Türkiye'deki siyasi partiler listesi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
1. satır:
'''Türkiye'deki yasal olarak faaliyet gösteren aktif siyasi partiler'''in listesidir.
Türkiye'de faal parti sayısı her yıl değişkenlik arz etmektedir. Bir yıl içinde birçok parti kurulurken, bazıları da çeşitli nedenlerle siyasi arenadan çekilmektedir. Faal parti sayı çeltiğini İçişleri Bakanlığı tutmaktadır. Zira, her parti kuruluşu sırasında İçişleri Bakanlığı'na dilekçe verir ve [[İçişleri Bakanlığı]] partilerin kongrelerini yapıp yapmadığını ve sürekliliğini takip eder. Ocak 2009 tarihi itibarıyla 56 parti faal durumda bulunmaktadır<ref name="hurr">http://www.hurriyet.com.tr/gundem/9299112.asp?top=1</ref>.
Faal (aktif) olmaktan kasıt, siyasi düşüncelerini ortaya koymaya devam eden ve olağan toplantılarını yapan parti anlamındadır. Bunun yanında bu partilerin seçime girebilmesi için yasalara göre, [[41]] [[il]]de örgütlenmesi gerekmektedir. Ancak faal olan partilerin birçoğu bu yeter sayıya sahip de değildir. Bazıları da ''"tabela partisi"'' olarak nitelendirilen pek bir aktivite bulunmayan partilerdir. Bunun yanında ''"küçük parti"'' olarak tanımlanan ama siyasi arenada etkili olan partiler de mevcuttur.
==Takvimsel bakış==
TBMM'nin listesine göre pek çok parti siyasi arenadan gelip geçmiştir<ref name="mec">http://www.tbmm.gov.tr/partiler/partiler.htm</ref>. Türkiye'de 1980 sonrası dönem değerlendirildiğinde siyasi yelpazenin farklı noktalarında çeşitli zamanlarda yüze yakın parti kurulmuştur. Bunlardan sadece bir kısmı uzun soluk yakalayabilmiştir.
21. yüzyılın başlarında Türk siyasi hayatında birçoğu yeni faaliyete girmiş 41 parti aktif durumdaydı (Eylül 2001'de<ref name="mec" />). Şubat 2002'de pekçoğundan kamuoyunun bile haberdar olmadığı 42 parti faal durumdaydı<ref>http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=2192920</ref>. Mayıs 2002'de kayıtlara göre, toplam 45 parti işbaşında görünmekteydi<ref>Milliyet, http://www.milliyet.com.tr/2002/05/24/son/sontur08.html</ref>. Kasım 2002 seçimlerinden önce Türkiye'de 50 yasal parti bulunmaktaydı<ref name="mec" />. Eylül 2003'te bu sayı 49'a düştü. Şubat 2004'te 51 olan bu sayı; Nisan 2004'te bazı partilerin kapanması (örn; maddi durum nedeniyle fesih, olağan toplantıların yapılmaması nedeniyle fesih gibi) ve bazı yeni partilerin açılması ile bu sayı 52'ye çıktı.
Nisan 2007'ye gelindiğinde, faal parti sayısı [[55]]'e çıkmıştı<ref name="mec" />. Temmuz 2007 seçimi öncesi 57 parti, aktif olarak görünmekteydi. Aralık 2008'de bu sayı 61'e çıkmıştır <ref>http://123haber.blogspot.com/2008_11_01_archive.html</ref>. Ocak 2009 itibarıyla, bazı partilerin kapanmasıyla [[56]] parti faal durumdadır <ref name="hurr" />. Haziran 2009'a göre 61 parti vardır<ref>http://www.sabah.com.tr/Siyaset/2009/05/25/abdullatif_sener_parti_kurdu</ref>. ANAP'ın kapanmasıyla 60'a düşmüştür. Kasım 2009'da BAP ve DSHP'nin kurulmasıyla parti sayısı tekrar 62'ye yükselmiş ancak AP'nin kapanmasıyla 61'e düşmüştür. [[11 Aralık]] [[2009]]'da [[DTP]]'nin [[Anayasa Mahkemesi]] tarafından kapatılması ile parti sayısı tekrar 60'a düşmüştür. İki yeni partinin kurulmasıyla Mart 2010'la birlikte 62 parti faal konumdadır.
