|
Bu otomobillerin turbo bileziklerinin çapı ve minimum ağırlıkları, o an geçerli kurallara uygun olmalıdır.
==Ralli 2==
Ralli genel anlamda açıklanan bir güzergah üzerinde belirli anlarda belirli noktalarda bulunulması esasına dayanan bir müsabakadır. Fotoğraf rallileri ve klasik otomobil rallileri süratin çok önemli olmadığı gezi-eğlence amacıyla yapılan müsabakalardır. Otomobil sporları açısından ise genel olarak düşünülenin aksine bir grup çılgın sürücünün şehir içi yollarda birbirlerini boğazlarcasına geçmeye çalışması söz konusu değildir. Sürat müsabakası olarak ralliler, şehir dışında ve çok kullanılmayan yollarda düzenlenmektedir. Ralli güzergahı start noktasında başlar ve finiş noktasında sonuçlanır. Bu iki nokta arasında bütün trafik kurallarına ek olarak rallinin kendine özgü kuralları ve tanımları da işlemeye başlar.. Bu tanımlar;
Normal etap: Transfer etabı da adı verilen bu yol parçalarında yarış araçları trafiğe açık yolları diğer araçlarla aynı anda kullanırlar. Normal etaplarda etap süreleri genellikle ortalama hız 40-50 km/h yi geçmeyecek şekilde belirlenmiştir.
Özel etap: Zamana karşı geçilen yol kısımlarıdır. Özel etaplar diğer araçlara ve yaya trafiğine kapatılmıştır. Amaç etabı en kısa sürede tamamlamaktır. Yarışın zemin cinsine göre arabalar 1 (asfalt) veya 2 (toprak) dakika aralıklarla küçük kapı numarasından büyüğe doğru parkura çıkarlar. Yarış sonunda bütün özel etap zamanları toplanır ve toplam süre elde edilir. Toplam süresi en küçük olan ekip yarışın galibidir.
Kontrol noktaları veya zaman kontrol noktaları (ZK): Yarışmacıların kapı numaralarına göre organizasyon tarafından verilmiş olan ideal süre, start saati gibi bilgileri de değerlendirerek belirlenen bir noktada tam zamanında olup olmadıklarını kontrol eden masalar ve hakemlerin bulunduğu bölgeler.
Erken cezası: Bir ekibin kontrol noktasına tam ideal zamanı yerine daha erken girmesi sonucu zamanlarına eklenen zaman cezası. (genellikle erken girilen her dakika için toplam süreye 1 dakika eklenir).
Geç cezası: Bir ekibin kontrol noktasına tam ideal zamanı yerine daha geç girmesi sonucu zamanlarına eklenen zaman cezası. (genellikle geç girilen her dakika için toplam süreye 10 saniye eklenir).
Best time: Tüm yarışmacıların dereceleri arasında bir özel etabın geçildiği en kısa süre
Grup N: Bir arabanın fabrikadan çıktığı haline çoğu zaman sadece güvenliği arttırıcı bir kaç önlem ve tadilat yapılarak hazırlanmış arabaların yarıştığı kategori.
Grup A: Güvenlik önlem ve tadilatlarına ek olarak sürat ve dayanıklılığı arttırmaya yönelik değişiklikler yapılmış arabaların yarıştığı kategori. Bu değişiklikler sınırsız değildir ve arabayı üreten fabrikanın oluşturduğu homologasyon fişine sadık kalınarak yapılmak zorundadır.
Homologasyon Fişi: Bir araba üreticisinin ürettiği bir modelin uluslararası otomobil sporları federasyonu tarafından tanınan ve teknik kontrollere esas olan motor, yürür aksam, şanzıman, kasa vs.. bütün özelliklerinin hassasiyetle bildirildiği bir katalogdur. Uluslararası yarışlara sadece homologasyon fişi bulunan ve homologasyon tarihi geçmemiş arabalar katılabilir.
Teknik kontrol: Yarış öncesinde yarışa katılacak otomobillerin güvenlik ve tadilat açısından kurallara uygunluğunun denetlendiği bir işlemdir. Bütün araçlar tek tek incelenir ve yarışabilmeleri için onay verilir veya geri çevrilir.
