem, polisiyede özellikle "Kim Yaptı?" (Whodunit? veya Whodonit?), ve "Kapalı Oda Esrarı" tarzıyla öne çıkar. Bu türün en tanınmış yazarları [[Agatha Christie]] ve [[John Dickson Carr]]'dır (aka Carter Dickson). Okuyucuya en başta bir cinayet, yani bir esrar, ve bu cinayeti işlemesi muhtemel kişiler, yazarın okuyucuyu kendisiyle eşitlemek için verdiği ipuçlarıyla beraber sunulur. Olaylar ve olayların sürükleyiciliği her zaman karakter derinliğinin önünde gider. Bu tarz polisiyelerde suç genelde bireyseldir, ve bir detektif veya amatör bir meraklı tarafından cinayetin çözülmesinin ardından, suçlu yakalanıp cezalandırılır ve toplum yaşantısına devam eder; suçun derinliği veya toplumsal nedenleri konu edilmez. Bir diğer özellik de bu tür polisiyede genellikle üst orta sınıf yaşantısının konu edilmesidir.
 
[[Türk Edebiyatı]]'nın önemli polisiye yazarları arasında [[Ahmet Ümit]] ve [[Pınar Kür]] yer alır.Edebiyatımızdaki ilk polisiye roman [[Ahmet Mithat Efendi]]'nin [[Cinayet-i Esrar]]'dır.
Bu tarz polisiye 1950'lerden sonra yerini, sadece suçlunun yaptıklarını değil, suçu ve onu ortaya çıkaran sebepleri de konu olan yeni tarzlara bırakmıştır. Bu alanda bahsedilmesi gereken en önemli isim şüphesiz Belçikalı [[Georges Simenon]]'dur.
 
[[Kategori:PolisiyeRoman türleri]]
Bugün ise polisiye inanılmaz sayıda çok alttüre sahiptir ve diğer turlerde yazılan romanları da kurgu yapısıyla etkilemekte ve böylece romanlara polisiyenin okumayı kolaylaştıran sürükleyici öğeleri eklenmektedir; örnek olarak [[Umberto Eco]]'nun [[Gülün Adı]] veya [[Orhan Pamuk]]'un [[Benim Adım Kırmızı]]'sı verilebilir.
 
[[af:Misdaadroman]]
[[Kategori:Polisiye]]
[[br:Romant polis]]
[[deda:Kriminalroman]]
[[de:Krimi]]
[[en:DetectiveCrime fiction]]
[[eo:Krimfikcio]]
[[es:Género policiaco]]
[[hu:Krimi]]
[[it:Letteratura gialla]]
[[nl:Krimi]]
[[nn:Kriminalroman]]
[[no:Kriminallitteratur]]
[[pl:Powieść detektywistycznakryminalna]]
[[pt:Romance policial]]
[[simple:Crime fiction]]
[[sl:Kriminalni roman]]
[[uk:Детективний роман]]
[[zh:推理犯罪小說]]
 
{{Edebiyat-taslak}}
[[ar:أدب بوليسي]]
[[az:Detektiv janrı]]
[[ca:Novel·la detectivesca]]
[[cs:Detektivní román]]
[[de:Kriminalroman]]
[[en:Detective fiction]]
[[eo:Krimliteraturo]]
[[es:Novela negra]]
[[et:Kriminaalromaan]]
[[eu:Nobela beltz]]
[[fi:Rikoskirjallisuus]]
[[gl:Novela policíaca]]
[[he:ספרות בלשית]]
[[id:Cerita detektif]]
[[it:Romanzo poliziesco]]
[[ja:推理小説]]
[[ko:추리 소설]]
[[lt:Detektyvas]]
[[nl:Detectiveverhaal]]
[[no:Detektivfortelling]]
[[pl:Powieść detektywistyczna]]
[[ro:Roman polițist]]
[[ru:Детектив]]
[[scn:Libbru giallu]]
[[sk:Detektívna literatúra]]
[[sv:Deckare]]
[[zh:推理小說]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Polisiye" sayfasından alınmıştır