Nikeforices: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yzkoc (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Yzkoc (mesaj | katkılar)
k çeviri bitti
2. satır:
'''Nikeforitzes''' ({{lang-el|Νικηφορίτζης}}), etkili bir Bizans ''eunuch'' ("hadım") rütbeli bürokrattır. Özellikle [[VII. Mikhail]] (1071–1078 arası hükümdar) dönemimde [[Bizans İmparatorluğu]]'nun gerçek yöneticisiydi. Gerçek adı '''Nikeforos''' olmasına rağmen saraya girdiğinde diğer akrabası ile karıştırılmaması için "Nikeforitzes" ("küçük Nikeforos") lakabını almıştır.<ref name="ODB">Kazhdan (1991), p. 1475</ref><ref name="PBW">PBW, [http://www.pbw.kcl.ac.uk/pbw/apps/person.jsp?personKey=107950 Nikephoros 63]</ref> Yüksek vergiler, [[Konstantinopolis]]'e yapılan buğday sevkiyatının bozulması, [[Küçük Asya]]'nın ihmali sonucu Türk akınları ile karşı karşıya kalınması nedeniyle sevilmeyen birisi olmuştur. Bu durum 1077 yılında iki büyük isyana neden olmuştur. Sonucunda VII. Mikhail tahtan feragat etmiştir. Nikeforitzes ise yakalanmış ve işkence ile öldürülmüştür.
 
==Erken Dönem Hayatı==
Bucellarian [[Thema]]sında doğmuştur ve [[IX. Konstantin Monomakos]] (1042–1055 arası hükümdar) döneminde imparatorluk sekretaryasında çalışmaya başlamıştır. [[X. Konstantin]] (1059–1067 arası hükümdar) döneminde, imparatoriçe [[Eudokia Makrembolitissa]]'ya zina iftirası atması nedeniyle, saraydan çıkarılıp [[Antakya]]'ya vali olarak yollanmıştır. İmparatorun ölümünden sonra, imparatoriçe iktidar olunca tutuklanmıştır.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/><ref name="A121">Angold (1997), p. 121</ref> [[IV. Romanos Diogenes]] (1068–1071 arası hükümdar) serbest bırakılmış ve günümüz Yunanistan'ında bulunan iki [[thema]]'nın başına ''praetor'' ("sivil vali") olarak atanmıştır.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/> VII. Mikhail 1071 yılında iktidara geldiğinde, Nikeforitzes, yötetimyönetim yeteneklerine değer veren imparatorun amcası ''[[Kayser|Caesar]]'' [[Yannis Doukas (Sezar)|Yannis Doukas]] tarafından geri çağrıldı. [[Konstantinopolis]]'e geri döndü ve ''logothetes tou dromou'' olarak atandı. Sonra gücü ve etkinliği hızlı bir şekilde arttı. Güçlü [[Mikhael Psellos]] ile beraber diğer bakanları kenara itmiş, en sonunda 1073 sonbaharında, ''Sezar''{{'}}ın da hükümete aktif katılımından el çektirip emlaklarında emekliliğe zorlamıştır.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/><ref name="A121"/>
[[Dosya:NomismaMikaelVIIDoukas.jpg|thumb|right|200px|VII. Mikhail tarafından bastırılan 'Nomisma' altın sikkesi]]
 
Bucellarian [[Thema]]sında doğmuştur ve [[IX. Konstantin Monomakos]] (1042–1055 arası hükümdar) döneminde imparatorluk sekretaryasında çalışmaya başlamıştır. [[X. Konstantin]] (1059–1067 arası hükümdar) döneminde, imparatoriçe [[Eudokia Makrembolitissa]]'ya zina iftirası atması nedeniyle, saraydan çıkarılıp [[Antakya]]'ya vali olarak yollanmıştır. İmparatorun ölümünden sonra, imparatoriçe iktidar olunca tutuklanmıştır.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/><ref name="A121">Angold (1997), p. 121</ref> [[IV. Romanos Diogenes]] (1068–1071 arası hükümdar) serbest bırakılmış ve günümüz Yunanistan'ında bulunan iki [[thema]]'nın başına ''praetor'' ("sivil vali") olarak atanmıştır.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/> VII. Mikhail 1071 yılında iktidara geldiğinde, Nikeforitzes, yötetim yeteneklerine değer veren imparatorun amcası ''[[Kayser|Caesar]]'' [[Yannis Doukas (Sezar)|Yannis Doukas]] tarafından geri çağrıldı. [[Konstantinopolis]]'e geri döndü ve ''logothetes tou dromou'' olarak atandı. Sonra gücü ve etkinliği hızlı bir şekilde arttı. Güçlü [[Mikhael Psellos]] ile beraber diğer bakanları kenara itmiş, en sonunda 1073 sonbaharında, ''Sezar''{{'}}ın da hükümete aktif katılımından el çektirip emlaklarında emekliliğe zorlamıştır.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/><ref name="A121"/>
 