Pilot, Kopilot (Ekip): Bir ralli otosunu iki kişilik bir ekip kullanır. Bunlar pilot ve kopilottur. Yarış öncesi antrenmanlar esnasında özel etaplar hakkında çıkartılan yol notları yarış esnasında kopilot tarafından pilota okunur ve daha güvenli ve hızlı gitmesi sağlanır. Bu yol notları etap içindeki virajların sertliğini, uzunluğunu, zemin durumunu, derin çukurları, tümsekleri, hendekleri, düzlükleri vs. içermektedir.
Güvenlik: Ekipler öncelikle yanmaz bir tulum ve kask giymektedirler. Bir eldiven gibi vücudu saran sağlam ve hafif yarış koltuklarına en az 4 bazen 8 noktalı emniyet kemerleriyle bağlanmışlardır. Araçların içerisinde olası bir kazada çıkabilecek yangınlara karşı yeterli miktarda yangın söndürücüleri bulunmaktadır. Söndürücü maddeler yangın esnasında hortumlarla aracın her yerine dağıtılmaktadır. Ayrıca çelik borulardan yapılmış bir güvenlik kafesi (roll cage) bir kaza esnasında aracın ezilmesini engelleyerek içindekileri korumaktadır. Ön cam mikalı (patlamaz) cins olmak zorundadır. Aracın elektrik, yakıt ve fren donanımı sağlamlaştırılmıştır. Aracın altında motor ve şanzımanı çarpmalardan koruyan bir alt kaplama mevcuttur.
Bir Ralli otomobili hazırlanması: Bir rallide başarılı olabilmenin temel şartı kesinlikle hızlı bir arabaya sahip olmak değildir..Öncelik sağlamlık ve güvenilirliktedir. Daha sonra sağlamlık süratle birleştirilirse başarı beklenebilir. Ayrıca güvenlik önlemleri yarış ekibinin hayatını riske atmayacak ciddiyette alınmış olmalıdır.
Yarış arabası hazırlanması konusuna kaba bir giriş yapılacak olursa; temel başlangıç adımı süspansiyon ve kasa takviyesi olmalıdır. Süspansiyonda kullanılan yay ve amortisörler daha dayanıklı ve sert olan sportif modellerle değiştirildikten sonra punto kaynağı ile yapılmış kasanın argon kaynağı ile yeniden dikilmesi gelir. Bu esnada gerekli yerlere ikinci bir kat sac kaynatmak gerekebilir. Daha sonra uygun nitelikte dikişsiz çelik çekme borulardan bir roll cage gerçekleştirilir ve araca kaynak veya cıvatalarla monte edilir. Sırada koltuk ve emniyet kemerleri var. bunlar da uluslararası otomobil federasyonu tarafından onaylanmış markalardan biri seçilerek yerlerine konur. Alt kaplama uydurulur ve ancak bundan sonra motor performansı üzerinde düşünmek mümkündür. Ancak motorun güçlendirildiği oranda frenlerin de güçlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Zaten grupN bir arabada motor ve frenler ile oynanması yasaktır. Ancak düşük dirençli hava filtreleri, emme portlarının parlatılması, blueprinting, yanmaz fren balataları, kaynamaz fren hidrolikleri (dot 5,6) gibi eleman ve malzemeler kullanılarak performansı bir miktar arttırmak mümkündür..
Yukarıda ralli hakkında bir takım temel bilgiler vermeye çalıştım.. Sorularınız için çekinmeden mektup atabilirsiniz..
==== Off-road ====
{{ana madde|Off-road}}
Yapay ve doğal engellerle dolu olan parkurlarda, 4x4 arazi ve özel yapım araçlarla (buggy sınıfı), zamana ve doğaya karşı mücadele edilen yarışmadır.
Türkiye'de Ralli Yarışları
Türkiye Ralli Şampiyonası
Ralliler, birden fazla normal ve özel etaptan oluşan, pilot ve kopilotun birlikte yarıştığı, belli bir noktadan start alınan, belirli bir noktada sona eren, zamana karşı yapılan hız ve dayanıklılık yarışıdır. Çeşitli grup ve sınıflarda otomobillerle, değişik karakterdeki (toprak, mıcır, asfalt, kar) zeminlerde yapılır. Genel Klasman, özel etap dereceleri toplamına göre oluşturulur. Cezaların da eklenmesinden sonra en düşük zamana sahip olan ekip birinci olur.
