Vikipedi

Mihail Glinka: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Kişi bilgi kutusu
{{Çalışma var}}
| isim = Mikhail İvanoviç Glinka
| resim = Glinka 1856.jpg
| resim_boyutu = 185px
| başlık = Mikhail Glinka<br/> <small>Ressam:Repin (1856)</small>
| doğum_tarihi = 1 Haziran [[1804]]
| doğum_yeri = Novospasskoe, [[Smolensk]], [[Rusya]]
| ölüm_tarihi =[[15 Şubat]][[1857]]
| ölüm_yeri = [[Berlin]]
| diğer_isimleri = Rusça: Михаил Иванович Глинка
| bilinen =
| meslek = Müzisyen, Besteci
}}
 
 
Tam adiylaadıyla '''Mikhail Ivanovicİvanoviç Glinka'''' (RuscaRusça: Михаил Иванович Глинка) (d. 1 Haziran [[1804]] Novospasskoe, Smolensk vilayeti - oö. [[Berlin15 Şubat]] [[15 Subat 1857]] [[Berlin]]) Rusya'da genisgeniş olarak taninantanınan ilk Rus asilliasıllı klasik muzikmüzik bestecisidir ve Rus klasik batibatı muzigininmüziğinin babasibabası sayilmaktadirsayılmaktadır. Glinka'ninnın besteleri kendisinden sonra gelen tuktük Rus bestecilere cokçok buyukbüyük etki yapmistiryapmıştır. Bunlar arasindaarasında en onemlileriönemlileri [[Rus Beşleri]] adiadı verilen besteciler Glinka'ninnın eserlerini kilavuzkılavuz alarak Rusya'ya has bir klasik batibatı muzigimüziği stili gelistirmislerdirgeliştirmişlerdir.<ref>[[Rus Beşleri]] 1856–1870 donemindedöneminde [[Sankt Petersburg]] ilk defa bulusanbuluşan [[M. A. BalakirevBalakırev]],[[Alexander Borodin|A. P. Borodin]], [[C. A. Cui]], [[Modest MusorgskiMüsorgski]] ve [[Nikolay Rimsky-Korsakov|N. A. Rimski Korsakov]]'dan oluşan besteciler grubu. </ref> ▼
[[Dosya:Michail-Glinka-(Repin).jpg|thumb|right|180px|Mikhail Glinka, Ressam:Repin.]]
 
▲Tam adiyla '''Mikhail Ivanovic Glinka'''' (Rusca: Михаил Иванович Глинка) (d. 1 Haziran [[1804]] Novospasskoe, Smolensk vilayeti - o. [[Berlin]] [[15 Subat 1857]] Rusya'da genis olarak taninan ilk Rus asilli klasik muzik bestecisidir ve Rus klasik bati muziginin babasi sayilmaktadir. Glinka'nin besteleri kendisinden sonra gelen tuk Rus bestecilere cok buyuk etki yapmistir. Bunlar arasinda en onemlileri [[Rus Beşleri]] adi verilen besteciler Glinka'nin eserlerini kilavuz alarak Rusya'ya has bir klasik bati muzigi stili gelistirmislerdir.<ref>[[Rus Beşleri]] 1856–1870 doneminde [[Sankt Petersburg]] ilk defa bulusan [[M. A. Balakirev]],[[Alexander Borodin|A. P. Borodin]], [[C. A. Cui]], [[Modest Musorgski]] ve [[Nikolay Rimsky-Korsakov|N. A. Rimski Korsakov]]'dan oluşan besteciler grubu. </ref>
 
== Yaşamı ==
 
[[Dosya:Mikhail Glinka 1840.jpg|thumb|150px|Mikhail Glinka 1840 Ressam:Yanenko. 1840]]
 
