Vikipedi

Malatya: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
(Tüm bekleyen değişiklikleri göster)
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Robbot (mesaj | katkılar)
8.124 değişiklik
k Bot değişikliği Ekleniyor: tk:Malatýa (il)
1. satır:
{{dablink|Bu sayfamadde [[Malatya (il)|Malatya ilinin]]sınırları içindeki şehirtüm merkezinibölgeyi anlatmaktadırkapsamaktadır. Başlığın diğer anlamları için [[Malatya (anlam ayrım)]] sayfasına bakınızgidiniz.}}
{{KentTR il bilgi kutusu
| adil_adı = Malatya
| resmi_adharita_adı = Malatya
| diğer_adbölge = Doğu Anadolu
| yerli_adyüzölçümü = 12.313
| nüfus = 722.065<ref name="tuik">[http://tuikrapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnks=&report=turkiye_il_koy_sehir.RDF&p_il1=44&p_kod=2&desformat=html&ENVID=adnksEnv TÜİK]</ref>
| takma_ad =
| şehir_nüfusu = 462.569<ref name="tuik"/>
| slogan =
| köy_nüfusu = 259.496<ref name="tuik"/>
| görüntü = 44_malatya_panorama.JPG
| nüfus_yoğunluğu = 58,64
| görüntü_boyutu = 220px
| plaka_kodu = 44
| görüntü_açıklaması =
| alan_kodu = 422
|dot_harita = Turkey_location_map.svg
|nokta_x vali = Ulvi = 160Saran
| website = [http://www.malatya.gov.tr/ Malatya Valiliği]
|nokta_y = 58
|nokta_harita_açıklaması = Malatya'nın [[Türkiye]]'deki konumu
|nokta_harita_boyutu = 250px
| harita =
| harita_boyutu =
| harita_açıklaması=
| bayrak =
| bayrak_boyutu =
| damga =
| damga_boyutu =
| arma = Logomalatya.jpg
| arma_boyutu = 90px
| altbölüm_türü = [[Ülkeler listesi|Ülke]]
| altbölüm_adı = {{bayrak|Türkiye}} [[Türkiye]]
| altbölüm_türü2 = [[Türkiye'nin coğrafi bölgeleri|Bölge]]
| altbölüm_adı2 = [[Doğu Anadolu Bölgesi|Doğu Anadolu]]
| altbölüm_türü3 = [[Doğu Anadolu Bölgesi|Bölüm]]
| altbölüm_adı3 = [[Yukarı Fırat Bölümü|Yukarı Fırat]]
| altbölüm_türü4 = [[Türkiye'nin illeri|İl]]
| altbölüm_adı4 = [[Malatya (il)|Malatya]]
| kuruluş_tarihi =
| yönetim_dipnotlar=
| önder_türü = [[Belediye Başkanı]]
| önder adı = [[Ahmet Çakır]]
| önder_adı = [[Ahmet Çakır]]
| önder_parti = [[Ak Parti]]
| önder_türü1 = [[:Kategori:Malatya valileri|Vali]]
| önder_adı1 = [[Ulvi Saran]]
| önder_parti1 =
| yüz_ölçümü_toplam_km2 =
| yüz_ölçümü_su_km2 =
| nüfus_as_of = 2007
| nüfus_not =
| nüfus_urban =
| nüfus_toplam = 411.000
| nüfus_kent =
| nüfus_yoğunluğu_km2 =
| nüfus_yoğunluğu_urban_km2 =
| nüfus_yoğunluğu_metro_km2 =
| nüfus_metro =
| zaman_dilimi = [[Doğu Avrupa Zaman Dilimi|DAZD]]
| utc offset =
| zaman_dilimi_DST = [[Doğu Avrupa Zaman Dilimi|DAZD]]
| utc_offset = +2
| utc offset DST =
|lat_deg = 38 |lat_min = 20 |lat_hem = N
|lon_deg = 38 |lon_min = 18 |lon_hem = E
| rakım_m = 998
| rakım_max_m =
| rakım_min_m =
| posta_kodu = 44000
| alan_kodu = (+90) 422
| website = [http://www.malatya.bel.tr/ Malatya Belediyesi]
| dipnotlar =
}}
'''Malatya''', [[Türkiye]]’deki 81 ili oluşturan illerden birisidir. [[Doğu Anadolu Bölgesi]]’nin [[Yukarı Fırat Bölümü]]’nde bulunur. Bulunduğu konumda bölgenin en gelişmiş şehridir.<ref name ="vali">[http://www.malatya.gov.tr/ Malatya Valiliği sitesi]</ref> İlk olarak [[Hitit]] döneminde kurulmuştur. O günden bugüne el değiştirerek yıkılıp yeniden yapılarak günümüze kadar gelmiştir.<ref name ="vali"/>
'''Malatya''' ([[Kürtçe]]: ''Meledî''; [[Hitit Dili|Hititçe]]: ''Maldia''; [[Yunanca]]: ''Μαλάτεια, (Malateia)''; [[Ermenice]]: ''Malati'', [[Latince]]: ''Melitene''), [[Türkiye]]'nin [[Doğu Anadolu Bölgesi]]’nde bulunan [[Malatya (il)|Malatya ilinin]] merkezi olan [[şehir]]dir.
 
