İcma: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Luckas-bot (mesaj | katkılar) k Bot değişikliği Ekleniyor: ca:Ijmà |
Fatma müif (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
||
2. satır:
'''İcmâ' ''' ([[Arapça]]: '''إجماع'''), bir [[İslam hukuku]] terimi.
İcmâ' [[İslam hukuku]]na göre, herhangi bir çağ veya dönemde yaşamış İslam bilgini ve müçtehidlerin Kitap ([[Kur'an]]), [[Sünnet]] ve bazı mezheplere göre [[kıyas]]ın delillerinden birine dayanarak, [[şeriat]]ın ([[İslam]]i hükümlerin) bir meselesi konusunda aynı hükmü vermeleri, aynı hükümde birleşmeleridir.
İslam bilginlerinin üzerinde ittifak ettikleri deliller dörttür bunlar(1):
1. Kitap (Kuran)
2. Sünnet (Hz.Muhammed’in söz, fiil, takrirleri)
3. İcmâ
4. Kıyas
Bir hükmü öğrenmek isteyen kimse için, bu deliller arasında Kitap (Kuran) ilk delil,baş vurulacak ilk kaynaktır.Eğer karşılaşılan meselenin hükmü burada bulunursa, başka delile yönelmez.Burada çözümü bulamadığı takdirde, sırasıyla sünnet ,İcmâ, kıyasa baş vurur.Yani İslam hukukunun dört ana kaynağından üçüncüsünü oluşturan İcmâ diğer dört kaynak gibi vacibu’l-ittiba (uyulması şart)dır. (1)
'''İcmâ'nın sözlük anlamı'''
İcmâ sözlükte ”birleştirmek, derleyip toparlamak, bir işi sağlam yapmak, azmetmek, bir konuda fikir birliği etmek” gibi anlamlara gelir.(2)
'''İcmâ'nın terim anlamı'''
İcmânın dini literatürde kazandığı terim anlamı kelimenin sözlük anlamından bağımsız değildir.
Bu bağlamda fıkıh usulün de İcmâ, “Hz. Muhammed(s.a.) ümmetinden olan müctehidlerin, Hz. Peygamber’ in vefatından sonraki herhangi bir devirde, dini bir meselenin hükmü üzerinde fikir birliği etmeleri” şeklin de tanımlanır.(1,2)
'''Kur'an-ı Kerim'de icmâ'''
İcmâ kelimesi Kuran da yer almamakla birlikte bu sözcükten türetilmiş kelimeler dört yerde sözlük manasıyla geçer bunlar: Yunus 10/71; Yusuf 12/15, 102; Tâhâ 20/64
İcmâ kelimesinin hadislerdeki kullanımı daha çok “niyet etme” anlamındadır.(2)
İcmanın gerçekleşmesinin şartları vardır bunlar(2):
1. Fikir birliği edenler müctehid olmalıdır.
2. Bütün müctehidlerin fikir birliği etmiş olması gerekir.
3. Müctehidlerin Hz. Muhammed(s.a.)’ in ümmetinden olmaları gerekir.
4. İcmâ Hz. Peygamber’ in vefatından sonra meydana gelmelidir.
5. İcmâ konusu, bir meselenin dini hükmüne dair olmalıdır.
İcmanın iki çeşidi vardır bunlar(2):
1. '''Sarih icmâ:''' Herhangi bir zamanda bütün müctehidlerin bir meselenin hükmüne dair görüşlerini tek tek açıklaması suretiyle oluşabilir.
Mesela: ictihad ehliyetine sahip olanlar bir yerde toplanır, o mesele, hakkında hepsi aynı kanaati belirtirlerse, sarih İcmâ meydana gelmiş olur.
2. ''' Sükûti icmâ:''' Herhangi bir meselede bir veya birkaç müçtehidin görüş belirttikten sonra bu görüşe muttali olan o devirdeki diğer müctehidlerin açık şekilde bir katılma veya itiraz
Beyanında bulunmaksızın sükût etmeleridir.
'''Kaynaklar: '''
1. İslam Hukuk İlminin Esasları (Usulü'l Fıkh), Prof.Dr.Zekiyyüddin Şa'ban, Tercüme: Prof.Dr.İbrahim Kafi Dönmez, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2008, sayfa:104-107.
2. Diyanet İşleri Ansiklopedisi (DİA), İCMA maddesi, sayfa:417.
{{islam-taslak}}
| |||