Mikhail Glinka Rusya'nın [[Smolensk]] eyaletinde NovospassköyeNovospasskoe adlı bir küçük köyde doğdu. Babası zengin ve soylu bir toprak sahibi idi ve Rus ordusunda subaylıktan sonra emekli olup malikanesine çekilmişti. Glinka büyükannesi tarafından büyültüldü ve büyükannesinin torununun sağlık üzerine gösterdiği titizliği Glinka'nın tüm hayatı boyunca sıhhati hakkında devamlı kaygılanmasına ve kendini hekim ilan eden kişilere devamlı sağlığı hakkında danışmasına neden olduğu bilidirilirbildirilir. Yaşamın bu döneminde Glinka gezici halk şarkıcıları ve kilise ilahileri dışında hiç bir müzik duymamıştır. Ancak büyükannesi öldükten sonra bakımın dayısına geçti ve Glinka babasının malikesinin 10km kadar yakınında olan dayısının malikanesine yerlleşti ve burada ona eğitim sağlaması için özel bir dadı tutuldu. Ayrıca dayası klasik batı müziğine çok meraklı olup bu müziğin en önemli bestecilerinin eserlerini çalmak için özel bir orkestra kurmuştu ve müzisiyenler bu malikaneye davet edilmekteydiler. Glinka'nın diğer klasik eğitimi sırasında keman ve piyano dersleri alarak müzik önemli bir rol oynamaya başlamıştı ve Glinka müziğe çok merak salmıştı. 13 yaşında iken Sankt Patersburg'a soyluların çocukların devam ettiği bir okula gönderildi. Burada bir klasik eğitim almaya devam etti ve müzik eğitimine o şehirdeki müzik konserlere gioderekgiderek ve ünlü hocalardan piyano ve kompozisyon dersleri alarak devam etti. Okulu bitirdiği zaman Rusya İmparatorluğu Karayolları Bakanlığı'na memur olarak girdi ama bir soylu olarak bu iş çok gayret gerektirmekteydi.
 
Bu dönemde bir soylu ve servetli genç olarak Sankt Petersburg sosyetesi içinde vakit geçirdi. Bu dönemde bazı çok şentimentalk şarkılar da besteledi. Sıhhatindan devamlı şikayetçiydi ve 1830da doktorunun tavsiyesi üzerine [[İtalya]]'ya gönderildi. Bu sosyete gencinin Avrupa'da seyahati Almanya ve İsviçre'de çok yavaş şekilde sonunda İtalya'da [[Milano]'ya erişti. Glinka Milano'ya yerleşti ve konservatuvara hocalarından dersler aldı; o şehrin sosyetesi içinde kendini gösterdi ve bu arada [[Felix Mendelssohn Bartholdy|Mendelssohn]] ve [[Hector Berlioz]] gibi zamanın önemli müzisiyenleri ile buluşma fırsatını buldu. Burada üç yıl kalan Mikhail Glinka Rusya'ya dönmeye karar verdi. İtalyan romantik opera bestecilerine çok gıpta etmekteydi ve onların başarılarını Rusya'da tekrarlamayı hedef almıştı ama bunu Rusya'nın müziği ve şartlarına uygun olarak geliştirme emelindeydi. Rusya'ya dönüş seyahati çok yavaş bir şekilde gelişmeye başladı. Önce [[Viyana]]da uzunca kaldı ve sonra [[Berlin]]'e geçip orada 5 ay kalıp kompozisyon dersleri aldı. Bu dönemde iki önemli beste de hazırladı. Fakat 1834de babasının ölümü haberini alınca hemen Novospassköye'deki malikanesine döndü.
 