Malatya [[kayısı]] diyarı olarak bilinir. İlde yetişen kayısılar, dünya genelinde ünlüdür ve kayısı üretiminin % 80'ini [[Malatya Ovası]]’nda bulunan kayısı bahçeleri sağlar.<ref>[http://www.malatyaguncel.com/news_detail.php?id=22792 malatyaguncel.com Haberi]</ref>
== Tarihi ==
 
Kuruluş ve isim itibarıyla başlangıçtan zamanımıza kadar büyük bir değişikliğe uğramadan gelen [[Anadolu]] şehirlerinden birisidir. Kültepe vesikalarında "Melita" şeklinde görülen Malatya'dan Hitit vesikalarında "Maldia" olarak bahsedilmektedir. [[Asur İmparatorluğu|Asur İmparatorluk]] devri vesikalarında ise ''Meliddu, Melide, Melid, Milid, Milidia'' olarak geçmektedir. Urartu kaynaklarında ise ''Melitea'' denilmektedir. Malatya kelimesinin Hititçe "bal" anlamına gelen "Melid"den türediği anlaşılmaktadır.{{fact}} Hitit hiyeroglif kitabelerinde Malatya şehri, bir öküz başı ve ayağı ile ifade edilmektedir.
== Şehrin adı ==
Malatya'nın adı [[Kültepe]] tabletlerinde ''Melita'' olarak, [[Hitit]] tabletlerinde "Maldia" olarak geçmektedir. Malatya kelimesi [[Hititçe]] ''bal'' anlamına gelen ''Melid'' kelimesinden türetilmiştir.{{fact}}
 
Eski çağ coğrafyacılarından [[Strabon]], Malatya'yı, kesin olarak belirtmemekle birlikte, [[Komagene]] sınırında [[Kapadokya Krallığı]]’nın (M.Ö. 280-212) on valiliğinden biri olarak göstermiştir.{{fact}}
 
==Tarih==
{{anamadde|Malatya Tarihi}}
[[Hititler]] M.Ö. 2000 yıllarının başında bu bölgede hüküm sürmeye başlamışlardır.
 
M.Ö. 1750 yıllarında Kuşsara Kralı Anitta, [[Anadolu]]'yu tek bir yönetim altında toplayarak siyasi birliği sağlamış ve Malatya'yı da bu birliğe dâhil etmiştir. [[II. Murşili]], [[Muvattalli]] ve [[III. Hattuşili]] dönemlerinde Malatya, Hitit merkezine bağlı kalmıştır.
[[Asur]] Kralı Sanherib (M.Ö. 705-M.Ö. 681) döneminde Asur egemenliğine giren Malatya, daha sonra Med ve Perslerin hâkimiyetine girmiştir.
 