Partilerin kuruluş tarihlerine göre faal siyasi parti listesi şöyledir:
<!--BU MADDEDE SİYASİ PARTİ LOGOLARININ KULLANILMASI VP:AK KURALLARINA AYKIRIDIR. LÜTFEN LOGO EKLEMEYİNİZ.-->
{| class="wikitable"
|- bgcolor="#ececec"
|'''Parti Adı''' || '''Kısaltma''' || '''Kuruluş Tarihi''' || '''Genel Başkanı''' || '''Notlar/Son Durum'''
|-
|[[Cumhuriyet Halk Partisi (1923)|Cumhuriyet Halk Partisi]] || CHP || 1923 || [[Kemal Kılıçdaroğlu]] || 2007 Genel seçimlerinde % 20.88, 2009 Yerel seçimlerinde % 23.11 oranında oy almıştır.
|-
|[[Demokrat Parti (2007)|Demokrat Parti]] || DP|| 1983 || [[Hüsamettin Cindoruk]] || 1983 yılında kurulan Doğru Yol Partisi adını değiştirerek Demokrat Parti adını almıştır. 2009 yılında Anavatan Partisi de bu partiye katılmıştır<br>
2007 Genel seçimlerinde % 5.41, 2009 Yerel seçimlerinde % 3.41 oranında oy almıştır.
|-
|[[Milliyetçi Hareket Partisi (1993)|Milliyetçi Hareket Partisi]] || MHP || 1983 || [[Devlet Bahçeli]] || 1983 yılında kurulan [[Milliyetçi Çalışma Partisi]], 1993 adını değiştirerek Milliyetçi Hareket Partisi adını almıştır.
2007 Genel seçimlerinde % 14.27, 2009 Yerel seçimlerinde % 16.07 oranında oy almıştır.
|-
|[[Demokratik Sol Parti]] || DSP|| 1985 || [[Masum Türker]] || 2007 Genel seçimlerine CHP altında girmiş, 2009 Yerel seçimlerinde % 2.75 oranında oy almıştır.
|-
|[[İşçi Partisi (Türkiye)|İşçi Partisi]] || İP || 1992 || [[Doğu Perinçek]] || 2007 Genel seçimlerinde % 0.36, 2009 Yerel seçimlerinde % 0.27 oranında oy almıştır.
|-
|[[Millet Partisi (1992)|Millet Partisi]] || MİLLET || 1992 || [[Aykut Edibali]] || 2007 Genel seçimlerine yeterli koşulları sağlayamadığından katılamamış, 2009 Yerel seçimlerinde % 0.09 oranında oy almıştır.
|-
|[[Genç Parti]] || GP || 2002 || [[Cem Cengiz Uzan]] || 1992 yılında kurulan [[Yeniden Doğuş Partisi]] adını değiştirerek Genç Parti adını almıştır.<br>
2007 Genel seçimlerinde % 3.03 oranında oy almış, 2009 Yerel seçimlerine katılma yeterliliğine sahip olduğu halde katılmamıştır.
|-
|[[Türkiye Sosyalist İşçi Partisi]] || TSİP || 1993 || [[Ali Öner]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime katılmamıştır.
|-
|[[Büyük Birlik Partisi]] || BBP || 1993 || [[Yalçın Topçu]] || 2007 Genel seçimlerine bağımsız adaylarla katılmış, 2009 Yerel seçimlerinde % 2.22 oranında oy almıştır.
|-
|[[Liberal Demokrat Parti (Türkiye)|Liberal Demokrat Parti]] || LDP || 1994 || [[Cem Toker]] || 2007 Genel seçimlerinde % 0.10, 2009 Yerel seçimlerinde % 0.02 oranında oy almıştır.
|-
|[[Büyük Adalet Partisi]] || BAP || 1995 || [[Mehmet Beşir Bilgiç]] || Adalet Partisi isminin tescil edilmesi ve saklanması için açılmış bir partidir.<br>
Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Hiçbir seçime katılmamıştır.
|-
|[[Emek Partisi]] || EMEP || 1996 || [[Levent Tüzel]] || 2007 Genel seçimlerine bağımsız adaylarla katılmış, 2009 Yerel seçimlerinde % 0.11 oranında oy almıştır.