Oradan Sankt Petersburg'a annesinin yanında yaşamak için döndü. Bu dönemde orada Maria Petrovna İvanova adlı bir hanımla tanışarak evlendi. Fakat karısı Glinka'nın müziği ile hiç ilgilenmediği gibi hem karısı ve hem annesi onun bu şekilde onlara göre hiç önemi olmayan işle meşgul olması için devamlı tenkit edilmekteydi. Sonunda Glinka ve karısı boşandılar. Glinka önce annesi ile birlikte sonra da kızkardeşi ile yaşmayayaşamaya başladı. İtalya'da kendine seçtiği hedefe uygun olarak 1836da hazırladığı ilk operası olan önce "İvan Susanın" adını taşıyan eserinin 9 Aralık'da prömiyeri yapıldı. Bu eser çok başarılı oldu. Rus Çarı İ[[I. Nicholas]] eserin provalarına katıldı ve bu privaprova sonunda Glinka'ya Çar'a yaranmak için eserinin ismini "Zhizn' za tsarya ([[Çar için hayat]])" olarak değiştirdi.<ref>Bu eser Çarlık aleyhtarı olan Komünist Sovyet döneminde bu nedenle fazla sahnelenmedi ve sahnelendiği zaman içeriği edit edilip değiştirildiği gibi eserin ismi "İvan Susanın" olarak kullanıldı.</ref> Çar, Glinka'ya 4000 ruble değerinde bir yüzüğü de hediye olarak verdi. 1837de Glinka 25.000 ruble maaşla "İmparatorluk Şapeli Korosu" direktörü olarak atandı. Bu görevde genç koro şarkıcılarını Rusya'nın yaygın ülkesinde (örneğin 1838de [[Ukrayna]]'dan 19 genç şarkıcı) bulup onları yetiştirmekle uğraştı.
 
İkinci bir opera eseri olarak büyük Rus şairi [[Aleksandr Sergeyeviç Puşkin|Puşkin]]'in "[[Ruslan ile Ludmilla]]" adlı şiirini konu olarak seçti. Bu eserin prömiyeri 9 Aralık 1842 verildi ve ilk temsillerde seyirci tarafından tutulmadı. Buna bir neden İtalyan ve Avrupalı besteciülerininbestecilerinin eserlere alışmış San Petersburg opera seyircisinin bir çok Rus folklor müziği ihtiva eden ve oriyental tonda melodileri ve şarkıları bulunan bir eseri yadırgamasıydı.
 
Rus seyircisinin eserinden hoşlanmaması Glinka'nın moralini çok bozdu ve bu bedbinliği hayatının sonraki 9 yılında devam etti. Bir yıl daha Rusya'da kaldıktan sonra Avrupa'da yeni bir yavaş seyahata başladı. [[İspanya]]'ya ve [[Paris]]'e gitti. Paris'te Hector Berlioz Glinka'nın eserlerinden bir grubunu bir konserde icra ettirdi ve onun eserine bir nazire olarak bir "Pitöresk Fantaziler" adlı bir beste hazırladı. 1852de Glinka bir diğer Paris seyahat de yapıp orada 2 yıl kaldı ve burada boş vakitlerini hayvanat ve botanık bahçelerinde geçirdiği bildirilir. Sonra Berlin'e geçti ve orada 5 ay kaldı. 15 Subat 1857de bir soğuk alma hastalığından sonra beklenmedik bir şekilde Berlin'de oldu. Önce Berlin'e gömüldü ise bikaç ay sonra naaşı Rusya'ya Sankt Peterburg'a götürülüp orada "Aleksander Nevski Manastırı" yanındaki [[Tihvin Mezarlığı]]na gömüldü.
Satır 28 ⟶ 38:
Rusya dışında Glinka'nın orkestra eserleri konserlerde ve ses kayıtları satışlarında çok popüler olmuştur. Operaları için üvertürleri (özellikle çok paralak ve enerjetik ''Ruslan ve Ludmilla'' uvertürü) çok iyi bilinen Kalsık Batı müziği paracaları arasınad yer almıştır. Bunlardan başka Rus folklor şarkılarından esinlenerek bestelenen ''Kamarınskaya'' (1848) senfonik şiiri ve iki İspanyol uvertürü de beğenilenj eserlerindendir. Bunlardan başka Glinka birçok piyano parçaları, birkaç oda müziği parçası ve çok sayıda şarkı ve romansları bestelemiştir.
 