M.Ö. 4. yüzyılda Makedonya Kralı [[Büyük İskender|İskender]]'in Anadolu'yu ele geçirmesinden sonra, Malatya Helenistik kültürün etkisinde kalmıştır. Bu tarihten sonra Malatya sırasıyla, [[Medler]]in, [[Persler]]in, [[Roma İmparatorluğu|Romalılar]]ın, [[Bizans İmparatorluğu|Bizanslılar]]ın, [[Selçuklular]]ın egemenliği altına girmiştir.
 
===Osmanlı İmparatorluğu dönemi===
[[1515]] yılından itibaren de Osmanlı yönetimi altına giren Malatya, Harput Vilayeti’ne bağlı iken, Cumhuriyetle birlikte (20 Nisan 1924 Anayasası 89. maddesi ile) il olmuştur. İl olduktan sonraki ilk belediye başkanı, Hasanbey Caddesi'ne de ismi verilen son Osmanlı beyi Hasan Derinkök'tür.<ref>[http://www.malatya.bel.tr/eski_baskanlar.asp Malatya Belediyesi eski başkanları]</ref>
 
===Cumhuriyet dönemi===
[[Malatya]] ili [[1927]]-[[1931]] yıllarında; [[Adıyaman]], [[Kahta]], [[Arapkir]], [[Akçadağ]], [[Hekimhan]], [[Pütürge]] (Şiru) ve [[Kemaliye]] (Eğin) ilçelerinden oluşuyordu. Toplam nüfusu 258,331 olup merkez nüfusu köylerle birlikte 56,528’dir. Vali [[Mehmet Tevfik Bey]], belediye başkanı [[Mehmet Naim Karaköylü]] idi. Belediye binası [[Emir Ahmedoğlu Hanı]]’ndaydı.
 
Şehirde [[Cumhuriyet Halk Partisi]], [[Türk Ocağı]], [[Türk Hava Kurumu]], [[Kızılay]] kurumlarının birer şubesi bulunmaktaydı.<ref>T.C. Devlet Salnamesi 1926, ANKARA 1927</ref>
 
==Coğrafya ==
===Coğrafi konum===
 
{{Coğrafi konum
|Merkez = Malatya
|Kuzey = [[Sivas (il)|Sivas ]], [[Erzincan (il)|Erzincan ]]
|Kuzeybatı = [[Kayseri (il)|Kayseri]]
|Kuzeydoğu = [[Tunceli (il)|Tunceli]]
|Güney = [[Adıyaman (il)|Adıyaman]]
|Güneybatı = [[Kahramanmaraş (il)|Kahramanmaraş]]
|Güneydoğu = [[Diyarbakır (il)|Diyarbakır]]
|Batı = [[Kayseri (il)|Kayseri]], [[Kahramanmaraş (il)|Kahramanmaraş]]
|Doğu = [[Elazığ (il)|Elazığ]]
|resim =
}}
 
===Arazi Yapısı===
[[Doğu Anadolu Bölgesi]]'nin Yukarı Fırat Havzası'nda yer almaktadır. Doğuda [[Elazığ]] (98 km) ve [[Diyarbakır]] (251 km), güneyde [[Adıyaman]] (185 km), batıda [[Kahramanmaraş]] (219 km), kuzeyde [[Sivas]] (245 km) ve [[Erzincan]] (363 km) illeri ile çevrilidir.
 
İl genelinde yer alan dağların başlıcaları Malatya Dağları, Nurhak Dağları, Akçababa Dağları, Yama Dağı iken, başlıca akarsular Söğütlü Çayı, Morhamam Çayı, Kuruçay, Tohma Suyu, Sultansuyu, Sürgü Suyu, Beylerderesi, Mamıhan ve Şiro Çayı'dır.
 
