Gayrimüslim: Revizyonlar arasındaki fark

'''Gayrimüslim''' ([[Osmanlı Türkçesi]]: غيرالمسلم) "[[Müslüman]] olmayan" demektir. [[Osmanlı Devleti]] ve [[Türkiye Cumhuriyeti]] vatandaşı olan [[Hristiyan]] ve [[Yahudi]] gibi Müslüman olmayan halkları belirtmek için kullanılır.

 

Osmanlı Devletinin geleneksel düzeninde gayrımüslim toplulukları ''millet-i mahkûme'' (egemenlik altına alınan millet) veya ''[[zimmî]]'' (zimmet altında bulunan) olarak adlandırılırdı. Fetih sonucunda İslam egemenliği altına giren bu toplumların askerlik yapması ve kamu yönetimine katılması (birtakım marjinal istisnalarla) yasaktı. Buna karşılık belirli sınırlar içinde kalmak şartıyla inanç ve ibadet özgürlükleri devlet tarafından güvence altına alınır, can ve mal güvenlikleri korunurdu. Sadece gayrımüslimlerin ödediği iki İslami vergi olan [[haraç]] ve [[cizye]], Osmanlı maliyesinin en önemli gelir kaynakları arasında idi.

 

[[Millet sistemi]] uyarınca gayrımüslim Osmanlı tebaası [[Rum]], [[Ermeniler|Ermeni]] ve [[Yahudi]] olmak üzere üç millet (''milel-i selase'') altında örgütlenmişti. Her üç millet dini liderleri tarafından temsil edilir ve yönetilirdi. Sırplar, Bulgarlar, Süryaniler gibi çeşitli alt gruplar bu üç millet içerisinde yer alırdı. Mesela [[Sırplar]] ve [[Bulgarlar]] "Rum", [[Süryaniler]] ise "Ermeni" sayılırdı.

 

[[1839]]'da ilan edilen [[Tanzimat Fermanı]] Osmanlı yönetim felsefesine önemli değişiklikler getirdi. Bu fermanla müslim ve gayrımüslimlerin vatandaşlık hak ve ödevleri bakımından eşit olduğu ilan edildi. Ancak eşitlik ilkesi pratikte belli bir ölçünün ötesinde hayata geçirilemedi.

 

Gayrımüslimler ilk kez [[1912]] [[Balkan Savaşı]]'nda kitlesel olarak askere alındılar ve [[Osmanlı]] Ordusunda er, erbaş, assubay ve küçük rütbeli subay olarak hizmet verdiler.

 

 

{{Kaynaksız}}

Günümüzde azınlıklara yönelik ayrımcı uygulamalar bazı alanda yumuşamış veya kalkmıştır{{kaynak göster}}. Bazı [[Yargıtay]] kararlarında gayrımüslim TC vatandaşları "yabancı" olarak sınıflandırılarak mülk edinme ve örgütlenme haklarına sınırlamalar getirilmiştir{{kaynak göster}}.

 

* [[Azınlık]]