Vikipedi

Ferec: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Değişiklik özeti yok
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Değişiklik özeti yok
6. satır:
| hüküm süresi = 1.kez:1399-1405<br />2.kez:1405-1412
| tam adı = Melik Nasır Zeynedin Ebu-Saadat Farac bin Berkuk
| önce gelen = 1.kez:[[BerkükBerkuk]]<br />2.kez:[[Mansur Abdülaziz]]
| sonra gelen = 1.kez:Mansur Abdülaziz <br />2.kez: [[Mustain (Abbası-Memluk)|Mustain (Abbası Halifesi)]]
| hanedan = Burci Hanedanı
15. satır:
}}
 
'''Nasır Farac''' tam ismiyle '''Melik Nasır Zeynedin Ebu-Saadat Farac bin Berkuk''' [[1399]]'de ölen babası [[Berkuk]]'un yerine daha 10 yaşında iken tahta çıkan ve 1405de 2 ay süren kısa ara hariç 1412de bir darbe ile öldürülünceye kadar saltanat süren [[Çerkes]] kökenli [[Burci Hanedanı]]'ndan [[Memlük Devleti]] hükümdarı.
 
== Yaşamı ==
39. satır:
Farac bu tehlikeli zamanda 12 yasinda olmakla beraber durumun cok nazik olmasi dolayisyla Kasim 1400de bir yetiskin olarak ilan edildi ve Memluklu Devleti'nin idaresini naiplerinden kendi uzerine aldi.
Genç sultan Farac hemen Memluklu ordusunun basinabaşına gecerek Mısır'dan Suriye'ye yuruyuseyürüyüşe gectigeçti. Memluklu ve Timur orduları [[Şam]] şehri önünde karşılaştılar. Ancak gencgenç Sultan Farac, Mısır'daki kölemen emirlerin aleyhine kendini tahttan indirmek için bir komplo hazırladıkları haberini aldı. 15 Aralık 1400da ordusunu Şam'da kendi kaderine bırakarak, Şam'dan hemen ayrılarak Kahire'ye döndü.
 
Sultan Farac ile birlikte Kahire'den gelmiş olan ünlü İslam bilgini [[İbni Haldun]] yazdığı otobiyografik hatıralarında Şam şehrinin Timur'a teslim edilmesi için Timur huzuruna gitmesini, Timur'un şehri eline geçirmesini, talan etmesini, büyük bir yangınla şehre ve ünlü Şam Büyük [[Emeviye Camii]]'ne büyük zarar vermesini anlatmıştır.<ref>İbni Khaldûn, (1951) ''Al-Tarīh bi İbni-Haldun ve Riħlatuhu Garben ve Sarken'', Kahire:Muħammad ıbn-Tāvīt at-Tanji {{ar}}</ref> 19 Mart 1401'de Timur, hemen tümünü eline geçirdiği ve her tarafını yıkıp yaktığı Suriye'den ayrılıp başkenti [[Semerkand]]'a dönüşe başladı. Suriye'nin ileride nasıl idare edileceğine dair hiçbir önemli karar almamıştı. Yanında çok büyük taşınır servet şeklinde her türlü ganimet ve ünlü Şam sanatkarlarını da kapsayan çok sayıda esirler bulunmaktaydı. Suriye hem taşınışır her türlü servetten ve hem de insan gücü ve sanatkarlarından sömürülmüş bir harabeye dönmüştü. Bu yıkık bozuk Suriye tekrar Memluklular eline geçti.
46. satır:
Şam'dan ordusunu geride bırakıp Kahire'ye kaçan Sultan Farac'a karşı, bir seri komplolar yapılmaya ve emirler arasında devamlı çok karışık ve değişken itifaklara ve silahlı çekişmelere yol açan bir iç harbe yakın bir durum ortaya çıkmıştı. Genellikle iki önemli Memluklu kliği arasındaki çekişme Kahire'ye geçmiş ve Çerkeslerin bası Emir Yaşbak El Sabanı ile Türk asıllılar başı olan önce Emir Taman ve sonra Emir Nevruz El-Hafid olmuştu. Diğer taraftan yukarı Mısır'da da bir diğer devlet komplosunun hazırladığı ortaya çıkarıldı.
 
-->
=== Sultan Farac'ın tahttan indirilişi ve yeniden tahta geçişi ===
 
Emir Cakam, Sam Valisi Muavyed Seyh Mahmudi ve Emir Baybars Tagribirdi Basbugavi ortaya cikan ic savas durumuna mudahale ederek Sultan Farac'in Baybars Tagtibirdi ile birlikte kacmasina neden oldular. ▼
<!--
 
▲Emir Cakam, Sam Valisi Muavyed Seyh Mahmudi ve Emir Baybars Tagribirdi Basbugavi ortaya cikan ic savas durumuna mudahale ederek Sultan Farac'in Baybars Tagtibirdi ile birlikte kacmasina neden oldular.
 
20 Eylul 1402de Emir Yasbak ve Seyh Mahmudi kiligi Farac'in tahtan indirilerek kardesi olan [[Mansur Abdulaziz]]'i Memluklu tahtina gecirdiler. Seyh Mahmudi Sultan'in Atabegi olarak atandi.
 