Ayrıca Beydağları'nın o muazzam görüntüsü, o uzantısı şehre ayrı bir güzellik katmaktadır. İl, İç Anadolu, Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin arasında tampon bir bölge olma özelliğini de taşımaktadır.
 
Malatya ili, deprem kuşağı bakımından ikinci büyük fay kuşağında yer alır. Bölgenin dağlık ve dinamik bir yer hareketliliğine maruz kalması sonucu depremler sık sık meydana gelir. Yani kıvrımlı bir arazi şekli yaygındır. Malatya'nın deniz seviyesinden yüksekliği 960 metredir (merkez).
 
==Coğrafya==
===İklim===
Malatya ilinde karasal iklim koşulları hüküm sürer. Evvel çok çetin kış ayları yaşanıyor olsa da, Malatya'daki su potansiyeli sebebiyle son yıllarda inşa edilen barajlar il genelinde iklimi fazlaca yumuşatmıştır.
{{İklim bilgi kutusu
|Yerleşim adı=Malatya
|Kaynak=Türkiye Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü<ref>[http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?p=696525 Türkiye Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü]</ref>
 
===Akarsular ve Göller===
| Ocak or sıcaklık= | Ocak or yağış=99
Orduzu-Pınarbaşı gölleri meşhurdur; piknik ve dinlenme merkezidir. Ayrıca [[Fırat]]'ın büyük bir bölümü de Malatya'nın doğusundan geçmektedir. [[Pütürge]] ilçesinin Şiro Çayı da meşhur akarsularındandır ve bu akarsu balığıyla ünlüdür.
| Şubat or sıcaklık= | Şubat or yağış=66
| Mart or sıcaklık= | Mart or yağış=61
| Nisan or sıcaklık= | Nisan or yağış=48
| Mayıs or sıcaklık= | Mayıs or yağış=31
| Haziran or sıcaklık= | Haziran or yağış=20
| Temmuz or sıcaklık= | Temmuz or yağış=20
| Ağustos or sıcaklık= | Ağustos or yağış=25
| Eylül or sıcaklık= | Eylül or yağış=41
| Ekim or sıcaklık= | Ekim or yağış=71
| Kasım or sıcaklık= | Kasım or yağış=89
| Aralık or sıcaklık= | Aralık or yağış=122
| Yıl or sıcaklık= | Yıl or yağış=57.75
 
===Bitki Örtüsü===
| Ocak or soğuk= | Ocak or sıcak=
Malatya il topraklarının % 54’ü [[çayır]] ve [[mera]]larla, % 31’i ekili ve dikili arazi ile kaplıdır. [[Orman]]ı azdır, ormanlık alanı % 10’dur. Geniş Malatya Ovası, [[bozkır]] görünümündedir. Akarsu çevreleri orman gibi uzayan [[kayısı]] bahçeleri ile kaplıdır. Malatya [[Toros]]larında en çok [[meşe]], vadi yamaçlarında [[ardıç]] ağaçlarına rastlanır. [[Plato]]lar çayır bakımından zengindir.
| Şubat or soğuk= | Şubat or sıcak=
| Mart or soğuk= | Mart or sıcak=
| Nisan or soğuk= | Nisan or sıcak=
| Mayıs or soğuk= | Mayıs or sıcak=
| Haziran or soğuk= | Haziran or sıcak=
| Temmuz or soğuk= | Temmuz or sıcak=
| Ağustos or soğuk= | Ağustos or sıcak=
| Eylül or soğuk= | Eylül or sıcak=
| Ekim or soğuk= | Ekim or sıcak=
| Kasım or soğuk= | Kasım or sıcak=
| Aralık or soğuk= | Aralık or sıcak=
| Yıl or soğuk= | Yıl or sıcak=
 