|-
|[[Özgürlük ve Dayanışma Partisi]] || ÖDP || 1996 || [[Alper Taş]] || 2007 Genel seçimlerinde % 0.15, 2009 Yerel seçimlerinde % 0.15 oranında oy almıştır.
|-
|[[Devrimci Sosyalist İşçi Partisi]] || DSİP || 1997 || [[Şevket Doğan Tarkan]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Hiçbir seçime katılmamıştır.
|-
|[[Alternatif Parti]] || ALPARTİ || 1998 || [[İlker Bircan]] || 1998 yılında kurulan [[Ulusal Birlik Partisi (Türkiye)|Ulusal Birlik Partisi]] 2008 yılında adını değiştirerek Alternatif Parti adını almıştır.
Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Hiçbir seçime katılmamıştır.
|-
|[[Aydınlık Türkiye Partisi]] || ATP || 1998 || [[Oktay Öztürk]] || 2007 Genel seçimlerinde % 0.28 oranında oy alırken, 2009 Yerel seçimlerine yeterli şartları sağlayamadığından katılamamıştır.
|-
|[[Demokrat Halk Partisi]] || DHP || 1999 || [[Mahmut İhsan Özgen]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Gönül Birliği Yeşiller Partisi]] || GBYP || 2000 || [[Eşref Yazıcıoğlu]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Eşitlik Partisi]] || EP || 2001 || [[Bektaş Çelebi]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Saadet Partisi]] || SAADET || 2001 || [[Numan Kurtulmuş]] || 2007 Genel seçimlerinde % 2.34, 2009 Yerel seçimlerinde % 5.16 oranında oy almıştır.
|-
|[[Adalet ve Kalkınma Partisi]] || AK PARTİ || 2001 || [[Recep Tayyip Erdoğan]] || Şu an hükümet olan partidir.<br>
2007 Genel seçimlerinde % 46.58, 2009 Yerel seçimlerinde % 38.83 oranında oy almıştır.
|-
|[[Lider Türkiye Partisi]] || LTP || 2001 || [[Mustafa Özman]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Bağımsız Türkiye Partisi]] || BTP || 2001 || [[Haydar Baş]] || 2007 Genel seçimlerinde % 0.51, 2009 Yerel seçimlerinde % 0.38 oranında oy almıştır.
|-
|[[Türkiye Komünist Partisi (2001)|Türkiye Komünist Partisi]] || TKP || 2001 || [[Erkan Baş]] || 1992 yılında kurulan [[Sosyalist İktidar Partisi]] ile 2000 yılında kurulan Komünist Parti'nin birleşmesiyle kurulmuştur.<br>
2007 Genel seçimlerinde % 0.23, 2009 Yerel seçimlerinde % 0.18 oranında oy almıştır.
|-
|[[Sosyal Demokrat Parti]] || SODEM || 2001 || [[Nihat Demir]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Yurt Partisi]] || YP || 2002 || [[Saadettin Tantan]] || 2007 Genel seçimlerinde % 0.93 oranında oy almış, 2009 Yerel seçimlerine katılmak için yeterli şartı sağlayamamıştır.
|-
|[[Hak ve Özgürlükler Partisi]] || HAKPAR || 2002 || [[Bayram Bozyel]] || 2007 Genel seçimlerine katılmak için yeterli şartı sağlayamamış, 2009 Yerel seçimlerinde % 0.06 oranında oy almıştır.
|-
|[[Milli Egemenlik Partisi]] || MEP || 2002 || [[Cevdet Anaçoğlu]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Bağımsız Cumhuriyet Partisi]] || BCP || 2002 || [[Mümtaz Soysal]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Hiçbir seçime katılmamıştır.
|-
|[[Sosyalist Demokrasi Partisi]] || SDP || 2002 || [[Rıdvan Turan]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Sağduyu Partisi]] || SADP || 2002 || [[Mehmet Yücel Ağargün]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Ayyıldız Partisi]] || AYYILDIZ || 2003 || [[Serap Gülhan]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Emekçi Hareket Partisi]] || EHP || 2004 || [[Hakan Öztürk]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Milli Demokrat Halkın Partisi]] || MDHP || 2004 || [[Yusuf Erikel]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Bizim Parti]] || BİZİM PARTİ|| 2004 || [[Ahmet Yılmaz]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Halkın Yükselişi Partisi]] || HYP || 2004 || [[Yaşar Nuri Öztürk]] || 2007 Genel seçimlerinde % 0.51, 2009 Yerel seçimlerinde %0.01 oranında oy almıştır.