Fakat Sultan Mansur Abdulaziz'in hukumdarligi cok kisa 70 gun surdu. Kacan Farac bir ordu toplayip Kahire'ye yurudu ve bu sehri tekrar eline gecirerek kardesikardesini tahtan indirip tekrar Memluklu Sultanligi tahtina gecti.<ref name="clot">say.175</ref>
1404de yardımcı sultan olan Emir Yaşbak bu görevinden atıldı ve Mısır'dan Suriye'ye sürgüne gönderildi. Muavyed Şeyh de Emir Yaşbak'ın kliğinden olarak Suriye'de Sultan Farac'a karşı isyan etti. Bu iki emir Suriye'de Sultan Farac'ı tutanlara karşı bazı galibiyetler kazandılarsa da sonunda Sultan Farac taraftarları tarafından yenilgiye uğratıldılar ve. Muavyed Şeyh Suriye valiliği görevini kaybetti ve yerine Emir Nevruz adlı Türk asıllı Memlükler kliğinikliğinin başkanı olan memluklu emir atandı.<ref name="michaud"/>Bu klik mensupları Suriye'de çok güçlendiler.
 
=== Son Suriye isyanı ve Sultan Farac'ın öldürülmesi ===▼
En 1405, üne nouvelle sédition dépose le sultan, qui doit fuir et est remplacé par son frère [[Al-Manşûr Abd al-Azîz ben Barquq|Abd al-Azîz]]. Le parti de Yachbak trıomphe et Chaykh al-Muhammudi devient lieutenant général du sultanat. Le règne d’Abd al-Azîz est des plus courts, septante jours après, An-Nâsır Faraj reprend son trône<ref name="clot-175">{{Ouvrage |nom1=André Clot |titre={{opçit}} | titre chapitre=Misère, peşte et dişette |passage=175 }}</ref>.
 
Bu karisikliklar devam etmekte iken Emir Cakam [[Halep]]'de kendini Memluklu Sultani ilan etti ve hukumdarlik sahasini tum [[Suriye]]'ye genisletti. Sultan Farac Misir'dan bir ordu ile Suriye'ye yurudu; Halep ve Sam'i belli donemlerde eline gecirdi ise Emir Cakam'i eline geciremedi ve Suriye'de baris kurulmadi. Sonunda Emir Cakam [[Diyarbakır]]'daki Turkmenlerle bir savasa giristi ve bu savasta olduruldu. Sultan Farac boylece Sam'i ele gecirirek bu isyani bastirmis olur gibi oldu. Emir Yasbak ve Muavyed Seyh yakalanip hapse atildilar.
Rentré au Caire, Faraj doit affronter de nouveau la guerre çivile.
En [[1404]] deux émirs, Yachbak et le [[Al-Muayyad Abu an-Nasır Chaykh al-Muhammudi|Chaykh al-Muhammudi]] menacent sérieüsement Faradj en Syrie mais sont finalement vaincu.
 
Fakat cok gecmeden Emir Yasbak ve Muavyed Seyh hapisten kactilar ve etraflarinda kendi kligine bagli ordu mensuplarini, hatta Sultan Farac emri altinda olan bazi ordu birliklerini de, toplayip yeni bir isyan baslattilar. Sultan Farac Misir'a donmekte iken istirahat etmek icin Gazze'ye geldiğinde bu isyan haberini aldi. Isyanci grubun Şam'da üzerlerine geri yürüyerek şehre girdi. Fakat isyanci emirler orduları şehri kuşatmaya aldılar ve Sultan Farac uzun bir kuşatmaya hazır beklemekteydi.
Le {{date|21|septembre|1405}} üne nouvelle sédition dépose le sultan, qui doit fuir et est remplacé par son frère [[Al-Manşûr Abd al-Azîz ben Barquq|Abd al-Azîz]]. Yachbak replace Faradj sür le trône au bout de deux mois et demi. Le parti de Yachbak trıomphe et lui-même devient lieutenant général du sultanat.
-->
▲=== Son Suriye isyanı ve Sultan Farac'ın öldürülmesi ===
<!--
Pendant çeş évènements, un émir rebelle, Djakam, se fait proclamer sultan à [[Alep]] et étend sa domination sur toute la [[Syrie]]. Faradj se rend à Alep et Damas, şans pouvoir rétablir la paix. Djakam est finalement tué en luttant contre les Turcomans d'[[Diyarbakır|Amid]]. Faradj revient de nouveau en Syrie, et entre à Damas. İl fait emprisonner Yachbak et le Chaykh al-Muhammudi, serviteurs peu fidèles. Mais les deux officiers s'évadent et şe retournent contre le sultan, rassemblant un parti puissant. La guerre çivile continue jusqu'au {{date|7|mai|1412}} quand Faraj, abandonné par ses troupes, est déposé et assassıné à [[Damas]].
 
Sultan Farac'a refakat eden Abbasi Halifesi [[Mustain]] bu sirada isyancıların eline geçmisti. Isyancılar onu Sultanlık ünvanını kendisi üzerine verilecegi vaadi ile kendi taraflarina cektiler. Halife Mustain halifelik yetkilerini kullanarak Sultan Faracin Sultanliktan azedildigi ilan etti. Taraftarlari da kendini tutmadigi icin 28 Mayis 1412de Sultan Farac Sam kalesinde tutuklandi ve olduruldu.
Le [[Al-Muayyad Abu an-Nasır Chaykh al-Muhammudi|Chaykh al-Muhammudî]] lui succède après un court interrègne de quelques mois pendant lequel le calife [[abbassides|abbasside]] [[Al-Mustain (Abbasside du Caire)|Al-Musta`in bi-llah Abû al-Fadhl]] est nommé sultan.
 
Yerine Abassi halifesi [[Mustain (Abbasi-Memlük)|Mustain]] Memluklu Sultani olarak tahta gecirildi.
-->
 
== Eserleri ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ferec" sayfasından alınmıştır