Pürin: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
SilvonenBot (mesaj | katkılar)
k Bot değişikliği Ekleniyor: ur:Purine
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
24. satır:
|-
| [[Ergime noktası]]
| 214  °C
|-
| {{Kimyasal-tablo-başlık}} |<small>[[Vikipedi:Kimyasal bilgi tabloları |Kaynakça ve sorumluluk reddi]]</small>
30. satır:
|}
 
'''Pürin ''' ('''1'''), [[heterosiklik]], [[aromatik]] bir [[organik]] bileşiktir. Birbiriyel kaynaşmış [[imidazol]] ve [[pirimidin]] halkalarından oluşur. Pürin türevleri genel olarak "pürinler" olarak adlandırılır. Pürinler ve pirimidinler (pirimidin türevleri) [[azotlu baz]]lar arasında yer alan iki gruptur. Bu bazlar [[deoksiribonükleotit]]ler ve [[ribonükleotit]]lerin içinde yer alarak hücrelerdeki genetik bilginin kodlanmasında önemli bir rol oynarlar. DNA ve RNA'nın canlılardaki yaygınlığı nedeniyle, pürinler doğada en çok görülen azotlu heterosiklik bileşiklerdir.<ref>Rosemeyer, H. ''Chemistry & Biodiversity'' '''2004''', ''1'', 361.</ref>
 
== Başlıca pürinler ==
Doğada bulunan pürinlerin miktarı muazzamdır, çünkü nükleik asitlerde bulunan nükleobazların yarısı, [[adenin]] ('''2''') ve [[guanin]] ('''3''') pürin türevleridir. [[DNA]]'da bu bazlar tümleyici [[pirimidin]]ler olan [[timin]] ve [[sitozin]] ile [[hidrojen bağı|hidrojen bağları]] oluştururlar. Buna [[baz eşleşmesi]] denir. [[RNA]]'da adeninin tümleyecisi timin yerine [[urasil]]dir.
 
Kayda değer diğer pürinler arasında [[hipoksantin]] ('''4'''), [[ksantin]] ('''5'''), [[tiobromin]] ('''6'''), [[kafein]] ('''7'''), [[ürik asit]] ('''8''') ve [[isoguanin]] ('''9''') sayılabilir.
39. satır:
[[Dosya:purines.gif]]
 
== İşlevleri ==
DNA ve RNA'nın yanı sıra, pürinler çeşitli diğer önemli biyokimyasalları oluştururlar, [[adenozin trifosfat|ATP]], [[guanozin trifosfat|GTP]], [[NADH]], [[koenzim A]] gibi.
 
Pürinin kendisine ('''1''') doğada rastlanmaz ama [[organik sentez]] yoluyla üretilebilir.
 
== Tarih ==
'Pürin' adı Alman kimyager [[Emil Fischer]] tarafından [[1884]]'te Latince ''purum uricum'' sözcüğünden türetilmiştir. Fisher, pürini 1899'da sentezlemiştir.<ref>Fischer, E. ''Berichte der Deutschen Chemischen Gesellschaft'' '''1899''', ''32'', 2550.</ref> Reaksiyonun başlama noktası ürik asitti, bu bileşik 1776'da Scheele tarafından böbrek taşlarından saflaştırılmıştı<ref>Scheele, V. Q. Examen Chemicum Calculi Urinari, ''Opuscula'', '''1776''', ''2'', 73.</ref>. Urik asit (8) PCl ile reaksiyona sokularak 2,6,8-trikloropürin oluşturmuş ('''10'''), bu da HI ve [[fosfonyum tuzu|PH<sub>4</sub>I]] ile 2,6-diiodopürine dönüştürülmüştü. Bu sonuncu madde, çinko tuzu ile pürine ('''1''') indirgenmişti.
 
[[Dosya:FischerPurineSynthesis.gif]]
 
== Metabolizma ==
Çoğu organizma pürinleri sentezlemek ve parçalamak için metabolik yollara sahiptir. Pürinler, [[nükleozit]] bileşikler olarak ([[riboz]] şekerine bağlı bazlar olarak) sentezlenir.
 
Pürinlerin yıkımı sonunda oluşan ürik asitin metabolik bir bozukluk sonucu vücutta birikmesi [[gut hastalığı]]na neden olur.
 
== Besin kaynakları ==
Pürinler et ve et ürünlerinde, özellikle ciğer ve böbrekte, yüksek miktarda, bitkisel gıdalarda ise az bulunurlar <ref>[http://www.dietaryfiberfood.com/purine-food.php]</ref>. Normal düzeyde pürinli gıdaların tüketimi gut hastalığı riskini artırmaz.<ref>[http://www.healthcastle.com/gout.shtml Gout Diet: Limit High Purine Foods]</ref>
 
== Sentez ==
[[Formamid]] açık kapta 170 <sup>o</sup>C 28 saat boyunca ısıtılınca pürin iyi bir verimlilikle elde edilir<ref name="Yamada">Yamada, H.; Okamoto, T. ''Chemical & Pharmaceutical Bulletin'', '''1972''', ''20'', 623.</ref>:
 
66. satır:
[[Dosya:basicpurines.gif]]
 
Traube pürin sentezi (1900) [[Wilhelm Traube]]'a atfen adlandırılmış klasik bir reaksiyondur; [[amin]] [[ornatık]]lı bir pirimidin ve [[formik asit]] ile gerçekleşir<ref>''Organic Syntheses Based on Name Reactions'', Alfred Hassner, C. Stumer ISBN 008043259X0-08-043259-X 2002</ref>:
 
[[Dosya:TraubePurineSynthesis.svg|Traube pürin sentezi]]
77. satır:
* [[Pirimidin]]
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.compchemwiki.org/index.php?title=Purine Hesaplamallı Kimya Wiki]
* [http://www.dietaryfiberfood.com/purine-food.php Gıdaların pürin içerikleri]
 
 
 
[[Kategori:Pürinler]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Pürin" sayfasından alınmıştır