|-
|[[Halkın Kurtuluş Partisi]] || HKP || 2005 || [[Nurullah Ankut]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Çağdaş Türkiye Partisi]] || ÇAĞDAŞ || 2005 || [[Metin Bozkurt]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Müdafaai Hukuk Hareketi Partisi]] || MHHP || 2006 || [[Kadir Kartal]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[İşçi Kardeşliği Partisi]]|| İKP || 2006 || [[Zeki Kılıçaslan]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Türkiye Müdafaa-i Hukuk Partisi]] || TMHP || 2006 || [[Mahmut Yılbaş]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Güçlü Türkiye Partisi]] || GTP || 2007 || [[Tuna Bekleviç]] || 2007 Genel seçimlerine bağımsız adaylarla katılmış, 2009 Yerel seçimlerine katılma hakkını sağlayamamıştır.
|-
|[[Katılımcı Demokrasi Partisi]] || KADEP || 2007 || [[Şerafettin Elçi]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Yüce Diriliş Partisi]] || YÜCEDİRİLİP || 2007 || [[Sezai Karakoç]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Vatanseverler Partisi]] || VP || 2007 || [[Mehmet Refik Yücel]] || 5 Mart 2007'de kurulmuştur. 23 Nisan 2007'de gerçekleştirilen 1.Büyük Kongre'sinde Mehmet Refik Yücel tekrar genel başkanlığa seçilmiştir. Temmuz ayına alınan 2007 Genel Seçimlerine, yasa gereği 6 ayını tamamlamamış bir parti olması nedeniyle katılamamıştır. Daha sonraki 2009 Yerel seçimlerine katılma şartını da sağlayamamıştır.
|-
|[[Doğru Yol Partisi (2007)|Doğru Yol Partisi]] || DYP || 2007 || [[Çetin Özaçıkgöz]] || DYP'nin Demokrat Partiye dönüşmesiyle yeniden açılan Parti.<br>
Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Sevgi ve Dayanışma Partisi]] || SEVDAY || 2007 || [[Yavuz Uysallı]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Devrimci İşçi Partisi]] || DİP|| 2007 || [[Süheyla Ece Ertan]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Türkiye Özürlüler Partisi]] || TÖP || 2007 || [[Rafet Türkmen]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Ebedi Nizam Partisi]] || ENP || 2007 || [[Seyfettin Koçan]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Hak ve Eşitlik Partisi]] || HEPAR || 2008 || [[Osman Pamukoğlu]] || 4 Eylül 2008'de kurulmuştur. 24 Ocak 2009'da Ankara Atatürk Spor Salonunda gerçekleştirilen 1.Büyük Kongre'de Osman Pamukoğlu tekrar genel başkanlığa seçilmiştir. 29 Mart 2009 Yerel Seçimlerine yasa gereği kurulalı henüz 6 aylık bir parti olduğu için katılamamış ve hiçbir parti veya bağımsız adayı desteklememiştir. Eylül 2009 itibariyle 52 ilde ve 200'ün üzerinde ilçede teşkilatlanmasını tamamlamıştır ve genel seçimlere girebilecek teşkilatlanmayı yapmıştır.
|-
|[[Barış ve Demokrasi Partisi]] || BDP || 2008|| Demir Çelik || 2007 Genel seçimleri sonrası kurulmuş, 2009 Yerel seçimlerinde %0.01 oranında oy almıştır.
|-
|[[Yeşiller Partisi]] || Yeşiller || 2008 || [[Bilge Contepe]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Sosyalist Parti (Türkiye, 2008)|İşçilerin Sosyalist Partisi]] || SP || 2008 || [[Sevim Belli]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Hak ve Hakikat Partisi]] || HAKPARTİ || 2008 || [[Dursun Güneş]] || Seçimlere katılma yeterliliğine sahip değildir. Bu yüzden; Herhangi bir seçime girmemiştir.