==Fiili Hükümdarlığı==
[[Dosya:NomismaMikaelVIIDoukas.jpg|thumb|right|200px|VII. Mikhail tarafından bastırılan 'Nomisma' altın sikkesi]]
İmparatorluğun fiili hükümdarı olarak, Nikeforitzes devleti yeniden organize ederek eski gücünü tesis etmek ve merkezi kontrolü yeniden kurmayı denedi. İlk önceliği hazineyi beslemekti. Bunu sağlamak için ağır vergiler koydu. Bu hem taşrada hemde Konstantinopolis'te huzursuzluğa neden oldu. Ayrıca devlet tekeli yaratarak, daha iyi vergi toplamak ve piyasayı düzenlemek için Konstantinopolis'in hububat tedariği için [[Tekirdağ|Rhaidestos]]'te ''phoundax'' ("merkezi depo") kurdu. Nikeforitzes'e düşman bir kaynak olan [[Mikhael Attaleiates]]'e göre, onun bu politikası tahıl sıkıntısına ve fiyatların artmasına neden olmuştur. 1076/1077 kışında, Konstantinopolis kıtlık çekmiştir.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/><ref>Angold (1997), p. 122</ref><ref>Stephenson (2000), pp. 99–100</ref>
<!--
At the same time, a rebellion broke out in the Danubian province of [[Paristrion]], because Nikephoritzes stopped payment of the annual subsidies to the local ''[[mixobarbaroi]]'' and the [[Pechenegs]]. The ''[[vestarches]]'' Nestor, who was sent to settle things, joined the rebellion. Notably, the rebels demanded only one thing, the dismissal of Nikephoritzes, and when they took Rhaidestos, they burned down the corn warehouse. Michael VII prevaricated in his reply, whereupon Nestor with his [[Pecheneg]] allies withdrew north into the Paristrion, which hence and for the next two decades effectively passed out of imperial control.<ref>Angold (1997), pp. 121–122</ref><ref>Stephenson (2000), pp. 98, 100</ref>
 
Aynı zamanda, Tuna boyunda Paristrion eyaletinde yaşayan halk ve [[Peçenekler]] arasında isyan çıktı. Bunun sebebi, Nikeforitzes'in yıllık ödeneklerini kesmesiydi. İsyanı bastırması için yollanan Nestor, isyancılara katıldı. Aslında isyancılar tek bir şey istiyordu, Nikeforitzes'ın görevden alınması. İsyancılar [[Tekirdağ|Rhaidestos]] alıp, tahıl ambarını yaktılar. VII. Mikail kaçamak cevap verdi, Nestor ve Peçenek müttefikleri kuzeye Paristrion'a çekildiler. Bu bölge takip eden 20 yıl boyunca, imparatorluğun etkin denetiminden çıkmıştır.<ref>Angold (1997), pp. 121–122</ref><ref>Stephenson (2000), pp. 98, 100</ref>
Nikephoritzes also tried to reform the army, and revived the regiment of the [[Immortals (Byzantine)|Immortals]]. The military situation during his administration was particularly grave, with [[Medieval Serbia|Serb]] attacks and the Bulgarian uprising of [[Constantine Bodin]], while in Asia Minor the imperial government had to face the rebellion of [[Roussel de Bailleul]], as well as the ever-increasing Turkish infiltration of [[Asia Minor]] in the aftermath of the [[Battle of Manzikert]], to which it failed to respond adequately.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/><ref>Angold (1997), pp. 117–121, 123</ref> Although undeniably a capable administrator, his financial measures and centralizing tendencies were generally resented. With the exception of [[Kekaumenos]], who praises him as "an excellent man in everything, most reasonable, experienced in both military and administrative matters although a eunuch, generous, very clever, and capable of understanding and speaking properly", the other sources all relate stories of his greed and corruption. In this they focus especially on the monastery at [[Hebdomon]], which he administrated, and where he gathered his personal fortune.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/><ref>Angold (1997), pp. 121–123</ref>
 