====Malatya Alüvyal Topraklar====
| Ocak en soğuk=-2.5 | Ocak en sıcak=3.8
Bu topraklar, akarsular tarafından taşınan, depolanan materyaller üzerinde oluşan genç topraklardır. Üzerlerindeki bitki örtüsü iklime bağlıdır. Bulundukları iklime uyabilen her türlü kültür bitkisinin yetiştirilmesine elverişli ve üretken topraklardır.
| Şubat en soğuk=-1.9 | Şubat en sıcak=5.9
| Mart en soğuk=2.1 | Mart en sıcak=11.7
| Nisan en soğuk=7.6 | Nisan en sıcak=18.5
| Mayıs en soğuk=11.6 | Mayıs en sıcak=23.7
| Haziran en soğuk=16 | Haziran en sıcak=29.4
| Temmuz en soğuk=20 | Temmuz en sıcak=34.1
| Ağustos en soğuk=19.7 | Ağustos en sıcak=33.7
| Eylül en soğuk=15.4 | Eylül en sıcak=29.3
| Ekim en soğuk=9.7 | Ekim en sıcak=21.4
| Kasım en soğuk=3.5 | Kasım en sıcak=12.2
| Aralık en soğuk=-0.6 | Aralık en sıcak=5.5
| Yıl en soğuk=-2.5 | Yıl en sıcak=34.1
 
[[Alüvyal|Alüvyal topraklar]] Malatya ilinde daha çok [[Fırat Nehri]] ile [[Tohma Çayı]] boyunca uzanmaktadır. Toplam alanları 20.236 hektardır. Bunun 19.703 hektarı 1. sınıf, 442 hektarı yetersiz drenajlı ve 2. sınıf, 95 hektarı ise kötü drenajlı 3. sınıf arazilerden oluşmaktadır.
|}}
 
====Malatya Bazaltik Topraklar====
==Nüfus==
Bu topraklar genellikle orta derin veya sığdır. Ağır killi topraklardır ve profilleri iyi gelişmemiştir. Malatya’da bu topraklar [[Kürecik]] bucağının batısında ve güneyinde ve [[Arapgir]] ile [[Arguvan]] arasında bulunurlar. 75.080 hektarlık ölçümleri ile ilde % 6,1′lik yer tutan [[Bazalt]]ik toprakların %26’sı toprak işlemeli tarıma uygundur. %66′lık kısmı [[mera]]dır.
Şehrin nüfusu 2009 yılına göre 388.000'dir. 1927'de 21.000 olan nüfusu 1990'da 270.412'ye, 2000'de 381.081'e, 2007'de 383.185'e 2008'de 411.000 e çıkmış ancak 2009 yılında merkez nüfusu 23 000 azalmış 388.000'e düşmüştür.
 
== EkonomisiNüfus ==
Cumhuriyet döneminde 1927'den itibaren, düzenli olarak nüfus sayımları yapılır.
Bölgede en gelişmiş ildir. Ekonomisinin büyük bir bölümü Malatya Ovası'ndaki kayısı bahçelerine dayanır. Ayrıca bu kayısı bahçelerindeki kayısı fabrikaları mevsimsel olarak birçok kişiye iş imkânı sağlar. Bu fabrikalarda çalışmak üzere civar illerden (özellikle Adıyaman) insanlar mevsimsel olarak göç ederler. Ayrıca şehirde cumhuriyetin ilk yıllarında yapılmış olan şeker fabrikası ve TEKEL Sigara Fabrikası mevcuttur. Şehrin organize sanayisinde bulunan 750 civarı fabrika (çoğu tekstil) kentin ekonomisine katkıda bulunmaktadır. Maden rezervleri oldukça zengindir. Hayvancılık giderek azalmakta, sanayi ve modern tarım ise artmaktadır.
 
