İşlem maliyeti: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Bot değişikliği Değiştiriliyor: ja:取引コスト |
kDeğişiklik özeti yok |
||
6. satır:
İşlem maliyetlerinden önemliler söyle sıralanabilir:<ref>Dahlman C. J.,(1979), "The Problem of Externality ", ''The Journal of Law and Economics'', Cilt.22 Sayfa 141-162</ref>
#Araştırma ve bilgi alma maliyetleri: İstenilen mal veya hizmetin pazarlarda bulunup bulunmadığı, piyasa araştırması, bildirilen kalitelerin karşılaştılması, teklif edilen en düşük fiyatı bulma, o fiyatı açıklayan satıcının ünü vb.
#Pazarlık etme ve karara varma maliyetleri: İki parti
#Gözetme ve uygulatma maliyetleri: Bu maliyetler her iki tarafın da kontrat şartlarını kontratta bildirilenin aynıyla uygulamalarını sağlamak için yüklendikleri maliyetleridir. Örneğin malın tesliminden sonra kalite kontrolü. Eğer iki taraftan biri bu kontrata uyulmadığını iddia ederse bu iddianın doğru olup olmadığının kontrol maliyetleri ve uyulmaması halinde şartlara uymak için yeniden yüklenilen masraflar veya uyulmadığı açığa ortaya çıkarsa (gerekirse devlet adalet sistemini kullanarak) gereken yaptırım ve ceza maliyetleri.
13. satır:
Genellikle, "işlem maliyeti" teriminin [[Ronald Coase]] tarafından ilk defa kullanıldığı kabul edilmektedir. Coase bu terimi, ne zaman bazı iktisadi görevlerin firmalar tarafından üstlenildiğini açıklamak ve ne zaman bu görevlerin bir piyasada bir firma tarafından üstlenileceğini öngörmek icin bir teorik çerçeve kurmak için ortaya atmıştır. Fakat Coase bu konuyu çok önceden ortaya atıp ayrıntılarını incelemekle beraber bu terim yazdığı yazılarda 1970e kadar bulunmamaktadır. Bu ''işlem maliyetleri'' terimini aynen kullanmamakla beraber, Coase 1937'de yazmış olduğu makalesinde bu işlem maliyeti kavramını ayrıntılı açıklamada ve makalede bu kavrami "fiyat mekanizmasını kullanma maliyetleri" olarak isimlendirmektedir. 1950de yazdığı çok önemli ''Sosyal Maliyet Sorunu (The Problem of Social Cost)'' adlı makalede bu kavram "Piyasa işlemleri maliyeti" terimini kullanmıştır. 1950lerde yazılan ekonomik yazılarda ''işlem Maliyetleri'' terimi aynen parasal iktisat incelemelerinde kullanılmaktadır ama ilk defa kim tarafından kullandığı pek açık değildir. <ref name="Kissell">Kissell, Robert ve Morton Glantz, ''Optimal Trading Strategies (Optimal alışveriş stratejileri)'', AMACOM, 2003, say. 1-23.</ref>
Şu gerçektir ki işlem maliyetleri ile ilgili analizler çok geniş olarak "[[Oliver E. Williamson]]" tarafından ''İşlem Maliyeti İktisadı'' adi ile geliştirilen teoriler ve açıklamalar dolayısıyla [[iktisat]] içinde yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Modern kullanışa gore ''işlem'' kavramı sadece bir mal ile veya malın alım ve satımı ile ilgili olarak kullanılmakla kalınmayıp günlük hissi ilişkilerin, şahsi hediye verme ve alımların vb incelenmesi için de kulanılması uygun görülmektedir. Williamson'a göre işlem maliyetlerinin belirleyici unsurları sıklılık, özgüllük, belirsizlik, sınırlı rasyonalite ve fırsatçı davranıştır.
Modern iktisat yazılarında ''işlem maliyetleri' kavramı için en aşağı iki tanım bulunmaktadır:
#"[[Steven N. S. Cheung]]"'un tanımına göre "[[Robinson Crusoe]]" iktisadında bulunmayan, yani birden fazla bireyi kapsayan sosyal kurumlar bulunan her ekonomide ortaya çıkan, iktisadî maliyetlerdir. Yani ''işlem maliyetleri'' ekonomik kurumların bulunması maliyetleridir. Cheung'a göre ''işlem maliyetleri'' kavramına daha uygun bir terim ''kurumsal maliyetler'' olacaktır.<ref name="Cheung">Cheung, Steven N. S. "On the New Institutional Economics (Yeni kurumsal iktisat uzerine)" kaynagi L. Werin ve H. Wijkander (ed.) (1992) ''Kontrat Iktisadi'' , Basil Blackwell, say. 48-65</ref> .
#Fakat birçok iktisatçı bu tanımı çok geniş bulup, bir ekonomik organizasyonun içinde bulunan maliyetleri işlem maliyetleri saymamakta ve sadece organizasyon dışı maliyetleri işlem maliyeti olarak kabul etmektedirler. Bu daha dar tanım Coase'in ilk analizlerinde kullandığı "piyasa mekanizması maliyetleri" ve "piyasada ticaret etme maliyetleri" kavramları ile paralelliği korumaktadır.<ref>Demsetz, Harold (2003) "Ownership and the Externality Problem (Mülkiyet ve Dışsallık Sorunu)" kaynak T. L. Anderson ve F. S. McChesney (ed.) ''Property Rights: Cooperation, Conflict, and Law (Mülkiyet hakları: işbirliği, uyuşmazlık, ve hukuk)''. Princeton, N.J.: Princeton University Press</ref>
Geniş tanımdan geliştirilen bir diğer ekonomik konu ise belli bir mal ve hizmetin üretilip dağıtılması için işlem maliyetlerini en düşük seviyeye indirecek kurumların (firmalar, piyasalar, temsilci ayrıcalıkları vb.) neler olacağının incelenmesidir. Bu incelemeye
==Dipnotları==
| |||