Attila: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gadrm (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
5. satır:
| başlık = Hun İmparatoru
| resim = [[Dosya:AttilaTheHun.jpg|200px]]
| altyazı = Anonim, muhtemelen 19. yüzyıla ait portredir. Moğol, Türk veya Orta Asyalı tip yerine Avrupalı gibi resimlendirildiği düşünülmektedir.
| hüküm süresi = [[434]]–[[453]]
| tahta geçmesi =
37. satır:
|}}
 
'''Attila''' (d. [[406]] - ö. [[453]]), Atilla veya Atila olarak da bilinen, MS 434-453 arası hüküm sürmüş [[Hun İmparatorluğu]]'nun hükümdarıdır. Almanya'dan[[Avrupa]] Uralkıtasının nehrine,önemli Tunabir Nehri'ndenbölümüne Baltıkegemen Denizi'ne kadar uzanan Batı Hun İmparatorluğu'na altın dönemini yaşatan lideridiroldu. Batı ve Doğu Roma İmparatorluğu'nun Avrupa'daki hakimiyetlerine son vermiş ve bu iki devleti vergiye bağlamıştır.
 
== Hayatı ==
Babası [[Muncuk Han]] (Boncuk Han)'dır. Amcası Ruga, onu babası öldükten sonra bozkırda tek başına yaşamaya çalışırken buldu ve yanına aldı. [[Vizigot]]lara karşı [[Roma İmparatorluğu]]'yla ittifak yapan Attila, bir süreliğine Roma'ya [[Flavius Aetius]]'un davetlisi olarak gitti. Her şey iyiye giderken, Rua'nın ölüm haberini aldı. Geri dönerek kardeşi Bleda ile birlikte Hun İmparatorluğu'nun ortak hükümdarı oldu. Bleda'nın 445 yılında ölmesiöldü. üzerineBu durum Attilanın tek başına Hun hükümdarı olduolmasını sağlamıştır. AşıkDaha sonra aşık olduğu esir kızla (Nakara) evlenen Attila'nın bir oğlu oldu, doğum sırasında eşi Nakara hayatını kaybetti.
 
Hükümdarlığı boyunca ordusu ile Balkanlari iki defa Fransayı bir defa, Batı ve Doğu Roma imparatorluklarını sık sık istila eden Attila, [[Orta Çağ]] kaynaklarında savaşçılığı ve liderlik kabiliyetleriacımasızlığı ile anılır. Bu nedenle de Avrupa'da "Tanrının Kırbacı" ([[Latince]]: ''Flagellum Dei'', [[İngilizce]]: ''Scourge of God'', [[İtalyanca]]: ''Flagello di Dio'', [[Fransızca]]: ''Fléau de Dieu'') olarak anılır.
 
Buna karşılık Germen (Alman) efsanelerinde Attila, çok büyük ve iyiliksever bir hükümdardır. Attila'nın sarayında birçok Germen hükümdarı yaşar. Nibelungen Destanı, Hun-Germen mücadelelerinden meydana gelir. Bu hikâyelerde Attila, Etzel adında büyük otoriteye sahip, barışsever ve yalnız asilere karşı kılıç kuşanan asil ruhlu bir hükümdardır. Avrupa Hun İmparatorluğunun başkenti olan Etzelburg adının buradan geldiği bilinmektedir.Aetus ile yaptığı [[Katalon Savaşı]]nda roma ordusu dağılmış Batı Got kralı Theodeirch ölmüştür.Atila ordusunu dinlendirerek kaçan Aetus'u takip etmedi.
50. satır:
Mezarının nerede olduğu bilinmemektedir. Cenazesine katılanlar, mezarın yerinin bilinmemesi için öldürülmüştür. Ama tarihçiler arasında [[Tuna Nehri]]'nin yatağının bir süreliğine değiştirildiğine ve hazineleriyle birlikte Attila'nın nehrin altına gömüldüğüne, daha sonra da nehir yatağının eski haline getirildiğine dair yaygın bir inanış vardır. Nehrin aşırı uzunluğundan ve bir çok ülkeden geçtiği için bürokratik sorunlar çıkacağından kazı çalışması yapılamamaktadır.
 
Günümüzde, Attila bazıları için kahraman (özellikle Türk, Macar ve GermenMacar kültüründe), bazıları için ise barbarların atası (Avrupa kültüründe) olarak anılıralınır. Fakat Attila, barbar değildi çünkü Avrupa'ya Asya uygarlığının önemli öğelerini ve özelliklerini Hunlar eliyle götürmüş, kuzey Avrupa'da gelişmemiş yerli topluluklarla beraber oluşturduğu büyük ve etkili yönetim, güçlü ordu ve oluşturduğu efsaneyle yüzyıllarca sırları merak edilen bir lider olarak ününü bugüne kadar taşımıştırgötürmüştür.
 
== Görünüşü, karakteri ==
59. satır:
"Kısa boylu, geniş göğsü ve başı olan, gözleri küçük, burnu yassı ve ince grimsi sakalları olan, bronz tenli."
 
Attila son derece sistematiksert ve sertacımasız bir karaktere sahipti.Batı kaynakları ona "Tanrının Kırbacı" ismini verdi. Attila'nın isminin kaynağı tartışmalara neden olmuştur. Türk kaynaklarına göre [[Volga Nehri]]'nin eski ismi olan Atıl/İtil/Atal kelimelerine oralı anlamı veren illa kelimesiyle birleşmesi sonucu Attila ismi oluşmuştur.Diğer bir görüşe göre at/atıl/atılmak anlamına gelir.<ref name="bro2">[http://www.kroraina.com/huns/mh/mh_4.html The World of the Huns], Chapter IX. Language, O. Maenchen-Helfen.</ref> Diğer bir Türk efsanesine göre ise kendisine Atlı Han'da denirdi.[[Macar]] kaynaklarına göre ''yargı'' anlamına gelen Ítélet kelimesinden türemiştir.<ref name="bro2" /> [[İngilizce]]'ye Etele, Etla olarak geçmiş, [[Almanca]]'da ise Etezel olarak geçmiştir. [[Macaristan]]'da yaygın kullanım Attila iken [[Türkiye]]'de Atilla veya Atila şeklindedir.
 
[[Dosya:450 roman-hunnic-empire 1764x1116.jpg|right|thumb|335px|Attila zamanındaki Hun toprakları.]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Attila" sayfasından alınmıştır