'''Sezar''', ([[Latince]]: '''''Caesar''''', çoğulu '''''Caesares'''''), bir imparatorluk unvanıdır. [[Romalı]] [[Roma diktatörü|diktatör]] [[Jül Sezar]]'ın soyadından gelir. Aile adından bir imparatorluk unvanı haline gelmesi 68-69 yıllarına, [[Dört İmparator Yılı]] olarak bilinen döneme dayandırılabilir.
{{spqr-taslak}}
<!-- interwiki -->
[[Kategori:Erkek unvanları]]
[[Kategori:Soyluluk unvanları]]
'''Kayser''' veya '''kaysar''' (Arapça ve Osmanlıca: '''قيصر'''), [[Roma]] ve [[Doğu Roma]] (Bizans) imparatorlarına verilen ''Caesar'' (Yunanca: καισαρ, kaisar) ünvanının İslam ülkelerinde kullanılan biçimidir. Osmanlı sultanları II. Mehmet'ten başlayarak resmi sıfatları arasında '''Kayser-i Rum''' ünvanını da kullanmışlardır.
Caesar asıl olarak Roma'lı devlet adamı [[Caius Julius Caesar]]'ın (MÖ 100-44) lakabıdır (''cognomen''). Caesar'ın manevi oğlu olan ilk Roma imparatoru Octavianus [[Augustus]], onursal bir ünvan olarak Caesar lakabını benimsemiştir. Daha sonraki Roma imparatorları da ''Caesar'' ve ''Augustus'' ünvanlarını bir arada kullanmışlardır.
Rus hükümdarları, Caesar adının Rusça biçimi olan ''tsar'' (Rusça: цар, [[çar]]) ünvanını 1453'te İstanbul'un Türkler tarafından fethinden kısa bir süre sonra benimsemişlerdir. Adlandırmanın amacı, Osmanlı sultanlarının Rum kayserliğine varis olma iddiasına karşı koymak ve Bizans tahtının mirasında hak iddia etmektir.
[[Kutsal Roma Germen İmparatorluğu]] (961-1804), [[Avusturya İmparatorluğu]] (1806-1918) ve [[Alman İmparatorluğu]] (1871-1918) da Latince ''Caesar'' ve Almanca ''Kaiser'' ünvanlarını kullanmıştır. Özellikle son Alman imparatoru [[II. Wilhelm]] (1888-1918), Kaiser ünvanını ön plana çıkarmıştır. Türkçe kullanımda Alman imparatorunun lakabı çoğu zaman ''kayzer'', eski Rum ve Osmanlı hükümdarlarının lakabı ise ''kayser'' imlasıyla yazılır.
[[Kayseri]] kentinin adı Latince ''Caesarea'', Yunanca ''καισαρία'' (kaysaria) adının Arapça biçiminden (kayseriyye) Türkçeleştirilmiştir.
