Cixi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
CenkX (mesaj | katkılar)
k İmparatoriçe Dowager Cixi sayfasının yeni adı: İmparatoriçe Cixi: Dowager İngilizce kökenli
CenkX (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Hükümdar bilgi kutusu
| adı = İmparatoriçe Dowager Cixi<br />慈禧太后
| başlık = Çin imparatoriçesi
| resim = [[Dosya:EDCX.JPG|210 px]]
| altyazı =
| hüküm süresi = 11 Kasım 1861 - 15 Kasım 1908<br>({{age in years and days|1861|11|11|1908|11|15}})<br> ''[[İmparatoriçe Dowager Ci'an]] ile birlikte (1861-1881)''
| tahta geçmesi =
| diğer ünvanları = '''Kısa:''' İmparatoriçe Xiao-Qin Xian 孝欽顯皇后 <br> '''Tam:''' İmparatoriçe Xiao-Qin Ci-Xi Duan-You Kang-Yi Zhao-Yu Zhuang-Cheng Shou-Gong Qin-Xian Chong-Xi Pei-Tian Xing-Sheng Xian 孝欽慈禧端佑康頤昭豫莊誠壽恭欽獻崇熙配天興聖顯皇后
25. satır:
|
}}
'''İmparatoriçe Dowager Cixi''' ([[Çince]]: 慈禧太后; [[Pinyin]]: Cíxǐ Tàihòu; [[Wade-Giles]]: Tz'u-Hsi T'ai-hou) (D, 29 Kasım 1835 - Ö, 15 Kasım 1908) 1861'den ölüm yılı 1908'e kadar olan 47 yıl boyunca Çin'deki [[Qing Hanedanlığı]]'nı pratikte (''[[De facto]]'') yönetmiş olan, [[Mançular]]'ın [[Nara klanı|Yehe Nara]] klanının güçlü ve karizmatik üyesidir.
 
Cixi gençlik döneminde İmparator [[Xianfeng]] tarafından cariye olarak alınmış, haremde yavaş yavaş statü kazanmış; ayrıca bu dönemde Xianfeng'in ölümünden sonra yönetimi devralan oğlu [[Tongzhi]]'yi doğurmuştur. İmparatorun ölümünden sonra [[İmparatoriçe Dowager Ci'an]] ve görevlendirilmiş diğer vekilleri saf dışı bırakmış, hanedanın neredeyse tamamı üzerinde bir otorite kurmuştur. Bu güçle 1875 yılında yeğeni [[Guangxu]]'yu başa getirmiştir. Batı modeli yönetimlere dönüşmeyi reddeden tutucu bir yönetici olan Cixi, yönetimde reformcu yaklaşımlara karşı cephe almış ve bu fikirlere destek verdiği gerekçesiyle kendi imparator yaptığı Guangxu'yu ev hapsine aldırmıştır. Bunun yanında, Çin ordularının teknolojik olarak modernizasyonu desteklemiştir. Çin ordusunun [[Boxer Ayaklanması]] sırasında [[Sekiz Devlet İttifakı]] ile savaşırken [[Ronglu]]'nun sabotajına uğramasından sonra, iç ve dış baskılara maruz kalan Cixi yenilik yanlısı yöneticilerle çalışmayı ve yapısal reformlar gerçekleştirmeyi denemiştir. Sonuç olarak, Qing Hanedanlığı onun ölümünden birkaç yıl sonra çökmüştür.
 
Hem [[Kuomintang]] hem de [[Çin Komünist Partisi|Komünist]] gelenekten gelen tarihçilerin ortak görüşüne göre Cixi [[Despotizm|despot]] ve insafsız yönetimiyle Qing Hanedanlığı'nın düşüşünden sorumludur. Son dönemdeki bazı tarihçilerin görüşüne göre ise O, diğer yöneticilerden daha kötü olmayan hatta son döneminde gönülsüz olarak yaptığı reformlarla yararlı olmuş; ancak gücünü aşan problemler karşısında günah keçisi ilan edilmiştir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Cixi" sayfasından alınmıştır