Nikephoritzes, ayrıca orduda reforma gitmiştir. Yönetiminde ordunun durumu çok kötüydü. [[Sırplar]]ın atakları, [[Konstantin Bodin]]'in liderliğinde [[Bulgarlar]]ın isyanı yanında [[Küçük Asya]]'da [[Roussel de Bailleul]]'un isyanı ve [[Malazgirt Meydan Muharebesi]] sonrası sürekli artan Türk saldırılarına yeterli cevap veremedi.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/><ref>Angold (1997), pp. 117–121, 123</ref> İnkar edilemez şekilde, yönetimde yetenekli olmasına rağmen, finansal ölçüleri ve merkezileztirme eğilimleri geri tepmiştir. "Her konuda mükemmel bir adamdır, anlayışlı, bir ''eunuch'' olmasına rağmen hem askeriye hemde idari konularda tecrübeli, kibar, çok akıllı ve anlam ve konuşmada yeteneklidir" diye yazan [[Kekaumenos]] hariç, diğer kaynaklar onun aç gözlü ve yolsuzlukları ile ilgili hikayelerini anlatır. Bu kaynaklar, özellikle idaresi altındaki [[Bakırköy|Hebdomon]]'da bulunan manastırda topladığı kişisel servetine odaklanırlar.<ref name="ODB"/><ref name="PBW"/><ref>Angold (1997), pp. 121–123</ref> Değişik metroplitler ile başkentteki loncaların desteği ile muhalefet, Antakya'da görev yaptığı zamanlardan düşmanı Antakya Patriği Aemilian etrafında toplanmıştır. Ayrıca, 1077 yazında, [[Nikeforos Bryennios (yaşlı)|Nikeforos Bryennios]] Balkanlarda, [[Nikeforos Botaneiates]] ise Küçük Asya'da VII. Mikhail'e karşı isyan ettiler. Bryennios, ele geçirmek üzere Konstantinopolis'e yürüdü, ancak birliklerinin banliyöleri yağmalaması üzerine geri çekildi. Nikeforitzes'e muhalih bir grup metropolit [[Aya Sofya]]'da 7 Ocak 1078 tarihinde toplanıp Botaneiates'i imparator ilan ettiler. Nikeforitzes'in cevabı, onları zora katedralden çıkarmak oldu. Fakat VII. Mikhail, Botaneiates lehinde 31 Mart tarihinde tahtan feragat etti.<ref>Angold (1997), pp. 123–124</ref>
 
Nikephoritzes, Roussel de Bailleul'in kamp kurduğu [[Karadeniz Ereğli, Zonguldak|Heraclea Pontica]]'ya kaçtı. Fakat Roussel onu tutuklayıp yeni imparatora teslim etti. ''Megas hetaireiarches'' Romanos Straboromanos tarafından acımasız işkencelere uğrayacağı önce [[Kınalıada|Prote]] sonra [[Sivriada|Oxeia]]'da sürgüne gönderildi. Bu işkencelerin sonunda ölmüştür.<ref name="PBW"/><ref>Kazhdan (1991), pp. 1475, 1815</ref><ref>Angold (1997), p. 124</ref>
Opposition coalesced around the [[Patriarch of Antioch]] Aemilian, an old enemy of Nikephoritzes from his time in Antioch, with support from several bishops and the capital's guilds. In addition, in the summer of 1077, [[Nikephoros Bryennios]] in the Balkans and [[Nikephoros Botaneiates]] in Asia Minor rebelled against Michael VII. Bryennios marched against Constantinople, hoping it would surrender, but the pillaging of its suburbs by his troops deterred the capital's inhabitants, and he had to retreat. In turn, a group of bishops opposing Nikephoritzes gathered in the [[Hagia Sophia]] on 7 January 1078, and proclaimed Botaneiates emperor. Nikephoritzes responded by forcibly removing them from the cathedral, for which he was excommunicated by the [[Patriarch of Constantinople]]. [[Alexios I Komnenos|Alexios Komnenos]], who had risen to high command under Nikephoritzes, suggested the forcible suppression of the opposition, but Michael VII eventually decided to abdicate in favour of Botaneiates, on 31 March.<ref>Angold (1997), pp. 123–124</ref>
 
Nikephoritzes fled the capital and sought refuge in [[Heraclea Pontica]], where Roussel de Bailleul was encamped. Roussel however had him arrested and delivered to the new emperor. Nikephoritzes was then exiled to the island of [[Prote]] and then [[Sivriada|Oxeia]], where he was brutally tortured by the ''[[megas hetaireiarches]]'' Romanos Straboromanos and died as a result.<ref name="PBW"/><ref>Kazhdan (1991), pp. 1475, 1815</ref><ref>Angold (1997), p. 124</ref>
-->
==Kaynakça==
{{reflist|2}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Nikeforices" sayfasından alınmıştır