Pilot ve kopilot nedir? Görevleri nelerdir?
Pilot yarış otomobilini kullanan sürücüye denir. Hem hızlı, hem de otomobiline hasar vermeden gitmek zorundadır. Yarış öncesi yapılan antrenmanlarda kopilotuna yol notlarını yazdırır. Kopilot ise yazılan bu yol notları, senkronize şekilde önceden okuyarak pilotu yola hazırlar. Kopilot zaman karnesinde belirtilen zamanlarda hakem masasında olmaktan sorumludur. Bu nedenle zaman hesaplarında hata yapmamalıdır. Aynı zamanda normal etaplarda yolu kaybetmemek için yol notunu takip etmelidir.
Özel Etap nedir?
Trafiğe tamamen kapalı bir güzergahta, zamana karşı yapılan hız etabına denir. Özel etap zamanlarının toplamı hesaplandığında yarışın genel klasmanı ortaya çıkar. Özel etapta kask ve emniyet kemeri kullanmak mecburidir. Yarış öncesi, özel etaplarda antrenman yapılabilir. Özel etapta hakemin çık işaretinden önce start alan pilota fodepar cezası olarak ilk sefer 10 saniye, ikinci sefer 1 dk., üçüncü sefer 3 dk. cezası verilir. Tekrarı halinde karar spor komiserinindir.
Normal Etap Nedir?
Özel etaplara gidilirken geçilen transfer etaplarıdır. Trafik kurallarına uyarak, trafik akışı içerisinde, ortalama 60 km/s hıza karşılık gelen sürede özel etaba ulaşmak gerekir. Belirtilen dakika içinde hakem masasına girilir ve zaman karnesi imzalattırılır. Zaman hatası yapıp erken masaya girilirse, "erken cezası" yenir. Genelde 1 dakikaya 1 dakika ceza özel etap zamanına eklenir. Normal etapta belirtilen sürede hakem masasına gelinemezse bu kez geç cezası yenir. Kısa rallilerde 1 dakikaya karşılık 10 saniye ceza yenir.
Rallilere Katılabilir Otomobiller ve Grup/Sınıflar
Kurallar kitabında belirtildiği gibi güvenlik tedbirleri alınmış ve FİA tarafından açıklanan homologasyon listesinde yer alan otomobiller katılabilir. Ralli otomobilleri Grup N (seri imalat) ve Grup A (Turing otomobiller, WRC dahil) olmak üzere 2 ana grupta motor hacimlerine göre sınıflandırılır. Ayrıca Grup A ve Grup N dışında F2 (2 tekerlekten çekişli, 1601-2000 cc, atmosferik motorlu otomobiller) ve F3 (2 tekerlekten çekişli, azami 1600 cc, atmosferik motorlu otomobiller) klasmanlarında en fazla puanı kazanan sürücüler Türkiye Ralli Grup birincisi olur. Sınıf birinciliklerinde ise 8 ayrı klasman bulunmaktadır. Bunlar;
N1: 1400 cc.'ye kadar
N2: 1400-1600 cc. arası
N3: 1600-2000 cc.arası
N4: 2000cc.'den büyük
A5: 1400 cc.'ye kadar
A6: 1400-1600 cc. arası
A7: 1600-2000 cc.arası
A8: 2000cc.'den büyük
Not: Turboşarjlı otomobillerin motor hacmi 1.7 katsayısı ile çarpılır.
Homologasyon ne demektir?
Bir aracın veya ekipmanların üretim standartlarının resmi olarak belgelenmesidir. Homologasyon işlemleri FIA tarafından belirli bir harç karşılığı yapılır. Yarış otomobillerinin homologasyonunun geçerliliği imalatın bitiş tarihinden sonraki 5 yılı kapsar. Homologasyonu bulunmayan otomobillerle ve yarış ekipmanlarıyla FIA takviminde yer alan ve Türkiye Ralli Şampiyonası'na dahil yarışlara katılınamaz. Yarış otomobillerinde homologasyonu olmayan parçalar kullanılamaz.
== Otomobil sporu federasyonları ==
| 