Theodor Herzl: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Oblomov (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Oblomov (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
4. satır:
'''Theodor Herzl''' ([[2 Mayıs]] [[1860]] – [[3 Temmuz]] [[1904]]), politik [[siyonizm]]in kurucusu, gazeteci.
 
Budapeşteli ortasınıf bir ailenin ferdidir. [[Viyana Üniversitesi]]nde hukuk eğitimi aldı. [[Avukat]] sıfatını taşısa da mesleğinin yerine [[yazar]]lık yaptı, çeşitli oyunlar yazdı. O zamanlar [[İsrail]] devleti olmadığından bir [[Yahudi]] devletinin kurulmasını tasarladı. [[Siyonizm]] üstüne kapsamlı çalışmalar yaptı. Fransa'da ortaya çıkan "[[Dreyfus Olayı"]] hem onun yaşamına hem de [[siyonizm]] fikrinin seyrine yön verdi.Yahudilerin tüm dünyada ezildiği ve acı çektiği düşüncesinden hareketle "Yahudi Devleti" ([[Judenstaat]]) adlı kitabını yayınladı ([[1896]]). 1897 yılında [[Dünya Siyonist Teşkilatı]]'nın kurulmasını ve kurulduğu İsviçre'nin [[Basel]] kentinde teşkilatın ilk kongresinin yapılmasını sağlamıştır.Kongrede "Ben bugün burada Yahudi Devleti'ni kurdum, ancak bunu yüksek sesle söylersem bütün dünya güler. Fakat beş sene içinde yada elli sene sonra bunu herkes böyle bilecektir." demiştir. Ayrıca kongrede kurulması planlanan Yahudi Devleti'nin sınırlarını da belirtmiştir. Kongre sonunda Herzl Dünya Siyonist Teşkilatı'nın başkanı seçilmiştir.
 
Teşkilatın amacına uygun olarak kutsal [[Siyon]] tepesinin bulunduğu [[Filistin]] topraklarında Yahudi Devleti'ni kurmak amacı ile önce İngilizlerle bağlantıya geçmiş, ancak Filistin topraklarının Osmanlı egemenliği altında olması çözümün adresi olarak dönemin padişahı [[II. Abdülhamid]]'i göstermiştir. Öncelikle Osmanlı ile iyi ilişkileri olması hasebiyle [[Alman]] İmparatoru [[II. Wilhelm]] ile ilişkiye geçmiş ancak umduğunu bulamamıştır. [[17 Mayıs 1901]] tarihinde Abdülhamid ile görüşmeyi başarmıştır. Görüşmede Herzl, padişaha "Yahudilerin [[vadedilmiş topraklar]]da "yurt" kurmasına izin verildiği taktirde Avrupa'daki Yahudi bankerlerin Osmanlı'nın tüm dış borçlarını ödeyeceğini" bildirir.Bu taahhüdü Abdülhamid "''Ben bir karış dahi olsa toprak satmam, zira bu vatan bana değil, milletime aittir. Milletim bu vatanı kanlarıyla mahsuldar kılmışlardır.''" cevabı ile reddetmiştir. Aslında teklif oldukça caziptir, [[Osmanlı Devleti]] [[moratoryum]] ilan etmiştir, mali açıdan çok zor durumdadır, Abdülhamid bu durumu şu sözleri ile açıklamıştır : "Kudüs taraflarından toprak satın alarak her taraftan Yahudileri oraya iskan istediler.Adeta orada bir memleket tahsis etmek isterler. Teklifleri de devletin Düyun-u Umumiyesini kamilen deruhte etmek idi. Güzel bir şey. Zira Düyun-u Umumiye birgün gelip de borçlarımızı ödemez isek, devletin maliyesini murakebeye almak gibi bir tehlike mevcuttur." Herzl, II. Abdülhamid ile ikinci görüşmesini [[4 Temmuz 1902]] tarihinde yapar ancak istekleri yeniden reddedilir. Bunun üzerine İngiltere ile yeniden ilişki kurarak sorunun çözüleceği fikrinden hareketle İngiliz Sömürgeler Bakanı [[Chamberlein]] ile görüşür. Bu görüşmeden de istediği sonucu alamayan Herzl kısa bir süre sonra Londra'ya davet edilir. Bu görüşmede "yahudi yurdu" olarak kendisine [[Uganda]] teklif edilir, ancak Teşkilat kongrede bunu reddeder. Filistin topraklarının "vadedilmiş topraklar" olması Herzl'in gözünü buraya dikmesinin nedenidir. Sorun Osmanlı iradesi ile çözümlenecektir ancak Padişah'ın, teklif ve istekleri reddetmesi Herzl'i başka yöntemler kullanmaya teşvik eder. Herzl bu planlarından birini şu şekilde açıklamıştır : "Bir tek plan aklıma geliyor. Sultan'a karşı bir kampanya açmalı, bu iş için de sürgün edilmiş prensler ve Jön Türklerle temas kurmalı." Bu plana uygun hareket edilmesini sağlayan Herzl, Padişah'ın 1908 yılında darbe ile tahtan indirilmesine "neredeyse" katkıda bulunmuştur. Uzun yıllardır Filistin'e "hac" vazifesi için giden Yahudilere uygulanan kısıtlama ve yasakların, 1908 yılında II. Meşrutiyet ile birlikte, yönetimde söz sahibi olan [[İttihat ve Terakki]] tarafından kaldırılmasını ve Yahudilerin Osmanlı Devleti izni ile Filistin'den toprak satın almalarını göremeden ölmüştür.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Theodor_Herzl" sayfasından alınmıştır