{| class="wikitable" style="font-size:100%;width:1200;text-align:center;"
=== Tarım ve Hayvancılık ===
! colspan=25; style="background-color:#ccccff;" | Malatya İl Nüfusu<ref>[http://www.yerelnet.org.tr/iller/il.php Yerlnet]</ref><ref>[http://medya.zaman.com.tr/2009/01/27/harita2.jpg Zaman Online]</ref><ref>[http://www.evrensel.net/05/07/20/toplum.html evrensel gazete sitesi]</ref>
Tarım genelde Malatya Ovası’nda yapılır ve başlıca ürün kayısıdır. Dünyanın kayısı ihtiyacının yüzde 80'i Malatya'dan karşılanmaktadır. Dağlık kesimlerde küçük ve büyük baş hayvancılığı yapılmaktadır ancak şehrin ekonomisine fazla bir katkısı yoktur.
|-
|'''Yıl''' ||[[1927]]||[[1935]]||[[1940]]||[[1945]]||[[1950]]||[[1955]]||[[1960]]||[[1965]]||[[1970]]||[[1975]]||[[1980]]||[[1985]]||[[1990]]||[[1997]]||[[2000]]||[[2005]]||[[2007]]||[[2009]]
|-
|'''Nüfus'''||-||-||-||-||-||-||172.394||452.624||510.979||574.558||606.996||665.809||702.055||753.700||853.658||910.978||722.065||733.789
|}
 
=== Turizmİlçeler ===
{|
Kentin ilçelerinden biri olan [[Battalgazi]]’de ise [[Selçuklular]] ve [[Osmanlılar]] döneminden kalma eserler bulunmaktadır. Ayrıca [[Nemrut Dağı]]’nda bulunan ve [[Komagene Krallığı]]’na ait eski yapılar [[Adıyaman]] sınırları içerisinde bulunmasına rağmen antik yapılara giden yol Malatya’dadır. Devlet tiyatroları Malatya şubesinin açılmasıyla Malatya bölgedeki kültür alanında da önemli bir aşama kaydetmiş ve çevre illerden gelen sanatseverler sayesinde kültür turizmi önemli bir ivme kazanmıştır. [[Gürpınar Şelalesi, Malatya|Gürpınar Şelalesi]] de ülkemizdeki sayılı doğa harikalarından birisi ve turistlerin uğrak mekânlarındandır.
|
* [[Malatya (merkez)|Malatya]]
* [[Doğanşehir, Malatya|Doğanşehir]]
* [[Arguvan, Malatya|Arguvan]]
* [[Hekimhan, Malatya|Hekimhan]]
* [[Darende, Malatya|Darende]]
* [[Akçadağ, Malatya|Akçadağ]]
* [[Yeşilyurt, Malatya|Yeşilyurt]]
|
* [[Pütürge, Malatya|Pütürge]]
* [[Doğanyol, Malatya|Doğanyol]]
* [[Kale, Malatya|Kale]]
* [[Battalgazi, Malatya|Battalgazi]]
* [[Yazıhan, Malatya|Yazıhan]]
* [[Kuluncak, Malatya|Kuluncak]]
* [[Arapgir, Malatya|Arapgir]]
|
|}
 
==YönetimEkonomi==
Malatya ekonomi olarak bölgenin en gelişmiş şehridir. Ekonomi başlı olarak kayısıya dayanır. Bunun yanında tekstil fabrikaları ekonomiye can verir. Ancak kayısı hak ettiği değeri göremediği için halk genellikle il dışına çalışmaya gider. Malatya'da iki organize sanayi bölgesi bulunmaktadır ve üçüncü organize sanayi bölgesinin altyapı ihaleleri tamamlanmıştır. Ayrıca Malatya'nın teşvik paketi kapsamında 4. bölgede yer almasından dolayı bazı büyük şirketler, bölgeye yatırım yapmışlardır. Buna Eczacıbaşı'nın yapım aşamasında olan nükleer tıp fabrikası örnektir.
===Malatya Belediyesi===
[[Dosya:Cumhurbaşkanı abdullah gül malatya gezisi.jpg|thumb|200px|[[Abdullah Gül]], Malatya'yı ziyaret ederken]]
 
