Abbas Kiyarüstemi'nin sinema tarzı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
Wall-e Bot (mesaj | katkılar)
clean up, replaced: herşey → her şey using AWB
4. satır:
Kiyarüstemi, [[Satyajit Ray]], [[Vittorio de Sica]], [[Éric Rohmer]] ve [[Jacques Tati]] gibi yönetmenlerle karşılaştırılsa da, filmlerinde genellikle kendisine özgü bir tarz görülür ve genellikle kendi bulduğu teknikleri kullanır (ki bunlara "Kiyarüstemiyen tarzı" denir).<ref>[http://www.synoptique.ca/core/en/articles/kiarostami_interview Abbas Kiarostami: Biography.] Zeitgeist. Erişim tarihi: 26.5.2008.</ref>
 
1970'te [[Nān o Kūche]]'nin çekimleri sırasında, deneyimli görüntü yönetmeniyle, küçük çocuk ve saldırgan köpeği nasıl filme alacakları konusunda ciddi anlaşmazlıklar yaşadı. Görüntü yönetmenine göre, çocuğun yaklaştığı, daha sonra kapıyı açar ve kapatırken elinin yakın çekimde görüldüğü ve sonrasında köpeğin görüldüğü sahneler, ayrı ayrı çekilmeliydi. Yönetmen ise, bu üç sahnenin bir bütün olarak çekilmesi halinde, olaydaki tansiyonu yaratmada çok daha büyük, derin bir etki yakalanabileceği görüşündeydi. Tek bir çekimin tamamlanması, yönetmen çekimden tamamıyla memnun olana kadar, dört gün sürdü. Kiyarüstemi, daha sonra, sahneleri bölseydi ritmin ve filmin genel yapısının bozulacağını, bu nedenle sahneleri bir bütün olarak çekmeyi tercih ettiğini dile getirdi.<ref >[http://www.synoptique.ca/core/en/articles/kiarostami_interview A Talk with the Artist: Abbas Kiarostami in Conversation.] Synoptique. Erişim tarihi: 26.5.2008.</ref>
 
Başka yönetmenlerin aksine, geniş ölçekli yapımlarda abartılı dövüş sahneleri veya karmaşık kovalama sahneleri çekmek yerine, filmlerinin ortamını kendi şartlarına göre şekillendirmeyi tercih etti.<ref >[http://www.iranheritage.com/kiarostamiconference/abstracts_full.htm Cooling Down a 'Hot Medium'.] Iran Heritage Foundation. Erişim tarihi: 26.5.2008.</ref> Daha sonra söz konusu görüntü yönetmeninin sinema anlayışıyla ilgili söylediği gibi,
 
<blockquote>"Onun alışkın olduğu film yapımı anlayışını sürdürmüyordu."<ref >[http://www.synoptique.ca/core/en/articles/kiarostami_interview A Talk with the Artist: Abbas Kiarostami in Conversation] Synoptique. Erişim tarihi: 26.5.2008.</ref></blockquote>
 
Kiyarüstemi'nin tarzını oturmuş olduğu, [[Köker Üçlemesi]]'nde görülür. Bununla birlikte, yönetmen, yeni film yapım tazları denemeye, değişik reji method ve teknikleri kullanmaya devam etti. Örneğin [[10 (film)|10]]'un biyik bir kısmı, yönetmenin bulunmadığı hareket halinde bir otomobilin içinde çekildi. Kiyarüstemi, bu filmin çekimlerinde, oyunculara ne yapmaları gerektiğiyle ilgili öneriler getirdi, ardından otomobile, onları Tahran civarında dolaşırken çekmek üzere bir sabit kamera yerleştirdi.<ref >[http://www.synoptique.ca/core/en/articles/kiarostami_interview A Talk with the Artist: Abbas Kiarostami in Conversation.] Synoptique. Erişim tarihi: 28.5.2008.</ref><ref >[http://www.macalester.edu/weekly/120503/arts01.html With liberty for all: the films of Kiarostami.] The Mac Weekley. Erişim tarihi: 28.5.2008.</ref> Kamera, insanları günlük rutinleri içinde, seri halinde yakın çekimlerle filme aldı.
 
