Vikipedi

Gram boyama: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
MastiBot (mesaj | katkılar)
24.830 değişiklik
k Bot değişikliği Değiştiriliyor: ro:Colorație Gram
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.111.605 değişiklik
k Bot: Kozmetik değişiklikler
1. satır:
{{Diğer anlamı|Gram (anlam ayrım)}}
[[Dosya:Gram_Stain_Anthrax.jpg|thumb|right|300px|Beyin omur ilik sıvısı örneği içinde Gram-pozitif [[Bacillus Anthracis]] (mor çubuklar). Eğer olsalardı Gram-negatif bakteriler pembe görüneceklerdi. Diğer hücreler [[akyuvar]]dır.]]
[[Dosya:Salmonella_Typhimurium_Gram.jpg|thumb|right|300px|Gram-negatif [[Salmonella| Salmonella Typhimurium]]]]
'''Gram boyama''', [[bakteri| bakterileri]]leri [[hücre duvarı| hücre duvarlarının]] [[kimya| kimyasal]]sal ve [[fizik| fiziksel]]sel özelliklerine göre iki büyük gruba ([[Gram-pozitif]], [[Gram-negatif]]) ayırmak için kullanılan [[empirik]] bir yöntemdir.
 
Bu metodu bulan kişi, [[Danimarka| Danimarkalı]] bilim adamı [[Hans Christian Gram| Hans Christian Gram'dır]]. Bu metodu, [[1884]] yılında, pnömokoklar (Streptococcus pneumoniae) ile Klebsiella pneumoniae bakterilerini ayırt edebilmek için geliştirmiştir.
 
== Kullanım ==
=== Araştırmalarda ===
 
Gram boyama, [[bakteriyoloji]] [[laboratuvar| laboratuvarındaki]] en faydalı boyama tekniklerinden biridir. Bu teknik, bir bakteri örneğinin kimliğinin belirlenmesinde ilk aşama olan Gram-pozitif/Gram-negatif ayrımının yapılmasında kullanılır.
 
=== Tıbbi Alanda ===
 
Gram boyama, [[enfeksiyon]] şüphesi olan [[vücut sıvıları| vücut sıvılarında]]nda ve [[biyopsi]] örneklerine de uygulanır. [[Menenjit]] şüphesi olan [[Beyin omurilik sıvısı]] örneklerinde veya [[Septik artrit]] şüphesi olan [[eklem sıvısı]] örneklerinde uygulanabilen bu teknik, zamanın kısıtlı ve tedavinin acil olabileceği durumlarda, bazen günlerce beklemeye sebep olan kültür uygulamalarından çok daha çabuk sonuç verir.
 
== Yöntem ==
 
Gram boyama yapmak için hazırlanmış preparatın üzerine kristal viyole boyası damlatılıp 1 dakika beklenir ve iyot-lugol çözeltisi ile yıkanarak kristal viyole uzaklaştırılır. Preparata tekrar iyot-lugol çözeltisi damlatılarak 1 - 2 dakika bekletilip, distile su ile yıkanarak iyot-lugol çözeltisi uzaklaştırılır. Preparatın üzerine %96 'lık etil alkol veya eter – aseton çözeltisi damlatılarak 15 - 30 saniye beklenir, distile su ile yıkanır ve karşıt boya olarak safranin damlatılır ve 40 - 50 saniye bekletilir. Preparat distile su ile yıkanarak havada kendi halinde kurumaya bırakılır, preparata immersiyon yağı damlatılır ve 100 'lük objektifle incelenir. Mor renkli bakteriler Gram pozitif, pembe-kırmızı renkli bakteriler ise Gram negatif olarak değerlendirilir. Gram boyama için gerekli olan tüm çözeltiler hazır ticari kitler halinde de pazarlanmaktadır.
 
== Mekanizma ==
 
Gram-pozitif bakterilerin [[kristal viyole]]/[[iyot]] kompleksini tutma özelliğine sahip [[peptidoglikan]] yapıda hücre duvarları vardır. Hücre duvarlarının ağsı ve kat kat peptidoglikandan oluşan yapısı boya parçacıklarını tutar. Gram-negatif bakterilerin hücre duvarı ise sadece ince bir [[peptidoglikan]] katmanında oluşur ve boyaları tutamaz. Gram-negatif bakterilerde aynı zamanda [[lipid]] yapıda bir dış zar duvardır.
25. satır:
Alkol, Gram-pozitif hücre duvarının su kaybedip büzüşmesine neden olur bu yüzden boya tanecikleri moleküllerin arasına sıkışır. Gram-negatif bakterilerdeki ince olan peptidoglikan katman boya parçalarını tutamaz; alkol dış zardaki lipitleri çözünce boya dağılır, hücrenin rengi açılır. Renk açılması adımı önemlidir ve belli bir yetenek gerektirir çünkü Gram-pozitif olma kesin bir sonuç vermeyebilir. Renk açılmasının ardından birinciden farklı ikinci bir boya (safranin or fuchsin) uygulanır, bu boya rengi açılmış hücreleri boyayarak onların görünmelerini sağlar. Gram pozitifler birinci boyayla mora boyandıkları için ikinci boya onların rengini etkilemez, ama Gram negatif olanlar pembe-kırmızı olurlar.
 
Genellikle (istisnalar mevcuttur), Gram-negatif bakteriler hastalık yapıcı kuvvetleri açısından daha tehlikelidirler. Gram-negatiflerin dış zarlarının üstünde, [[antikor| antikorların]] bağlanmasını engelleyen bir sümük tabakaları vardır. Bakterinin dışında [[kapsül]] bulunması da hastalık yapıcı etkinliğini arttıran (virülans) faktörlerdendir. Gram-negatif bakteriler bütün bunlara ek olarak, dış zarlarında [[lipopolisakkarit]] bulunur, bu [[yangı]]<nowiki>nın</nowiki> (enflamasyonun) artmasına neden olan bir [[endotoksin]]dir. Yangı o derece şiddetli olabilir ki [[septik şok]] meydana gelebilir. Gram-pozitiflerin ise hücre duvarlarını koruyan dış zarları yoktur ve vücudun ürettiği [[lizozim]] [[enzim| enzimi]]i çıplak peptidoglikan katmanlarına zarar vererek bakteriyi imha eder. Gram-pozitifler bu özellikleri yüzünden [[penisilin]] gibi [[beta-laktam]] antibiyotiklere daha duyarlıdırlar.
 
== Bakınız ==
* [[Gram-pozitif]]
* [[Gram-negatif]]
 
== Kaynakça ==
* {{kaynak wiki
|dil=İngilizce
|madde=Gram Stain
38. satır:
|url=http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Gram_staining&oldid=81405439
}}
* [http://en.wikibooks.org/w/index.php?title=School_science/Gram_staining&oldid=575363 İngilizce WikiBooks'un '''School science/Gram staining''' sayfasının 5.9.2006 tarihli sürümü]
 
[[Kategori:Gram boyama|*]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Gram_boyama" sayfasından alınmıştır