15-16 Haziran olayları: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
15-16 Haziran Olayları maddesiyle tek başlık altında toplandı. |
15-16 Haziran İşçi Direnişi maddesi ile tek sayfada birleştirildi |
||
1. satır:
{{Geçmiş birleştir|15-16 Haziran İşçi Direnişi}}
'''15-16 Haziran Olayları''', 15-[[16 Haziran]] [[1970]]'te başlayan ve yayılan, [[Türkiye]] tarihindeki en büyük işçi eylemlerinden biri
[[1970]]'te, çalışma yaşamını ve temel sendikalar mevzuatını düzenleyen 274 sayılı İş Yasası ile 275 sayılı Sendikalar Yasası'nda değişiklik yapan tasarı, [[Adalet Partisi]] ve [[Cumhuriyet Halk Partisi]]'nin işbirliğiyle önce Millet Meclisi ardından Senato'dan geçirildi.Yapılan değişiklik, işçilerin sendika seçme özgürlüğünü önemli ölçüde kısıtlamakta, sendika değiştirmeyi güçleştirmekteydi.Yasa taslağı [[11 Haziran]] [[1970]]'te cumhurbaşkanı [[Cevdet Sunay]]'ın onaylamasıyla yürürlüğe girdi.
▲15-16 Haziran 1970'te başlayan ve yayılan, Türkiye tarihindeki en büyük işçi eylemlerinden biri.Türkiye tarihindeki ilk işçi ayaklanması olması özelliğini taşımaktadır.
Kanunlaşan tasarı esas olarak [[Türk-İş]]'ten [[DİSK]]'e işçi akışını önlemeyi amaçlamaktaydı.[[DİSK]] ve bağlı sendikalar yeni yasaya tepki gösterdiler.[[Türkiye İşçi Partisi]] ise sözkonusu yasa değişikliklerini [[Anayasa Mahkemesi]]'ne götüreceğini açıkladı ve iptal davası açtı.
[[DİSK]]'li sendikacıların ve yöneticilerin tepkileri, [[15 Haziran]] [[1970]] sabahı, [[İstanbul]]'un belli başlı merkezlerine doğru yürüyüşe geçmeleriyle yeni bir evreye girdi.Son
▲[[DİSK]]'li sendikacıların ve yöneticilerin tepkileri, [[15 Haziran]] [[1970]] sabahı, [[İstanbul]]'un belli başlı merkezlerine doğru yürüyüşe geçmeleriyle yeni bir evreye girdi.Son bir buçuk yıldır bazı büyük fabrikalarda çeşitli işçi hareketleri ve direnişleri sürmekte olduğundan birçok fabrikada ve işçi semtinde gerginlik artmıştı.15 Haziran 1970'te patlak veren olaylar da bir nevi dışavurum oldu.Kentin Anadolu yakasında başlayan yürüyüş [[Kartal, İstanbul|Kartal]] İlçesi'nden yürüyüşe katılan işçilerle Ankara Asfaltı [[E-5 karayolu]] boyunca ilerlerken, kendilerine başka fabrikalardan da katılanlar oldu.[[Göztepe]] dolaylarında, Otosan Fabrikası işçileri ile DMO işçileri de onlara katıldı ve yürüyüş saat 17:00'ye kadar sürdü.Bir başka yürüyüş kolu da [[Beykoz]] ve [[Paşabahçe]]'den [[Üsküdar]]'a doğru oluştu.[[16 Haziran]]'da ise [[Gebze]]'den başlayan işçi yürüyüşü, Kartal'dan katılan işçilerle birleşerek [[Bağdat Caddesi]] üzerinden Kadıköy İskele Meydanı'na kadar ulaştı.
Avrupa Yakası'nda ise [[15 Haziran]] [[1970]]'te, [[Bakırköy]] - [[Topkapı]] - [[Sağmalcılar]] güzergahında yürüyüş yapıldı.[[16 Haziran]]'da da, kentin Topkapı dışındaki kesimlerinden gelen kollar birleşip, [[Aksaray]] üzerinen önce [[Sultanahmet]]'e, oradan [[Cağaloğlu]] ve vilayetten (valilik) geçip [[Eminönü]]'ne geldiler.Valilik [[Haliç]] üzerine yer alan o zamanki iki köprüyü de açtırarak, eylemcilerin [[Beyoğlu]] tarafına geçmesini engelledi.[[Levent]] ve [[Beyoğlu]]'nda da küçük yürüyüş kolları oluşmuştu.
Satır 13 ⟶ 12:
Gösterilere pekçok fabrikadan 75,000 dolaylarında işçi katıldı.Gösterilen tepki esas olarak [[DİSK]] üyesi işçilerden geldiği halde, yürüyüşlere çok sayıda [[Türk-İş]] işçisi de toplu halde katıldı.Olayların birinci günü akşamı [[Bakanlar Kurulu]] 60 günlük bir [[sıkıyönetim]] ilan etti.DİSK ve bağlı sendikaların yöneticilerinin pek çoğu sıkıyönetim mahkemelerince tutuklandılar ve yargılandılar.[[Kadıköy]]'de meydana gelen olaylarda 2 işçi, 1 polis ve 1 esnaf yaşamını yitirdi.[[16 Haziran]]'da [[Ankara]], [[Adana]], [[Bursa]] ve [[İzmir]]'de de küçük çaplı olaylar yaşandı.
Olayların ardından [[CHP]] Genel Sekreteri [[Bülent Ecevit]], Genel Başkan [[İsmet İnönü]] ile birlikte partisi adına, [[Türkiye İşçi Partisi|TİP]]'den ayrı olarak [[Anayasa Mahkemesi]]'ne başvurdu.Anayasa Mahkemesi, yasa değişikliği konusunda açılmış olan davaları daha sonra karar bağlayarak, söz konusu yasa değişikliklerini iptal etti.
==Mirası==
Satır 44 ⟶ 18:
== 15-16 Haziran Ruhuyla Geleceğimizi Kurmaya ==
"15-16 Haziran direnişinin yıldönümünde 2003 yılından beri ""15-16 Haziran Ruhuyla Geleceğimizi Kurmaya" şiarıyla bir organizasyon düzenlenmektedir. Her yıl yapılan organizasyona bugüne kadar aralarında Bugüne kadar aralarında Kazım Koyuncu, Ali Asker, Hilmi Yarayıcı, Kardeş Türküler, Sabahat Akkiraz gibi pek çok sanatçı ve grubun sahne aldığı etkinliklere 100’e yakın sanatçı ve 10 binden fazla izleyici katılmıştır. Düzenleyen Kurumlar: AKA-DER (Anadolu Kültür Araştırma Derneği), İşçi Gazetesi, İşçi Evi Derneği, Kaldıraç, Özgür Lise, Özgür Eğitim Platformu
==Kaynakça==
Satır 59 ⟶ 24:
==Dış bağlantılar==
*[http://www.15-16haziran.org etkinlikler ve direnişe ilişkin fotoğraf, haberler ve duyurular]
*http://www.genchayat.evrensel.net/haber.php?haber_id=742
| |||