|
Hadım Ali Paşa, Sultan İkinci Bayezid zamanında sadrazamlık yapmış Osmanlı vezirlerindendi. Sultan İkinci Bayezid tahta çıktığı zaman Karaman beylerbeyi oldu. Eflak seferinden başarı ile dönen ve 1486'da vezir olan Hadım Ali Paşa, Mısırlılarla yapılan savaşlara katıldı. 1500'de Mora, Modon ve Koron kaleleri ile Kefalonya ve Ayamavri adalarını aldı. 1501'de ilk kez sadrazam oldu. İki yıl sonra azledilerek yerine Hersekzade Ahmed Paşa getirildi. 1506'da ikinci defa sadrazamlığa getirilen ve Şah Kulu isyanında başarı gösteren Hadım Ali Paşa, bu isyan sırasında Şehit oldu. Hadım olmakla beraber cesur, bilgili bir devlet adamıydı. İstanbul'da Divanyolunda, Atık Ali Paşa Camini ve yanındaki medrese, mektep ve imareti o yaptırmıştır.
Hadım Ali Paşa
(1. sd.: 1501-1503/ 2. sd.:1506-1511)
Saray Bosna'nın köylerinden Drozgometua'lı. Babasının adı Radoşin, dedesinin adı Vuçina.
Devşirilip, Osmanlı sarayında yetiştirildi, adına "Ali" dendi. Basamak basamak yükseklere çıktı
Beylerbeyi oldu. Başarıları vezir olamsını sağladı.
Ciddi manada göze çarptığı vakit Eflak Seferi yapılıyordu, burada Padişah tarafından takdir
edildi. İkinci olarak Toroslar'ın ötesinde meydana gelen muhaberelere katıldı. Bazı kalelerin
fethinde müessir oldu.
Kale fetihlerinde Ali Paşa'nın üstüne yoktu. Rumeli yakasında zaptettiği kale sayısı bir hayli
fazladır. Devlette gelinebilecek en son noktayı zorluyordu ki bir gün Mesih Paşa yanarak öldü.
Boşalan sadaret makamına tayini yapıldı. Böylece, Osmanlı tarihine ilk Hadım Vezir-i Azam olarak
geçti.(1501)
Zorluk bundan sonradır. Zirveye biraz gayretle çıkabilir de, oranın fırtınasına göğüs gerip,
orada kalabilmek kolay olmaz. Mamafih, Transilvanya hareketinin yenilgiyle sonuçlanması Hadım Ali
Paşa'nın sadaretinin de sonu oldu.(1503)
''' İkinci Sadareti (1506)'''
Ali Paşa ikinci defa sadarete geldi. Şehzadeler kavgası devam ediyordu. Bayezid Han, oğlu Ahmed'i
tutuyordu; Ali Paşa da aynı yöne eğildi. Şehzade Selime karşı savaştı. Bir müddet için Selim'i
sindirdi. Makamını uzun zaman korudu.
Şahkulu, İran Şahı tarafından Anadolu'yu Alevileştirmek için gönderilmiş; epeyce insanı kendi
tarafına kazanmıştı.Ali Paşa Şehzade Ahmed'le beraber Alevi isyanını bastırmaya gönderildi.
Kayseri ile Sivas arasında Şahkulu askeri ile karşılaştılar. Burada, karşı tarafı pusuya düşürüp,
imha ederken, kendisi vurularak öldü.
Hadım Ali Paşa ilim erbabını seven, konuşan, onlara yardımda bulunan vezirlerden idi. Şair Mesihi
yanında kâtip olarak çalışır, Paşa'nın desteğini görürdü. Meşhur tarihçi İdris Bitlis'i Ali
Paşa'nın yardımını görmüş, önemli eser olan Heşt Behişt'i Ali Paşa zamanında yazmıştır.
İstanbul Divanyolu'nda büyük bir cami ile mektep, medrese, imaret yaptırmıştır. Diğerleri yok
olsada cami ayakta, müslümanlara hizmete amadedir. Ayrıca Fatih Zincirli Kuyusu'nda cami vardır.
Hizmeti takdir edilen Vezir-i Azamlardan'dı.
Kaynak (Osmallıda İkinci Adam Saltanatı-SDRAZAMLAR/Nazım Tektaş/ Çatı Kitapları - Temmuz 2009)
{{Osmanlı-kişi-taslak}}
| 