==Kültür ve sanat==
Malatya’nın ilk belediye başkanı [[Hasan Demirkök]]’tür.<ref>[http://www.malatya.bel.tr/eski_baskanlar.asp Malatya Belediyesi eski başkanları]</ref>. Hasan Demirkök’ten bu yana Malatya’yı 24 belediye başkanı yönetmiştir. Şu anki belediye başkanı olan [[AK Parti]]li [[Ahmet Çakır]] ise [[2009 Türkiye Cumhuriyeti Yerel Seçimleri]]nde % 51 oy alarak görevini eski belediye başkanı olan [[H.Cemal Akın]]’dan devralmıştır.{{fact}} [[Malatya Belediyesi]] [[1938]] tarihinde yapılan binada hizmet vermekteydi. Bu bina [[31 Ocak]] [[2009]] tarihinde belediye başkanı H.Cemal Akın’ın talimatı ile gece saat 03.00′te 2 ayrı [[iş makinesi]] çalıştırılarak yıkıldı. Eski bina Malatya valilik binasının doğusundadır.<ref>[http://haber.karacatv.com/?paged=3 Karaca TV Haberi]</ref>. Yeni belediye hizmet binası ise batı yönünden şehrin merkezine giden [[İnönü Caddesi, Malatya|İnönü Caddesi]] ile kuzeyden geçen çevre yolunun arasında kalan 40.000 m2’lik bir alandadır. Yeni binanın yapımına [[2004]]’te başlanmış, bina [[2009]] yılında bitirilmiştir.<ref>[http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?p=696525 wowturkey.com]</ref>
[[Dosya:Malatya_Aprikot_Cakes.JPG|thumb|right|220px|Malatya Kayısısı]]
Malatya bölge için önemli bir kültür sanat merkezidir. Buna müze ve sonradan açılan alışveriş merkezi büyük ölçüde katkıda bulunmuştur.
 
===Müzeler===
==Merkeze bağlı beldeleri==
* [[Malatya Arkeoloji Müzesi]]: kuruluş 7 Mart 1971<ref>[http://www.eskieserler.com/KutuphaneDetay.asp?ID=109 http://www.eskieserler.com/]</ref>
* [[Dilek, Malatya|Dilek]]
* [[Erenli, Malatya|Erenli]]
* [[Hanımınçiftliği, Malatya|Hanımınçiftliği]]
* [[Konak, Malatya|Konak]]
* [[Topsöğüt, Malatya|Topsöğüt]]
* [[Yaygın, Malatya|Yaygın]]
* [[Şahnahan, Malatya|Şahnahan]]
* [[Sultansuyu, Malatya|Sultansuyu]]
* [[Orduzu, Malatya|Orduzu]]
 
===Arkeolojik alanlar===
==Kardeş şehirler==
* [[Aslantepe Höyüğü]] ([[Orduzu]] belediye sınırları içinde bulunur): eski bir yerleşim bölgesi, ilk arkeolojik araştırmalar 1932'de Fransızlar tarafında yapılır. Bu alanda bir açık hava müzesi yapılması planlanıyor. Aslantepe Höyüğü'nde bugüne kadar birçok medeniyet yaşamıştır.<ref>[http://www.haberler.com/malatya-arslantepe-hoyugu-nun-acik-hava-muzesi-haberi/ Haberler.com Aslantepe Höyüğü Haberi]</ref>
* {{kardeş şehir|Saarbrücken|Almanya}}<ref>http://stu.inonu.edu.tr/~f030015050/kardessehir.htm</ref>
 
* {{kardeş şehir|Baton Rouge|ABD}} [[2009]]<ref>[http://www.malatya.bel.tr/haber_detay.asp?id=123 www.malatyahakimiyet.com Malatya belediyesi]</ref>
===Önemli mekânlar===
* {{kardeş şehir|Buhara|Özbekistan}}<ref>http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnews.aspx?id=8967773</ref>
Malatya'nın en meşhur yerlerinden bir tanesi Kanalboyu’dur.
 
