Korumacılık: Revizyonlar arasındaki fark

 

 

 

Dünya ekonomisinde serbest ticaret ilkesinin genel olarak kabul edilmesine karşın korumacı uygulamalar sürdürülmektedir. Korumacılık araçları arasında dış ticarete müdahale öncelik taşır. Ülkeye ithal edilebilecek belirli malların miktarına bir üst sınır koyan ithal kotaları, gümrük tarifelerinden daha etkili bir koruma sağlar. Koruyucu gümrüklere karşın mal ithalatı sürebilir, ama ithal kotasının üzerinde mal ithal edilemez. Gümrük tarifelerinin yükseltilmesi ve miktar kısıtlamaları ekonomik kriz dönemlerinde, gelişmiş ekonomilerde de belirli tarım ve sanayi ürünlerinin korunması amacıyla başvurulan önlemlerdir. Özellikle az gelişmiş ülkelerde sık sık başvurulan, aşırı değerli döviz kuru ve katlı kur uygulamaları, gümrük tarifelerinin ve miktar kısıtlamalarının ötesinde bir koruma sağlayarak yerli sanayileri geliştirme amacını taşır.

 

17. yüzyılda [[merkantilizm]] döneminde en yaygın biçimde uygulanmıştır. Dünyanın ilk sanayileşen ülkesi [[İngiltere]], 1800'lerin başlarında uyguladığı korumacı politikaları kademeli olarak azaltma yoluna gitti. Tahıl yasaları olarak bilinen korumacı gümrük tarifelerinin 1846'da kaldırılmasıyla serbest ticaret ilkesini benimsedi. Ama [[Kıta Avrupası]] devletleri sanayileşme çabaları nedeniyle korumacı politikalar uygulamayı sürdürdüler. ABD'de ise, 1820'lerde ithalat değerinin neredeyse yüzde 70'ine ulaşan gümrük vergileriyle doruğa çıkan korumacılık 19. yüzyıl boyunca önemini korudu.

 

[[1929 Dünya Ekonomik Bunalımı|1929 Büyük Bunalımı]] sonrasında [[Avrupa]]'dan [[Güney Amerika]]'ya kadar çok sayıda ülkede korumacılık eğilimi güçlendi. [[Birleşik Krallık|İngiltere]], [[Fransa]] ve [[Almanya]] kendi ulusal paralarının geçerli olduğu ticaret bölgeleri oluşturdular. ABD'de ise 1930'da çıkarılan Hawley-Smoot Gümrük Vergi Yasası'yla yükseltilen gümrük tarifeleri daha sonra belli oranlarda azaltıldı. 1934'te de başka ülkelerle ticaret anlaşmaları yapma yetkisini başkana tanıyan bir yasa kabul edildi. Belli aralıklarla ABD Kongresi'nce yenilenen bu yasa, ABD'nin dünyada korumacı politikaların azaltılması yolunda önemli bir adım atmasını sağladı. [[II. Dünya Savaşı]] sonrasında kurulan uluslararası ekonomik düzen çerçevesinde uluslararası barış ve refahı sağlama açısından korumacı politikalardan vazgeçme hadefi benimsendi.

 

 

2009 küresel ekonomik krizin ardından ortak pazar kurallarına göre, sermaye ve işgücü hareketinin önünde engel bulunmaması gereken Avrupa Birliği üyelerinin ''örtülü korumacılık'' politikalarına yönelmesi Avrupa’da korumacılık rüzgarlarının esmeye başladığının işareti olarak değerlendiriliyor. <ref name="deneme">[http://www.euractiv.com.tr/finansal-hizmetler/link-dossier/ab-ve-korumacilik-000067], AB ve korumacılık.</ref>

 

[[Serbest ticaret]]in karşıtı olan korumacılık tartışmalarının kökeni oldukça eski dönemlere kadar uzanır. Bu politikanın temelindeki savlar çeşitli faktörlere dayanır.

 

Korumacılık yanlılarının görüşlerine göre, sanayilerin akılcı bir biçimde korunması, üretim güçlerini özendirip geliştirerek ve sanayi rejiminin kurulmasını sağlayarak istihdamın korunması ve yaratılmasına olanak verir; korumanın yardımıyla ücretler istikrarlı bir düzeyde tutulur ve hammaddeler üretildikleri yerde kullanılarak sermaye ve emek kaybı önlenir; son olarak, bir ülkeye ekeonomik güç ve bağımsızlık kazandırmanın en kesin yolu onun kendi iç pazarı üzerinde egemenlik kurmasını sağlamaktır.

 

* Bu maddenini yazılmasında [[Encyclopædia Britannica|Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition]] ve Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi'ndeki ''Korumacılık'' maddelerinden yararlanılmıştır.

* Ekonomi Ansiklopedisi, Milliyet Yayınları.

 

{{reflist}}

 

{{Ticaret}}

 

[[Kategori:Uluslararası ticaret]]

[[be:Пратэкцыянізм]]

[[be-x-old:Пратэкцыянізм]]

[[bg:Протекционизъм]]

[[ca:Proteccionisme]]

[[cs:Protekcionismus]]

[[en:Protectionism]]

[[es:Proteccionismo]]

[[fr:Protectionnisme]]

[[hi:संरक्षणवाद]]

[[hr:Protekcionizam]]

[[it:Protezionismo]]

[[kn:ಆರ್ಥಿಕ ರಕ್ಷಣಾ ನೀತಿ]]

[[lt:Protekcionizmas]]

[[nl:Protectionisme]]

[[no:Proteksjonisme]]

[[pl:Protekcjonizm]]

[[pt:Protecionismo]]

[[ru:Протекционизм]]

[[sq:Proteksionizmi]]

[[sv:Protektionism]]

[[ta:பாதுகாப்புவாதம்]]

[[tt:Ximäyäçelek]]

[[uk:Протекціонізм]]

[[vi:Bảo hộ mậu dịch]]