Toksin: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
10. satır:
Toksinler genellikle [[polipeptid]] yapısında maddelerdir. [[Molekül]] ağırlıkları 10-90.000 arasında değişmektedir. [[Isı]]ya ve [[protein]]leri eritici [[enzim]]lere karşı dayanıksızdırlar. [[Antijenik]] yapıya sahiptirler. Girdikleri organizmada özel bir takım [[antikor]]lar meydana getirirler. [[Difteri]], [[botulinum]] ve [[tetanoz]] toksini sinir sistemini tutarak bir takım [[felç]]lere sebep olurlar.
 
Ekzotoksinler, genellikle sıcağa dayanıksız olup 60-80  °C sıcaklıkta tahrip olurlar. Ancak bazı [[stafilokok]]ların meydana getirdiği [[enterotoksin]]ler ekzotoksin yapısında olduğu halde 100  °C'de 20 dakika dayanıklılık gösterirler. [[Kolera]] [[vibrion]]ları [[barsak]]larda bir enterotoksin meydana getirmektedirler ve kolerada aşırı [[tuz]] ve su kaybı meydana gelmesine bu enterotoksin sebep olmaktadır. [[Streptokok]]lardan bazıları da ekzotoksin yapısında bir takım maddeler çıkarırlar ki bunlar eritem dediğimiz bir takım döküntülere sebep olurlar. Buna ''eritrojenik toksin'' denir. [[Kızıl hastalığı]], bu toksinlerden meydana gelir.
 
Ekzotoksinlerin iki grubu bulunmaktadır:
22. satır:
 
== Endotoksinler ==
Bakterilerin hücre çeperlerinde bulunan dışarıya salgılanmayan, ancak hücrenin parçalanması sonucu meydana çıkan [[lipopolisakkarit]] yapısında (yani bakterinin yapı maddelerinden olan) bir takım toksik maddelerdir. Daha çok gram (-) [[bakteriler]] tarafından meydana getirilirler. Bunlar da ısıya ve birtakım [[protein]] eritici [[enzim]]lere karşı dayanıklıdırlar. Bazıları 100 °C sıcaklığa dayanabilir ve [[Formol]]'la (harap olmaz) suda erirler. Genellikle [[şeker]]-[[yağ]]-[[polipeptit]] yapısında olan bir O [[antijen]]i olarak kabul edilir. Bu yüzden de O [[antikor]]larıyla tahrip olurlar. Molekül ağırlıkları 100-900.000 arasında değişmektedir. Ekzotoksinlere oranla daha az toksinlidirler.
 
Endotoksinler bir organizmaya girdikten sonra 1-1,5 saat içinde [[ateş (vücut)]] yükselmesine sebep olurlar. Bunu, beyindeki ısı düzenleyici merkezi etkileyerek yaparlar. Organizmada ateşten başka solunum güçlüğü, [[ishal]] ve bacaklarda [[felç|felce]] sebep olmaktadırlar. [[Kan]]da önce [[akyuvar]]ların azalmasına, sonra çoğalmasına sebep olurlar. Kanın pıhtılaşmasını değiştirirler.
29. satır:
Kan basıncı düşer, aşırı terleme olur. Bu şokun başlangıcında önce küçük çaplı [[atardamar]]lar ve [[toplardamar]]larda bir büzüşme olurken vücudun uç kısımlarındaki damarlarda da genişleme olur ve damar geçirgenliği artar. [[Damar]] içi maddeler, damar dışına çıkar. Kalbin atım hacmi azalır. Buna bağlı olarak [[kan basıncı]] düşer ve şok tablosu meydana gelir. Bunun sonucunda birtakım hayati organlar ([[böbrek]], [[kalp]], [[beyin]]) kansız kalır ve ölüm meydana gelir. Endotoksinlerin yol açtığı bu şok çeşidi, birtakım cinai düşüklerden sonra, bazı cerrahi müdahalelerden sonra ve bazı [[enfeksiyon]] hastalıklarının seyri esnasında görülebilmektedir.
 
== Ayrıca bakınız ==
* [[Zehir]]
<!-- interwiki -->
 
[[Kategori:Toksinler| ]]
 
<!-- interwiki -->
[[de:Gift]]
[[fr:Toxine]]
[[he:רעלן]]
[[he:&#1512;&#1506;&#1500;&#1503;]]
[[ja:&#27602;&#32032;毒素]]
[[nl:Toxine]]
[[ru:Токсин]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Toksin" sayfasından alınmıştır