Kiyarüstemi'nin sineması, ''film'' kavramının tanımı için yeni bir öneri getirir. William Paterson Üniversitesi'nden Jamsheed Akrami'nin de aralarında bulunduğu kimi sinema profesörlerine göre, yönetmen, ''film''i tanımını daraltarak ve seyirciyi katılıma zorlayarak, tamamıyla değiştirmeye çalıştı. Ayrıca, son yıllardaki filmlerinde, giderek zaman döngüsünü kırmaya başladı. Akrami'ye göre, film yapımı kollektif bir uğraş olmaktan çıkıp sadeleştikçe, sinemanın artistik etkisi artmaktadır.<ref >[http://www.iranheritage.com/kiarostamiconference/abstracts_full.htm Cooling Down a 'Hot Medium'.] Iran Heritage Foundation. Erişim tarihi: 28.5.2008.</ref>
 
Kiyarüstemi bağımsız tarzdaki minimalizm anlayışıyla ilgili olarak şu ifadeleri kullandı:
20. satır:
</blockquote>
 
Son olarak, kendisine referans verme de Kiyarüstemi sinemasına özgü bir niteliktir. Stephen Bransford, yönetmenin filmlerinin, başka yönetmenlerin işlerine referanslar içermediği; ancak, bu filmlerin, "kendilerine referans veren" bir yapıda kuruldukları yorumunu yapar. Bransford'a göre, bu filmler, bir filmin önceki bir filmi yansıtması ya da onun sırrını çözmesi şeklinde süren bir diyalektik yapıya sahiptir.<ref >[http://www.sensesofcinema.com/contents/03/29/kiarostami_rural_space_and_place.html Days in the Country: Representations of Rural Space...] Sense of Cinema. Erişim tarihi: 3.6.2008.</ref>
 
== Kurgu ve kurgu dışı ==
Kiyarüstemi'nin filmleri önemli ölçüde belirsizlik içerir. Basitlik ve karmaşıklığı alışılagelmişin aksine harmanlayan yönetmen, ayrıca filmlerinde sıkça, kurgu ve kurgu dışı öğelere yer verir. Bununla ilgili olarak, "Yalan söylemenin dışında bir yolla gerçeğe yaklaşamayız."<ref >[http://www.sensesofcinema.com/contents/01/15/panahi_balloon.html The White Balloon and Iranian Cinema.] Sense of Cinema. Erişim tarihi: 3.6.2008.</ref> sözlerini kullandı.
 
Kiyarüstemi sinemacılığıyla ilgili olarak, ''"Sanatçı bir parçayı, kimi düşünceleri, kavramları ya da duyguları görünür kılmak, cisimleştirmek amacıyla tasarlar ve yaratır. [[Muhammed Celaleddin-i Rumi|Mevlânâ]] ve [[Hâfız (şair)|Hâfız]] gibi büyük İranlı şairlerin güvenilirliği, eserlerinin onları okuduğunuz zaman, yer ve koşullar ne olursa olsun taze ve anlamlı kalacak şekilde üretilmiş olması gerçeğinden gelir."'' ifadelerini kullandı.<ref >[http://www.synoptique.ca/core/en/articles/kiarostami_interview A Talk with the Artist: Abbas Kiarostami in Conversation.] Synoptique. Erişim tarihi: 13.6.2008.</ref>
 
Gerçek olanla olmayan arasındaki sınırlar, yönetmenin sinemasında önemli ölçüde azaltılmıştır.<ref >[http://www.thestranger.com/seattle/Content?oid=1802 The White Balloon and Kiarostami's Genius Style.] The Stranger. Erişim tarihi: 13.6.2008.</ref> Fransız filozof Jean-Luc Nancy, yönetmenle, özellikle de [[Ve Yaşam Sürüyor]]'la ilgili yazısında, Kiyarüstemi'nin filmlerinin kurgu da belgesel de olmadığı görüşünü ileri sürer. Ona göre ''Ve Yaşam Sürüyor'', tasvir de habercilik de değil, ''kanıt''tır:
 
<blockquote>Tamamiyle habercilik gibi görünüyor; oysa, herşeyher şey bunun bir belgeselin hikâyesi, kurgulaştırılmış hali (zaten Kiyarüstemi gerçekte filmi depremden aylar önce çekmişti) ve hatta daha çok, "kurgu" üzerine bir belgesel olduğunu (gerçek olmayanın yansıtılması değil de, çok özel ve titizlikle uygulanmış bir teknikle görüntülerin "sanat" haline getirilmesi olduğunu) vurguluyor.<ref>Jean-Luc Nancy, "On Evidence: ''Life and Nothing More'', by Abbas Kiarostami," ''Discourse'' 21.1 (1999), s. 82. Also, cf., [http://www.egs.edu/faculty/nancy/nancy-is-cinema-renewing-itself.html].</ref></blockquote>
 
== Kaynakça ==