===Yöresel yemekler===
İçli köfte, analı kızlı, kayısı tatlısı, ekşili köfte, mercimekli köfte, kulak çorbası, tavşanlı yufka, kaburga dolması, tava, kâğıt kebabı, kalbur hurması, bilik, pirpirim cacığı, yapraklı köfte.
 
==Eğitim==
91000 dev öğrenci projesi ile daha da iyi eğitim verilmeye başlanmıştır.
 
==Ulaşım==
Malatya'da bir havaalanı bulunur. Ayrıca yen çalışmalar ile tren yolları ve kara yolları geliştirilmiştir.
 
==Yönetim==
===Malatya Valiliği===
Malatya’nın ilk valisi [[Vehbi Bey]]’dir. [[Vehbi Bey]]’den bu yana ilde 35 vali idarede olmuştur. Şu an görevde olan yeni vali [[Ulvi Saran]] ise [[Trabzon]] valiliğinden
gelip [[1 Temmuz]] [[2009]] tarihinde görevine resmen başlamıştır. [[Malatya Valiliği]] [[1925]] yılında yapılan binada hizmet vermektedir. Bu bina Malatya’da bulunan [[İnönü Kapalı Çarşısı, Malatya|İnönü Kapalı Çarşısı]]’nın üst tarafındadır.<ref name ="vali"/>
 
==Kaynakça==
{{kaynakça}}
 
==Ayrıca bakınız==
==Dış bağlantılar==
* [[Arslantepe, Malatya|Arslantepe]]
* [[Malatyaspor]]
* [[Malatya Milletvekilleri]]
 
== Dış Bağlantılar ==
{{Commons|Malatya}}
* {{resmî site2|www.malatya.bel.tr/|Malatya Belediyesi}}
* {{resmî site2|www.malatya.gov.tr/|Malatya Valiliği}}
* {{resmî site2|www.malatyasaglik.gov.tr/|Malatya İl Sağlık Müdürlüğü}}
* [http://www.malatya.us Malatya Portalı]
 
{{Malatya Valileri}}
{{T. C. Merkez Bankası şubeleri}}
{{Türkiye idari|il=Malatya}}
{{TCDD Ana Hat İstasyonları}}
 
<!--kategoriler-->
[[Kategori:Malatya (merkez)|* ]]
 
 
<!--interwiki-->
 
[[ar:ملطية (محافظة)]]
[[bgaz:МалатияMalatya vilayəti]]
[[be:Правінцыя Малат'я]]
[[br:Malatya]]
[[csbr:Malatya (proviñs)]]
[[dacrh:Malatya (il)]]
[[cs:Malatyjská provincie]]
[[de:Malatya]]
[[cv:Малатья (ил)]]
[[en:Malatya]]
[[eode:Malatya (Provinz)]]
[[esen:Malatya Province]]
[[faeo:ملطیهProvinco Malatya]]
[[fies:Provincia de Malatya]]
[[freu:Malatya probintzia]]
[[fa:استان ملطیه]]
[[hu:Malatya]]
[[fr:Malatya (province)]]
[[hy:Մալաթիա]]
[[idhu:Malatya (tartomány)]]
[[itid:Provinsi Malatya]]
[[it:Provincia di Malatya]]
[[ko:말라티아]]
[[ja:マラティヤ県]]
[[ku:Meledî]]
[[ku:Meledî (parêzgeh)]]
[[lt:Malatija]]
[[lv:MalatjaMalatjas ils]]
[[mk:Малатија (покраина)]]
[[nl:Malatya (stad)]]
[[plnl:Malatya (provincie)]]
[[ropt:Malatya (província)]]
[[ru:Малатья (ил)]]
[[sv:Malatya (provins)]]
[[sw:Mkoa wa Malatya]]
[[tg:Вилояти Малатия]]
[[tk:Malatýa (il)]]
[[ug:مالاتيا ۋىلايىتى]]
[[vi:Malatya (tỉnh)]]
[[war:Malatya (lalawigan)]]
[[zh:马拉蒂亚省]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Malatya" sayfasından alınmıştır