Rus müzisiyeni "Mitrofan Belyayev" 1884 her yıl verilmek üzere "Glinka Ödülü" adlı bir müziksel ödül ortaya çıkartmış ve bu ödül o zamandan beri Rus müziğinin başta gelen bestecileri (Borodin, Mily Balakırev, Pyotr İlyich Tchaikovsky, Nikolai Rimsky-Korsakov, Cesar Cui, Lyadov vb) tarfındantarafından kazanılmıştır.
 
Son yıllarda, 1990-2000 döneminde, Glinka'nın 1833de bestelediği "Patrioticheskaya pesnya (Yurtseverlik şarkısı)"'nın müziği Rusya Federasyonu tarafından [[milli marsmarş]] olarak kullanılmıştır.
 
ÜçRusya'da değişiküç Rüyadeğişik müzik konservatuarı Glinka'nın ismini taşımaktadır:
* [[Nizhny Novgorod]] Devlet Konservatuarı [http://www.uıç.nnov.rü/abiturient/ngk/]
* [[Novosibirsk]] Devlet Konservatuarı [http://www.conservatoire.rü/]
Satır 43 ⟶ 53:
=== Operalar ===
 
* ''[[Zhizn' za tsarya (Çar için bir Hayat)]]'' ([[1836]]), 17. yüzyılda yaşamiş Rus halk kahramanikahramanı "Ivan Susanin" yaşami hakkinda.
* ''[[Ruslan ve Ludmila]]'' ([[1842]]) ,[[Aleksandr Sergeyeviç Puşkin]]'in bir epik şiirinden uyarlama.
 
Satır 52 ⟶ 62:
* Mozart'in bir motifgi uzerine Harp ve Piyano icin Varyasyions
* Re minor Trio Pathetique (besteci tarfindan iki orkestrasyon: keman, viyolonsel ve piyano veya klarinet, fagot ve piyano; il existe aussi une version pour klarinet, bas klarinet ve piyano verziyonu da bulunmakta.)
* Alto ve piyano iciniçin Sonat (1828; bitirilmesi, ikinci bolum 1932de "Vadim Borissovski" tarafindan)
* Mi bemol major Grand Altilisi: piyano ve yayli sazlar beslisi icin
* [[Bellini]] [[La sonnambula]] operasi temalari icin Divertissement brillant: YayliYaylı sazlar beslisi, piyano ve kontrabas icin
 
=== Senfonik eserler ===
Satır 67 ⟶ 77:
== Medya ==
 
*{{Dinle|dosya adı=Mikhail Glinka - Trio Pathetique.ogg|başlık=Re Minor Trio Pathetique.|açıklama= Klarinet:William McColl, fagot: Arthur Grossman ve piyano:Stanley Chapple.|format=[[ogg]]}}
[[Dosya:Mikhail Glinka - Trio Pathetique.ogg|center]]
 
 
== Dipnotlar ==
Satır 83 ⟶ 91:
{{commons|Mikhail Glinka}}
 
* İtalyanca Wikipedia ''Mikhail Ivanovič Glinka'' maddesi:[http://it.wikipedia.org/wiki/Michail Ivanovič Glinka İtalyanca Wikipedia ''Mikhail Ivanovič Glinka'' maddesi] {{it}} (Erişme:19.5.2010)
* [http://www.karadar.com/index.php/it/catalogo/article/2-catalogues/16317-glinka-mikhail-ivanovich-complete-catalogue-.html Glinka'nin tum eserleri listesi] {{de}} (Erişme:19.5.2010)
* [http://www.klassika.info/Komponisten/Glinka/ Eserleri listesi] {{de}} (Erişme:19.5.2010)
* [http://imslp.org/wiki/Category:Glinka,_Mikhail_Ivanovich" IMSLP International Music Score Library Project" Wiki "Mikhail Ivanovich Glinka" eserleri partisyon notalari]
* [http://www.youtube.com/watch?v=-giL1kkyqKM Krivine - Glinka "Ruslan ve Ludmila" UverturuUvertürü videosu YoutubeYouTube]
 
{{DEFAULTSORT:Glinka, Mikhail}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Mihail_Glinka" sayfasından alınmıştır