|-
|[[Yeni Parti (2008)|Yeni Parti]] || YeniParti || 2008 || [[Tuncay Özkan]] || 20 Temmuz 2009'da 50'nin üzerinde ilde örgütlenerek seçime girme yeterliliğine ulaşmıştır.
|-
|[[Türkiye Partisi]] || TP || 2009 || [[Abdüllatif Şener]] || Kuruluş tarihi 25.05.2009'dur. Bu yüzden; Herhangi bir seçim görmemiştir.
|-
|[[Ulusal Parti (Diğeri)]] || UP || 2009 || [[Mustafa Özdemir]] || Kuruluş tarihi Mart 2009'dur. Türk gençleri tarafından kurulmuştur. Ancak daha dilekçe verememiştir. İsminin Gökçe Fırat Çulhaoğlu'nun kurduğu Ulusal Parti 2 ile aynı olduğundan dolayı iki taraf arasında anlaşmazlık mevcuttur.
|-
|[[Büyük Anavatan Partisi]] || ANAP || 2009 || [[Emanullah Gündüz]] || Kuruluş tarihi 16.11.2009'dur. Bu yüzden; Herhangi bir seçim görmemiştir. Üniversite öğrencileri tarafından kurulmuştur <ref>http://www.milliyet.com.tr/Siyaset/SonDakika.aspx?aType=SonDakika&ArticleID=1163515&Date=18.11.2009&Kategori=siyaset&b=Universite%20ogrencisi%20Buyuk%20Anavatan%20isimli%20parti%20kurdu</ref>.
|-
|[[Demokratik Sol Halk Partisi]] || DSHP || 2009 || [[Rahşan Ecevit]] || Kuruluş tarihi 25.11.2009'dur. Bu yüzden; Herhangi bir seçim görmemiştir. DSP Eski Genel Başkanı Rahşan Ecevit tarafından kurulmuştur.
|-
|[[Eşitlik ve Demokrasi Partisi]] || EDP || 2010 || [[Ziya Halis]] || 2002 yılında kurulan [[Sosyaldemokrat Halk Partisi]] bu partiye katılmıştır.
|-
|[[Milliyetçi ve Muhafazakar Parti]] || MMP || 2010 || [[Ahmet Reyiz Yılmaz]] ||
|-
|[[Ulusal Parti]] || ULUSAL || 2010 || [[Gökçe Fırat Çulhaoğlu]] || 15 Mart 2010 tarihinde kurulmuştur. Bu yüzden; Hiçbir seçim görmemiştir.
|-
|}
== Eleştiri yazıları ==
*[http://www.turkishgazete.com/Yazarlar/cat.asp?iCat=686&iChannel=20&nChannel=Yazarlar/ Eleştiri Yazısı: Parti Zamanı]
*[http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=21929/ Eleştiri Haberi]
==Kaynakça==
{{kaynakça}}
*İçişleri Bakanlığı'nın sitesinde faal siyasi partilerle ilgili bir bölüm bulunmamaktadır.
{{Türkiye Cumhuriyeti}}
==Dış bağlantılar==
*[http://yenisafak.com.tr/ 17 Haziran 2001 tarihli faal siyasi partiler haberi]
*[http://74.125.77.132/search?q=cache:Ftje6PACfMQJ:www.anayasa.gov.tr/images/loaded/pdf_dosyalari/veri-istatistik/yargisal/siyasi_partiler.doc+alternatif+parti&hl=tr&ct=clnk&cd=1&gl=tr/ 2007 yılına kadar Anayasa Mahkemesi verileri]
*[http://www.tbmm.gov.tr/partiler/partiler.htm Siyasi Partiler Listesi, TBMM'nin 2007 yılına kadar verileri]
*[http://www.hurriyet.com.tr/gundem/6350612.asp?gid=48/ Nisan 2007'de 55 faal siyasi parti vardı.]
*[http://123haber.blogspot.com/2008_11_01_archive.html/ Aralık 2008'de 61 faal siyasi parti vardı. Tüm gazetelerde yer almış bir haberdir.]
*[http://www.hurriyet.com.tr/gundem/9299112.asp?top=1 Ocak 2009'da 56 faal siyasi parti olduğu belirtiliyor.]
[[Kategori:Türkiye'deki faal siyasi partiler|#]]
[[en:List of political parties in Turkey]]
| |||